‹çindekiler - Anadolu Üniversitesi

4. Ünite - ‹laçlar›n Kullan›m Alanlar›93etkinli¤ini art›rmak amac› ile yard›mc› ilaç olarak tirotropin preparat› kullan›labilir.Hipertiroidizmin sempatik stimülasyon benzeri belirtilerini hafifletmek amac› ilepropranolol gibi beta blokörlerden yararlan›labilir.KortikosteroitlerHipotalamustan salg›lanan kortikotropin salg›lat›c› hormon (CRH), ön hipofizdenadrenokortikotropik hormon (ACTH, kortikotropin) salg›lanmas›n› uyar›r. ACTHise adrenal korteksin fonksiyonunu düzenleyen hormondur. ACTH, adrenal korteksyetmezli¤inin teflhisinde endikedir.Adrenal korteks taraf›ndan salg›lanan aldosteron ve kortizol gibi steroid yap›l›hormonlar ve bunlar›n sentetik analoglar› olan ilaçlara kortikosteroitler ad› verilir.Adrenal korteksten salg›lanan bafll›ca mineralokortikoit hormon aldosterondur. Aldosteronvücutta suyun ve sodyumun tutulmas›n› ve potasyumun at›l›m›n› düzenlemeklegörevlidir. Afl›r› miktarda aldosteron salg›lanmas› durumuna hiperaldosteronizmdenir ve tedavisinde aldosteronun etkisini inhibe eden spironolakton endikedir.Kortizol, adrenal korteksten salg›lanan bafll›ca glukokortikoit hormondur. Hidrokortizon(kortizol), kortizon, prednizon, prednizolon, metilprednizolon, triamsinolon,deksametazon, deflazakort, betametazon, mometazon, beklometazon, budezonid,flutikazon, klobetazon, flukortolon, prednikarbat, rimeksolon, halometazon,parametazon ve flunisolid gibi ilaçlar klinikte s›kl›kla kullan›lan kortikosteroitilaçlard›r. Hormon replasman tedavisi (Addison hastal›¤›), immün sistemin bask›-lanmas› gereken durumlar ve çeflitli inflamatuvar ve alerjik hastal›klar için uygunglukokortikoit ilaçlar ile tedavi yap›l›r.Çeflitli nedenlerle adrenal korteksten afl›r› miktarda glukokortikoit hormon salg›lanmas›naya da yüksek dozda kortikosteroit ilaç kullan›m›na ba¤l› olarak ortayaç›kan sendroma Cushing sendromu ad› verilir. Bu sendromun tedavisi için iseaminoglutetimid, mitotan, trilostan gibi kortikosteroit sentezini inhibe eden ilaçlarve siproheptadin endikedir.Kad›n ve Erkek Cinsiyet Hormonlar›Hipotalamustan salg›lanan gonadotropin salg›lat›c› hormon (GnRH), ön hipofizingonadotrof hücrelerinden folikül stimüle edici hormon (FSH) ve luteinlefltirici hormon(LH) gibi gonadotropik hormonlar›n salg›lanmas›n› uyar›r. FSH, kad›nlardayumurtal›klarda (ovaryumlarda) folikül hücrelerinin geliflmesini ve geliflen hücrelerinöstrojen salg›lamas›n›; erkeklerde ise testislerde sperm yap›m›n› uyar›r. LHise, kad›nlarda ovülasyonu uyaran, erkeklerde ise testosteron sentezini ve salg›lanmas›n›art›ran hormondur.Gonadorelin (GnRH eflde¤eri), hipogonadizm teflhisi, primer hipotalamik amenore,infertilite gibi endikasyonlar için kullan›l›r. Endometriyoz, disfonksiyoneluterus kanamas›, erken puberte, premenstürel sendrom, uterus miyomu, prostatve meme kanserlerinin tedavileri için goserelin, buserelin, löprolid, triptorelin gibiGnRH analoglar›ndan uygun olan› seçilebilir. GnRH antagonistleri olan ganireliksve setroreliks yapay döllenme ya da yard›mc› üreme yöntemleri uygulanan kad›nlardainfertilite tedavisi için kullan›lan ilaçlard›r.Gonadotropin preparatlar›ndan LH içeren lutropin, bir FSH preparat› ile birlikteciddi LH ve FSH eksikli¤i olan kad›nlarda infertilite tedavisi için kullan›l›r. Follitropin,ürofollitropin gibi FSH preparatlar› ve FSH ve LH’› birlikte içeren menotropinde kad›nlarda ovülasyonun, erkeklerde spermatogenezin uyar›lmas› için kullan›l›r.Koriyonik gonadotropin ise hipogonadizm, infertilite, oligospermi ve kriptorflidizmdeendikedir.