Andezit Anakayalar ve Toprak Ãzellikleri
Andezit Anakayalar ve Toprak Ãzellikleri
Andezit Anakayalar ve Toprak Ãzellikleri
- No tags were found...
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
ANAKAYALARIN TOPRAKVERME ÖZELLĠKLERĠ <strong>ve</strong>AĞAÇLANDIRMA AÇISINDANYORUMLANMASIAGMEtüt <strong>ve</strong> Proje ġube Müdürlüğü
<strong>Anakayalar</strong> oluşum şekline göre 3 guruptatoplanır.1 –Püskürük (Volkanik) <strong>Anakayalar</strong>2 –Tortul (Sediment)<strong>Anakayalar</strong>3 –Metamorfik (Başkalaşım) <strong>Anakayalar</strong>
Bazı Püskürük <strong>Anakayalar</strong> <strong>ve</strong>OluĢturdukları <strong>Toprak</strong>ların ÖzellikleriGranit <strong>Anakayalar</strong> <strong>ve</strong> <strong>Toprak</strong> ÖzellikleriGranit <strong>Anakayalar</strong> Kuvars, Feldispat <strong>ve</strong> Mikaminerallerinin birleşmesi ile oluşmuştur.Bunlardan meydana gelen topraklar kababünyeli, asit karakterli <strong>ve</strong> genellikle fizyolojikderinliği uygun topraklardır.A-Cv <strong>ve</strong> A-B-Cv horizonlu, bazende Litosoliktoprakları meydana getirirler. İyi drenajlı, su tutmakapasitesi <strong>ve</strong> besin içeriği düşük topraklardır.
Granit
<strong>Andezit</strong> <strong>Anakayalar</strong> <strong>ve</strong> <strong>Toprak</strong> Özellikleri<strong>Andezit</strong> <strong>Anakayalar</strong> Feldispat, Mika, Hornblent, Ojitminerallerinin birleşmesi ile oluşmuştur. Gri, yeşilimsi,kırmızımsı <strong>ve</strong> esmer renkte görünebilirler.Bunlardan meydana gelen topraklar ağır bünyeli, nötrözellikli, sığ-orta derinliktedirler.Genellikle A-C horizonlu topraklardır.Verimli, kötüdrenajlı, su tutma kapasiteleri yüksektir. <strong>Andezit</strong> topraklarıüzerinde irili ufaklı yüzey taşlılığı görülür. C horizonundakianamateryal genellikle serttir. <strong>Toprak</strong> derinliğinin uygunolduğu yerlerde ağaçlandırma yapılabilir.
<strong>Andezit</strong>
VOLKAN TÜFÜ <strong>ve</strong> CURUFUYanardağdan fırlayan küllerin havadakatılaşarak yeryüzünde yığılıp yapışması ileoluşurlar. Mağmadaki minerallerin özelliklerinegöre isim alır. Bunlar <strong>Andezit</strong> tüfü, Bazalt tüfü,Trakit tüfleridir. Genellikle sığ toprakları <strong>ve</strong>rirler,tepkimesi tüfün cinsine göre değişir. <strong>Andezit</strong> tüfüasidik, bazalt tüfü bazik karakterdedir.Anamateryali oluşturan C horizonu işlendiğindegevşek bir yapı oluşturur.Volkan curufları gözenekli su tuma kapasitesidüşük, sığ, A-Cv <strong>ve</strong>ya Cv horizonlu topraklarıoluşturur.
Volkan Tüfü <strong>ve</strong> Curufu
Bazalt <strong>Anakayalar</strong> <strong>ve</strong> <strong>Toprak</strong> ÖzellikleriKalsiyumca zengin feldispat, ojit <strong>ve</strong> olivinminerallerinden oluşur. İçinde kuvars bulunmaz.Siyah renklidir.Ağır bünyeli, bazik karakterli genellikle sığ (A-C) toprakları <strong>ve</strong>rirler. Su tutma kapasiteleriyüksek, kötü drenajlı topraklardır.
