taban arazi üzerindeki deÄiÅik toprak profillerinin oluÅumu ...
taban arazi üzerindeki deÄiÅik toprak profillerinin oluÅumu ... taban arazi üzerindeki deÄiÅik toprak profillerinin oluÅumu ...
5Yeni toprak taksonomisine göre alüviyal topraklar; pek az profil gelişimi gösteren veochric epipedon dışında tanımlama horizonları henüz oluşmamış genç topraklarşeklinde tanımlanmakta ve entisol ordosunun fluvent alt ordosu içindesınıflandırılmaktadır (Soil Survey Staff, 2003).Alüviyal toprakların bazıları uzun süreli su etkisiyle şekillenirler. Morfolojikkarakterlerini taban suyu etkisinde kazanan bu topraklar hidromorfik alüviyaltopraklar olarak tanımlanırlar. Hidromorfik alüviyal topraklar, oluşumlarını su etkisialtında sürdüren intrazonal topraklardır. Topografyaları düz veya çukur olduğundantaban suyu yüksektir. Taban suyu seviyesinin düştüğü durumlarda bile alt katlarısürekli olarak yaştır. Taban suyu seviyesindeki yükselip alçalmalar, su seviyesininüstünde kalan katlarda, ardışık yükseltgenme ve indirgenme olaylarına yol açar.Dolayısıyla bu katlarda mavimsi gri renkli indirgenme ve kırmızımsı renkliyükseltgenme (oksitlenme, pas) lekeleri oluşur. Taban suyu düzeyinin altındakikatlar tümüyle gleyleşmiş olup, içlerinde bitki köklerinin çürümesinden oluşan siyahlekeler görülür. Derinlikleri fazla ise de gleyleşmiş katlar bitki kök bölgesinisınırlandırmaktadır. Bu topraklarda doğal bitki örtüsü çayır ve mera otları ile saz,kamış veya suyu seven diğer bazı bitkilerden oluşmaktadır (Dorronsoro vd., 2004).Toprağa eklenen organik madde, sıcak ve kurak yaz aylarına rağmen ıslaklıknedeniyle yavaş yavaş ayrışır. Bu yüzden etrafındaki diğer mineral topraklardan dahafazla organik madde içermektedir. Ayrışma düzeyine bağlı olarak organik maddekapsamları aşağı katmanlara doğru azalmaktadır. Bitki artıklarının ayrışıp, mineralmaddeyle karışmasıyla koyu renkli yüzey horizonu oluşur. Yüzey altı katmanındagleyleşme olaylarının etkili olduğu B horizonu oluşur. Taban suyunun her zamanbulunduğu alt katmanlar ise C horizonu olarak adlandırılmaktadır (Gürbüz vd.,2003).Alüvial toprakların bir diğer şekli de Alüvial fanlardır ve Bajadalar diye deisimlendirilebilmektedirler. Bajadalar sediment yüklü (çamur akıntıları) aralıklıakıntılar sayesinde oluşan çok derin topraklardır. Alüvial fanın yatay yönde karışıpharmanlanmasıyla oluşurlar. Bir dağ sırasının başından daha sık olarak iç havzalaradoğru olmak üzere taşkın ovasına kadar uzanırlar. Bajadalar yamaçtan uzaklaştıkça
6artan bir şekilde ince tekstüre sahip olurlar. Bir Bajadanın üst sınırı genellikle birpediment eğimi ile karışmıştır (Anonim, 1997).2.2. Toprakların SınıflandırılmasıSınıflandırma sistemleri, çeşitli amaçlara hizmet için insanlar tarafından kurulmuştur.En iyi sınıflama sistemi, kurulma amacına en iyi hizmet edendir. İnsanların çokçeşitli amaçlarının bulunması, birçok sınıflandırma sistemlerinin kurulmasına nedenolmuştur. (Kellogg ve Orvedal, 1969; Dinç,1987)Sarı vd (1986) Alfisol ve Inceptisol ordolarına ait profillerde, karstik topraklarınoluşu, önemli fiziksel, kimyasal ve mineralojik özellikleri ve sınıflandırması üzerineyapılan çalışmada, 2 profilde başat olarak kaolinit kil mineralini sırasıyla smektit,illit ve vermikulit kil mineralleri izlediğini diğer profilde ise başat kil mineralininsmektit olduğunu bulmuşlardır.Sahu vd (1986), Orissa’daki (Hindistan) bazı Entisol’lerin mineralojisini vegenesisini araştırmışlardır. Marandi Havzasındaki dağ arazileri ve düz ovalardakonumlanmış iki alüviyal toprağın morfolojik fiziko-kimyasal ve mineralojikaraştırmaların sonuçları tartışılmıştır. Düz ova toprağının mineralojik bileşimindefeldispat, epidot ve smektit baskın olduğu belirtilmiştir. Düz ova toprakları TypicUstifluvent olarak nitelendirilmiş, Typic Ustorhent olarak nitelendirilen, dağ arazisitoprağının smektit, mika, illit ve kaolinitce zengin olduğu bildirilmiştir.Şenol ve Dinç (1986), Akdeniz Bölgesi’nde Topraksu tarafından tanımlanan ve 1938eski Amerikan sınıflama sistemine göre sınıflandırılan, Antalya, Doğu Akdeniz,Seyhan ve Ceyhan havzası topraklarını inceleyerek her birini toprak taksonomisi veFAO/UNESCO dünya toprak haritası lejantına göre yeniden sınıflandırmışlardır.Büyük toprak gruplarını temsilen profillerin toprak taksonomisine göre sınıflamasısonucu bu topraklar, Alfisol, Aridisol, Entisol, Histosol, Inceptisol, Mollisol veVertisol ordolarında toplanmış ve 19 büyük grup, 43 alt grup ayırdedilmiştir.FAO/UNESCO sınıflandırma sistemine göre ise 13 sınıf saptanmıştır.
