â¹Ã§indekiler - Anadolu Ãniversitesi
â¹Ã§indekiler - Anadolu Ãniversitesi â¹Ã§indekiler - Anadolu Ãniversitesi
130 Pratik ‹laç Bilgisi, ‹laç fiekilleriManiMani depresyonun tam tersi bir durumdur. En belirgin özelli¤i kiflinin ruh yap›s›ndacanlanma meydana gelmesidir. H›zl› konuflma, de¤iflik fikirler ve kendine hakimolamama durumu gözlenir. Levodopa, kortikosteroitler ve anabolik androjenlermaniye neden olabilir. Antidepresan ilaçlarla tedaviye yeni baflland›¤›nda veyadoz art›r›m› yap›ld›¤›nda mani geliflebilir. Kortikosteroidlerle tedavi edilen hastalardapsikiyatrik bozukluk geliflti¤ini gösteren ilk belirti mani geliflimidir.Tablo 5.14Maniye neden olanbaz› ilaçlarAlprazolam Levodopa Dopaminerjik ajanlarKlorokin Baklofen TiroksinAmfetamin MAO inhibitörleri ‹zoniazidKortikosteroitler Bromokriptin Trisiklik antidepresanlarAnabolik androjenler Sempatomimetik ilaçlar KaptoprilSIRA S‹ZDE13KonfüzyonKonfüzyon, dikkat toplayamama, kafa kar›fl›kl›¤›, flaflk›nl›k, uyum güçlü¤ü, soruveya emirlere cevap verme zorlu¤u ve haf›za zay›fl›¤› ile belirgin durumdur. Psikotropilaçlar, H 2 reseptör antagonistleri, beta blokerler, kortikosteroidler ve NSA‹ilaçlar konfüzyona neden olabilir.‹laçlara ba¤l› SIRA psikiyatrik S‹ZDE bozukluklar›n gelifliminin sak›ncalar›n› tart›fl›n›z.‹laç/Madde Ba¤›ml›l›¤› ve SuistimaliDÜfiÜNEL‹M ‹laçlar›n t›bbi DÜfiÜNEL‹M endikasyon d›fl›nda kullan›m›na ilaç suistimali denir. Özellikle merkezisinir sitemi üzerinde etkili olan ilaç veya maddelerin suistimali ba¤›ml›l›¤a nedenolabilir. SORU Ba¤›ml›l›k vücudun bir maddeye fiziksel olarak ihtiyaç duymas› veyaSORUo maddeye al›flmas› durumudur. ‹laç ba¤›ml›l›¤› bafll›ca üç özellikle karakterizeedilebilir.D‹KKATD‹KKATTolerans: Bir kimyasal madde veya ilac›n beklenen etkisine göre geliflen cevab›nazalmas›d›r. ‹stenen etkinin ortaya ç›kabilmesi için doz art›r›m› yap›lmas› gerekir.Örne¤in SIRA morfin S‹ZDEgüçlü bir analjeziktir. Ancak morfine karfl› h›zla tolerans geli-SIRA S‹ZDEflir ve istenen analjezik etkinin sa¤lanabilmesi için dozunun art›r›lmas› gerekir.Fiziksel Ba¤›ml›l›k: Vücudun normal fizyolojik faaliyetlerini devam ettirebilmesiiçin ba¤›ml› AMAÇLARIMIZ oldu¤u ilaç veya kimyasal maddeye gereksinim duymas› durumu-AMAÇLARIMIZdur. Ba¤›ml› olunan ilaç veya maddenin kesilmesi durumunda yoksunluk sendromudenilen K fizyopatolojik ‹ T A P de¤iflimler ortaya ç›kar. Yoksunluk sendromu geliflen ki-K ‹ T A Pflilerde fliddetli anksiyete (huzursuzluk), irritabilite, alg› bozukluklar›, deliryum,konvulziyonlar, bulant›, kusma, taflikardi, uykusuzluk gibi semptomlar geliflir.Psiflik Ba¤›ml›l›k: Kiflinin psikolojik olarak bir ilaç veya maddeye ihtiyaç duymas›d›r.Kifli ba¤›ml› oldu¤u maddeyi almadan yapamaz. Psiflik ba¤›ml›l›k tek ba-TELEV‹ZYONTELEV‹ZYONfl›na geliflebilece¤i gibi, fiziksel ba¤›ml›l›kla birlikte de ortaya ç›kabilir.‹laç ve madde ba¤›ml›l›¤› günümüzde önemli bir toplumsal problem haline‹NTERNETdönüflmektedir. ‹NTERNET
5. Ünite - ‹laçlar›n ‹stenmeyen Etkileri131MSS Stimulanlar›Amfetaminler (Amfetamin, metamfetamin)KokainKhatHalüsinojenlerLizerjikasit dietilamit (LSD)Baz› mantarlarda bulunan psilosin ve psilosibinMeskalinMiristinBaz› bitkilerde bulunan ergin, peniklavin, harmin, harmalin, ibogain, divinorin gibi maddelerDimetiltriptaminFensiklidin ve ketaminTablo 5.15Ba¤›ml›l›k Yapan‹laç ve MaddelerEsrarAfyon (Opium) Alkaloitleri ve Sentetik TürevleriMorfin, eroin, hidromorfon oksimorfon, meperidin, petidin, fentanil, propoksifen vb.Sedatif, Hipnotik ve AnksiyolitiklerBarbitüratlar (Fenobarbital, pentobarbital, tiyopental)Benzodiazepinler (Diazepam, klordiazepoksit, oksazepam, alprazolam vb.)Tütün (Nikotin)AlkolKafein‹nhalasyon Yolu ile Al›nan MaddelerHekzan, petrol türevleri, ksilen, toluen, kloroform, halotan, karbontetraklorür, amilnitrit, izobutil nitrit, aseton, metiletilketon, etil asetat, etilenglikol, eter vb.