Bazalt
Aglomera <strong>Anakayalar</strong> <strong>ve</strong> <strong>Toprak</strong>ÖzellikleriVolkanik kökenlidir. Bunlar volkan bombaları<strong>ve</strong> lapillilerin gelişi güzel çimentolaşmasındanmeydana gelen kütlelerdir.<strong>Andezit</strong> kökenli Aglomeralar ağır bünyeli, asitkarakterli, A-C horizonlu toprakları meydanagetirirler, genellikle toprak yüzeyinde bitki örtüsüzayıftır.
Aglomera
Bazı BaĢkalaĢmıĢ <strong>Anakayalar</strong> <strong>ve</strong>OluĢturdukları <strong>Toprak</strong>ların ÖzellikleriPüskürük <strong>ve</strong> Tortul <strong>Anakayalar</strong>ın Yüksek sıcaklık <strong>ve</strong>basınç altında kalması sonucunda meydana gelmişlerdir.Örneğin, granitlerden gnays, killerden kilşisti vb.Gnays <strong>Anakayalar</strong> <strong>ve</strong> <strong>Toprak</strong> Özellikleri:Bileşiminde Kuvars, Feldispat <strong>ve</strong> Mika vardır. Şistikyapısından dolayı kolay parçalanır. Kaba bünyeli, asitözellikli, su tutma kapasitesi <strong>ve</strong> besin içeriği zayıf, iyidrenajlı toprakları oluşturur. Genellikle A-C <strong>ve</strong> A-B-Chorizonlu sığ-derin toprakları <strong>ve</strong>rirler. Özellikle batıanadoluda, içinde iki mikalı(biyotit <strong>ve</strong> muskovit) gnayslarmevcuttur.Gözlü gnays feldispat <strong>ve</strong> kuvarsla karışık olarakmika pullarıyla örtülmüş yapıda bulunur.
Gnays
Gözlü Gınays
Serpantin <strong>Anakayalar</strong> <strong>ve</strong> <strong>Toprak</strong>ÖzellikleriPeridodit <strong>ve</strong> Gabro’nun başkalaşması sonucumeydana gelmiştir. Ana maddesi olivin (demir,mağnezyum silikat) olan bu taş yeşil-siyahımsı yeşilrenkte, yüzeyi parlaktır. Ağır bünyeli, bazik özellikli, sığ<strong>ve</strong> taşlı toprakları <strong>ve</strong>rir. Su tutma kapasiteleri yüksek,kötü drenajlı fakir toprakları meydana getirirler.Yaşlı serpantinler üzerinde doğal bitki örtüsübulunmaktadır. Bu topraklarda ağaçlandırma yönündençok dikkatli olunmalıdır.
Serpantin
MikaĢist <strong>Anakayalar</strong> <strong>ve</strong> <strong>Toprak</strong> ÖzellikleriMika <strong>ve</strong> kuvars minerallerinden oluşur. İçersindefeldispat yoktur. İçersinde siyah mika olursa koyu renkli,beyaz mika olursa açık renkli mikaşistler oluşur.Orta bünyeli toprakları <strong>ve</strong>rirler. Yatay tabakalımikaşistlerde sığ topraklar dikey <strong>ve</strong> eğik tabakalımikaşıstlerde ise derin topraklar oluşur. Su tutmakapasitesi orta-iyi drenajı orta. Besin maddelerincezengin toprakları <strong>ve</strong>rirler.Ağaçlandırma açısından: sert yatay tabakalar <strong>ve</strong> sığtopraklar sorun yaratır. Dikey <strong>ve</strong> eğik tabakalı olanmikaşist toprakları ağaçlandırmaya uygundur.