- Page 1 and 2: TABAN ARAZİ ÜZERİNDEKİDEĞİŞ
- Page 3 and 4: iiÖZETTABAN ARAZİ ÜZERİNDEKİ D
- Page 5 and 6: ivTEŞEKKÜRTez konumun seçiminden
- Page 7 and 8: viÇİZELGELER DİZİNİSayfaÇizel
- Page 9 and 10: 2vardır. Zira toprağın sahip old
- Page 11: 4Alüviyal topraklar akarsular tara
- Page 15 and 16: 8yapılmıştır. Araştırma bölg
- Page 17 and 18: 103. MATERYAL VE METOT3.1. Materyal
- Page 19 and 20: 123.1.3. Jeolojik YapıIsparta ovas
- Page 21 and 22: 14Şekil 4. Çalışma Alanının T
- Page 23 and 24: 16Şekil 6. Landsat 7 ETM+ 6,4,1 Ba
- Page 25 and 26: 18Cg1 22-53 Yaş iken açık kahver
- Page 27 and 28: 202 Nolu ProfilÇalışma alanın o
- Page 29 and 30: 22Çizelge 4. 2 Nolu Profilin Fizik
- Page 31 and 32: 24C4 107+ Yaş iken koyu kahverengi
- Page 33 and 34: 264 Nolu ProfilBu Profil topraklar
- Page 35 and 36: 28Çizelge 8. 4 Nolu Profilin Fizik
- Page 37 and 38: 302C2 136+ Yaş iken koyu sarımsı
- Page 39 and 40: 326 Nolu ProfilDerin profilli topra
- Page 41 and 42: 34Çizelge 12. 6 Nolu Profilin Fizi
- Page 43 and 44: 363. Profil3 nolu profil A C horizo
- Page 45 and 46: 382. ProfilUzun yıllar su altında
- Page 47 and 48: 400,35 in üzerinde olmasından dol
- Page 49 and 50: 426. KAYNAKLARAkgül, M., Başayiğ
- Page 51 and 52: 44Sarı, M., 1998. Türkiye’deki
6artan bir şekilde ince tekstüre sahip olurlar. Bir Bajadanın üst sınırı genellikle birpediment eğimi ile karışmıştır (Anonim, 1997).2.2. Toprakların SınıflandırılmasıSınıflandırma sistemleri, çeşitli amaçlara hizmet için insanlar tarafından kurulmuştur.En iyi sınıflama sistemi, kurulma amacına en iyi hizmet edendir. İnsanların çokçeşitli amaçlarının bulunması, birçok sınıflandırma sistemlerinin kurulmasına nedenolmuştur. (Kellogg ve Orvedal, 1969; Dinç,1987)Sarı vd (1986) Alfisol ve Inceptisol ordolarına ait profillerde, karstik <strong>toprak</strong>larınoluşu, önemli fiziksel, kimyasal ve mineralojik özellikleri ve sınıflandırması üzerineyapılan çalışmada, 2 profilde başat olarak kaolinit kil mineralini sırasıyla smektit,illit ve vermikulit kil mineralleri izlediğini diğer profilde ise başat kil mineralininsmektit olduğunu bulmuşlardır.Sahu vd (1986), Orissa’daki (Hindistan) bazı Entisol’lerin mineralojisini vegenesisini araştırmışlardır. Marandi Havzasındaki dağ <strong>arazi</strong>leri ve düz ovalardakonumlanmış iki alüviyal toprağın morfolojik fiziko-kimyasal ve mineralojikaraştırmaların sonuçları tartışılmıştır. Düz ova toprağının mineralojik bileşimindefeldispat, epidot ve smektit baskın olduğu belirtilmiştir. Düz ova <strong>toprak</strong>ları TypicUstifluvent olarak nitelendirilmiş, Typic Ustorhent olarak nitelendirilen, dağ <strong>arazi</strong>sitoprağının smektit, mika, illit ve kaolinitce zengin olduğu bildirilmiştir.Şenol ve Dinç (1986), Akdeniz Bölgesi’nde Topraksu tarafından tanımlanan ve 1938eski Amerikan sınıflama sistemine göre sınıflandırılan, Antalya, Doğu Akdeniz,Seyhan ve Ceyhan havzası <strong>toprak</strong>larını inceleyerek her birini <strong>toprak</strong> taksonomisi veFAO/UNESCO dünya <strong>toprak</strong> haritası lejantına göre yeniden sınıflandırmışlardır.Büyük <strong>toprak</strong> gruplarını temsilen profillerin <strong>toprak</strong> taksonomisine göre sınıflamasısonucu bu <strong>toprak</strong>lar, Alfisol, Aridisol, Entisol, Histosol, Inceptisol, Mollisol veVertisol ordolarında toplanmış ve 19 büyük grup, 43 alt grup ayırdedilmiştir.FAO/UNESCO sınıflandırma sistemine göre ise 13 sınıf saptanmıştır.