- Page 89 and 90: 3. Ünite - ‹laç Etken Maddeleri
- Page 91 and 92: 3. Ünite - ‹laç Etken Maddeleri
- Page 93 and 94: ‹laçlar›n Kullan›m Alanlar
- Page 95 and 96: 4. Ünite - ‹laçlar›n Kullan
- Page 97 and 98: 4. Ünite - ‹laçlar›n Kullan
- Page 99 and 100: 4. Ünite - ‹laçlar›n Kullan
- Page 101 and 102: 4. Ünite - ‹laçlar›n Kullan
- Page 103 and 104: 4. Ünite - ‹laçlar›n Kullan
- Page 105 and 106: 4. Ünite - ‹laçlar›n Kullan
- Page 107 and 108: 4. Ünite - ‹laçlar›n Kullan
- Page 109 and 110: 4. Ünite - ‹laçlar›n Kullan
- Page 111 and 112: 4. Ünite - ‹laçlar›n Kullan
- Page 113 and 114: 4. Ünite - ‹laçlar›n Kullan
- Page 115 and 116: 4. Ünite - ‹laçlar›n Kullan
- Page 117 and 118: 4. Ünite - ‹laçlar›n Kullan
- Page 119 and 120: 4. Ünite - ‹laçlar›n Kullan
- Page 121 and 122: ‹laçlar›n ‹stenmeyen Etkiler
- Page 123 and 124: 5. Ünite - ‹laçlar›n ‹stenm
- Page 125 and 126: 5. Ünite - ‹laçlar›n ‹stenm
- Page 127 and 128: 5. Ünite - ‹laçlar›n ‹stenm
- Page 129 and 130: 5. Ünite - ‹laçlar›n ‹stenm
- Page 131 and 132: 5. Ünite - ‹laçlar›n ‹stenm
- Page 133 and 134: D‹KKATD‹KKAT5. Ünite - ‹laç
- Page 135 and 136: 5. Ünite - ‹laçlar›n ‹stenm
- Page 137 and 138: 5. Ünite - ‹laçlar›n ‹stenm
- Page 139: 5. Ünite - ‹laçlar›n ‹stenm
- Page 143 and 144: 5. Ünite - ‹laçlar›n ‹stenm
- Page 145 and 146: 5. Ünite - ‹laçlar›n ‹stenm
- Page 148 and 149: 6PRAT‹K ‹LAÇ B‹LG‹S‹,
- Page 150 and 151: 140 Pratik ‹laç Bilgisi, ‹laç
- Page 152 and 153: 142 Pratik ‹laç Bilgisi, ‹laç
- Page 154 and 155: 144 Pratik ‹laç Bilgisi, ‹laç
- Page 156 and 157: 146 Pratik ‹laç Bilgisi, ‹laç
- Page 158 and 159: 148 Pratik ‹laç Bilgisi, ‹laç
- Page 160 and 161: 150 Pratik ‹laç Bilgisi, ‹laç
- Page 162 and 163: 152 Pratik ‹laç Bilgisi, ‹laç
- Page 164 and 165: 154 Pratik ‹laç Bilgisi, ‹laç
- Page 166 and 167: 156 Pratik ‹laç Bilgisi, ‹laç
- Page 168 and 169: 158 Pratik ‹laç Bilgisi, ‹laç
- Page 170 and 171: 160 Pratik ‹laç Bilgisi, ‹laç
- Page 172 and 173: 162 Pratik ‹laç Bilgisi, ‹laç
- Page 174 and 175: 7PRAT‹K ‹LAÇ B‹LG‹S‹,
- Page 176 and 177: 166 Pratik ‹laç Bilgisi, ‹laç
- Page 178 and 179: 168 Pratik ‹laç Bilgisi, ‹laç
- Page 180 and 181: 170 Pratik ‹laç Bilgisi, ‹laç
- Page 182 and 183: 172 Pratik ‹laç Bilgisi, ‹laç
- Page 184 and 185: 174 Pratik ‹laç Bilgisi, ‹laç
- Page 186 and 187: 176 Pratik ‹laç Bilgisi, ‹laç
- Page 188 and 189: 178 Pratik ‹laç Bilgisi, ‹laç