MikaĢist
Fillat <strong>Anakayalar</strong> <strong>ve</strong> <strong>Toprak</strong> ÖzellikleriMikaşıstler gibi Mika <strong>ve</strong> kuvarsminerallerinden oluşur. Bu mineraller gözleseçilemeyecek kadar küçüktür. İnce mikaminerallerinin çokluğu nedeni ile yüzeyi ipekışıldamasını andırır.Bu taşlar, tortul killerin başkalaşmasındandoğmuştur. Bunlar toz <strong>ve</strong> kil içerikleri açısındanzengindir. Fillat toprakları pek az geçirgenolduklarından havalanmaları da güçtür. Besinmaddeleri bakımından orta düzeydedirler. Bunedenle fillat toprakları ormancılıkta özellikleserbest drenajlı topraklar isteyen ağaç türleri içinsorun teşkil eder.
Fillat
KumtaĢı <strong>Anakayalar</strong> <strong>ve</strong> <strong>Toprak</strong>ÖzellikleriBağlaç maddeleri silis, kalsiyum karbonat, kil,demir hidroksit <strong>ve</strong> bazı demir sülfatlardır.Tepkimesi bağlaç maddesine göre değişir. Kababünyeli toprakları oluşturur. Su tutma kapasitesizayıf, drenajı iyi, derin toprakları <strong>ve</strong>rir. Butoprakların ayrışma hızı bağlaç maddesine göredeğişir. Bağlaç maddesi kireç <strong>ve</strong>ya kil iseayrışma hızlı, silis ise ayrışma güçtür. Genelliklefakir toprakları <strong>ve</strong>rir.Sahada su <strong>ve</strong> besin elementi sorun olmadığısürece ormancılık açısından uygundur.
Kum TaĢı
Kuvarsit <strong>Anakayalar</strong> <strong>ve</strong> <strong>Toprak</strong>ÖzellikleriKuvars taneciklerinin silis’le çimentolaşmasındanmeydana gelmiştir. Tanelerinküçüklüğü <strong>ve</strong> basınç etkisiyle iyice sıkıştırılmışolmalarından dolayı kuvarsitler güç ayrışırlar. Bunedenle kuvarsitlerin bulundukları yerler sivritepelikler <strong>ve</strong> sarp kayalıklar halinde görülür.Kuvarsitlerden oluşan topraklar kumca zengin,geçirgen, besin maddelerince fakirdir. Kuvarsit,mikaşist <strong>ve</strong> amfibolitler içinde damarlar halindebulunur.Sığ toprakları <strong>ve</strong>rdiği için ormancılık açısındanel<strong>ve</strong>rişli değildir.
Kuvarsit
KloritliĢist <strong>Anakayalar</strong> <strong>ve</strong> <strong>Toprak</strong>ÖzellikleriBu taşlarda klorit mineralleri bol miktardavardır.Koyu yeşil <strong>ve</strong>ya yeşilimsi boz renktedirler.Yüzeyine el sürülünce sabuna dokunma hissi<strong>ve</strong>rir, gnayslar <strong>ve</strong> mikaşistlerin arasında bulunur.Sığ <strong>ve</strong> orta derinlikteki toprakları <strong>ve</strong>rir. Asidikkarakterlidir.
Kloritli ġist
KilĢisti <strong>Anakayalar</strong> <strong>ve</strong> <strong>Toprak</strong> ÖzellikleriKiller, özellikle büyük nehirlerin denizeulaştığı yerlerde, göl <strong>ve</strong>ya denizlerin diplerindeçamur halinde çökelirler.Bu sırada bir miktarkum, toz <strong>ve</strong> diğer eriyiklerin karışmasıyla <strong>ve</strong>buradaki büyük su kütlelerinin basıncıylakatılaşıp tabakalı bir yapı kazanırlar. Butabakalardan sert <strong>ve</strong> kalın olanları ağaçlandırmaaçısından uygun değil, yumuşak, dikey <strong>ve</strong> eğikolanları uygundur. Ağır bünyeli topraklarıoluşturduğundan su tutma kapasiteleri yüksek,drenajı kötüdür. Bu nedenle bu tür topraklardahavasızlık sorunu yaşanabilir.
Kil ġisti
Amfibolit <strong>Anakayalar</strong> <strong>ve</strong> <strong>Toprak</strong>ÖzellikleriHornblende <strong>ve</strong> feldispat minerallerinden oluşmuştur.İçinde kuvars bulunmaz. Şistik yapıdadır. Yeşil renktensiyahımsı yeşile kadar farklı renklerde bulunur. Güçkırılır. Bazik tepkimelidir.
Amfibolit
Konglomera <strong>Anakayalar</strong> <strong>ve</strong> <strong>Toprak</strong>ÖzellikleriKöşeleri yuvarlanmış çakılların silis,kireç <strong>ve</strong>diğer oksitlerin etkisiyle çimentolaşarakkatılaşmasından meydana gelmişlerdir.Parçalanmaları bağlayıcı maddeye göre değişir.Parçalandıklarında çakıllı, geçirgen, fizyolojikderinliği fazla olan toprakları <strong>ve</strong>rir. Su tutmakapasiteleri çok düşüktür. Besin maddelerincefakir toprakları <strong>ve</strong>rir.Su sorunu olmayan sahalarda ağaçlandırmayapılabilir.
Konglemera
Bazı Tortul <strong>Anakayalar</strong> <strong>ve</strong> OluĢturdukları<strong>Toprak</strong>ların ÖzellikleriTortul kayalar; Püskürük <strong>ve</strong>ya Başkalaşmışkayaların parçalanıp ayrışmaları sonucundameydana gelen materyallerin taşınıp bir yerdebirikmesiyle oluşurlar.
Kireçli <strong>Anakayalar</strong> <strong>ve</strong> <strong>Toprak</strong> ÖzellikleriKireçtaĢıKalsit <strong>ve</strong>ya aragonitten oluşmuş tortul taştır.Genel olarak kireçtaşı toprakları kilce zengin, sığortaderin,iskeletçe zengindir. Bu nedenle geçirgentopraklardır. Kirece karşı hassasiyet göstermeyenkızılçam, meşe, sedir gibi türler doğal olarak yetişir.Ülkemizde en yaygın anakayadır. Kalkerlisahalarda yüzeysel taşlılık fazla olup, topraklargözler <strong>ve</strong> çatlaklar içindedir.
KireçtaĢı
MarnKalker <strong>ve</strong> kilden oluşmuş bir taştır. Kil oranıfazla ise killi marn, kalsiyum karbonat miktarıfazla ise kalkerli marn adını alır. Tepkimeleribaziktir. Ağır bünyeli, sığ toprakları <strong>ve</strong>rir. Kiloranı arttıkça besleme gücü artar. pH arttıkçabeslenme sorunları çıkabilir.
Marn
Kalker TüfleriKireçli sıcak suların yeryüzüne çıkınca hızlasoğumaları sonucunda suda erimiş kireç çökelir <strong>ve</strong>kalker tüfü oluşur. Buharlaşma <strong>ve</strong> çökelme sırasındaCO2 açığa çıktığı için gözenekli bir yapı oluşur.Tra<strong>ve</strong>rtenKireçli suların içindeki kireç <strong>ve</strong> su ile sürüklenmişbitki, hayvan artıklarının birlikte çökelmesi sonucundaoluşur. Tra<strong>ve</strong>rtenler gevşek yapılı, gevrek, çabuk dağılan,gözenekli <strong>ve</strong> boşluklu yapıdadırlar. Tra<strong>ve</strong>rtenler balçık <strong>ve</strong>killi balçık bünyeli toprakları <strong>ve</strong>rirler. Tepkimeleri baziktir.
Kalker Tüfü
DolamitCaCO3 <strong>ve</strong> MgCO3 tan ibarettir. Serttir <strong>ve</strong>güç ayrışır. Çatlaklı sığ toprakları <strong>ve</strong>rir. Kilcezengindir, ağır bünyeli toprakları <strong>ve</strong>rir. Su tutmakapasitesi yüksek geçirgenliği düşüktür. Bu türsahalarda üzerindeki doğal bitki örtüsükorunmalıdır.
Dolamit
Change language