130 Pratik ‹laç Bilgisi, ‹laç fiekilleriManiMani depresyonun tam tersi bir durumdur. En belirgin özelli¤i kiflinin ruh yap›s›ndacanlanma meydana gelmesidir. H›zl› konuflma, de¤iflik fikirler ve kendine hakimolamama durumu gözlenir. Levodopa, kortikosteroitler ve anabolik androjenlermaniye neden olabilir. Antidepresan ilaçlarla tedaviye yeni baflland›¤›nda veyadoz art›r›m› yap›ld›¤›nda mani geliflebilir. Kortikosteroidlerle tedavi edilen hastalardapsikiyatrik bozukluk geliflti¤ini gösteren ilk belirti mani geliflimidir.Tablo 5.14Maniye neden olanbaz› ilaçlarAlprazolam Levodopa Dopaminerjik ajanlarKlorokin Baklofen TiroksinAmfetamin MAO inhibitörleri ‹zoniazidKortikosteroitler Bromokriptin Trisiklik antidepresanlarAnabolik androjenler Sempatomimetik ilaçlar KaptoprilSIRA S‹ZDE13KonfüzyonKonfüzyon, dikkat toplayamama, kafa kar›fl›kl›¤›, flaflk›nl›k, uyum güçlü¤ü, soruveya emirlere cevap verme zorlu¤u ve haf›za zay›fl›¤› ile belirgin durumdur. Psikotropilaçlar, H 2 reseptör antagonistleri, beta blokerler, kortikosteroidler ve NSA‹ilaçlar konfüzyona neden olabilir.‹laçlara ba¤l› SIRA psikiyatrik S‹ZDE bozukluklar›n gelifliminin sak›ncalar›n› tart›fl›n›z.‹laç/Madde Ba¤›ml›l›¤› ve SuistimaliDÜfiÜNEL‹M ‹laçlar›n t›bbi DÜfiÜNEL‹M endikasyon d›fl›nda kullan›m›na ilaç suistimali denir. Özellikle merkezisinir sitemi üzerinde etkili olan ilaç veya maddelerin suistimali ba¤›ml›l›¤a nedenolabilir. SORU Ba¤›ml›l›k vücudun bir maddeye fiziksel olarak ihtiyaç duymas› veyaSORUo maddeye al›flmas› durumudur. ‹laç ba¤›ml›l›¤› bafll›ca üç özellikle karakterizeedilebilir.D‹KKATD‹KKATTolerans: Bir kimyasal madde veya ilac›n beklenen etkisine göre geliflen cevab›nazalmas›d›r. ‹stenen etkinin ortaya ç›kabilmesi için doz art›r›m› yap›lmas› gerekir.Örne¤in SIRA morfin S‹ZDEgüçlü bir analjeziktir. Ancak morfine karfl› h›zla tolerans geli-SIRA S‹ZDEflir ve istenen analjezik etkinin sa¤lanabilmesi için dozunun art›r›lmas› gerekir.Fiziksel Ba¤›ml›l›k: Vücudun normal fizyolojik faaliyetlerini devam ettirebilmesiiçin ba¤›ml› AMAÇLARIMIZ oldu¤u ilaç veya kimyasal maddeye gereksinim duymas› durumu-AMAÇLARIMIZdur. Ba¤›ml› olunan ilaç veya maddenin kesilmesi durumunda yoksunluk sendromudenilen K fizyopatolojik ‹ T A P de¤iflimler ortaya ç›kar. Yoksunluk sendromu geliflen ki-K ‹ T A Pflilerde fliddetli anksiyete (huzursuzluk), irritabilite, alg› bozukluklar›, deliryum,konvulziyonlar, bulant›, kusma, taflikardi, uykusuzluk gibi semptomlar geliflir.Psiflik Ba¤›ml›l›k: Kiflinin psikolojik olarak bir ilaç veya maddeye ihtiyaç duymas›d›r.Kifli ba¤›ml› oldu¤u maddeyi almadan yapamaz. Psiflik ba¤›ml›l›k tek ba-TELEV‹ZYONTELEV‹ZYONfl›na geliflebilece¤i gibi, fiziksel ba¤›ml›l›kla birlikte de ortaya ç›kabilir.‹laç ve madde ba¤›ml›l›¤› günümüzde önemli bir toplumsal problem haline‹NTERNETdönüflmektedir. ‹NTERNET