imam mâturîdî'nin - Yeni Ümit

söyleyin de sizin için Allah’a istiğfarda bulunsun.’”Diğer bir rivayette ise “Sizden kim onunla karşılaşırsa,sizin için dua etmesini istesin.” demiştir. 17 İmamNevevi bu hadisin şerhinde şöyle der: “Bu hadîsten,dua talep eden daha faziletli de olsa, salih zâtlardandua istemenin müstehap olduğu anlaşılmaktadır.” 18Osman İbn Huneyf nakleder: Gözünden rahatsızolan bir adam Allah Resulü’ne geldi ve “Ey Allah’ınResulü, bana afiyet ve sıhhat vermesi için Allah’a duaet.” Efendimiz, “İstersen dua edeyim ya da istersensabret, bu senin için daha hayırlıdır.” Adam “Dua et”dedi. Bunun üzerine Allah Resulü ona mükemmel vekusursuz bir abdest almasını ve şu dua ile yalvarmasınıtavsiye etti: "Allah’ım, rahmet peygamberi olan Sen’inpeygamberin Muhammed’in hürmetine sana teveccühediyor ve senden istiyorum. Sen’inle bu ihtiyacımıngiderilmesi konusunda Rabbime teveccüh ettim.Allah’ım, o Rahmet Peygamberi’ni benin iyileşmemiçin vesile eyle." 194. Dua Esnasında, Bekâ Yurduna İrtihal EdenPeygamber, Veli ve Diğer Salih Kulları Vesile KılmakBu nevi tevessül de önceki üç türde olduğu gibi,İslâm bilginlerinin çoğunluğu tarafından kabul görmüştür.Yani cumhur-u ulemanın kâhir ekseriyetiningenel görüşü budur. Buna göre bir peygamber, bir şehitveya velinin kabri ziyaret edildiğinde ziyaret edenlekabirde medfun olan zât arasında mânevî alışveriş sözkonusudur. Karşılıklı istifade ve istifâza bahis mevzudur.Nitekim bu konuyu Allâme Fahreddin Razi şöyleizah etmektedir:“İnsanın ruhu bedeni öldükten sonra ebedî olarakkalıcıdır. Bedenlerini terk eden ruhlar henüz bedenlerdençıkmamış ruhlardan pek çok yönden daha güçlüdürler.Şöyle ki ruhlar bedenlerini geride bıraktıklarızaman perdeler kalkar, onlara gayb perdesi ve âhiretmenzillerine ait sırlar ayân olur. Ruh bedende, yanihayatta iken delille elde edilen bilgiler bedenden ayrıldıktansonra zaruri/kesin bilgiye dönüşür. Bedenkaybolunca bu ruhlar aydınlanır, nurlanır ve bir nevikemale erer. Diğer taraftan henüz bedende olan ruhlarda bazı yönlerden bedenlerini terk etmiş ruhlardandaha güçlüdürler. Çünkü onlar talep etme/araştırmave kazanma vesileleri olan tefekkür ve nazar sayesindeher gün yepyeni bilgilere ulaşırlar. Bu durum ölenlerinruhlarında olmaz.İkinci mesele ise şudur: Ruhların bedenleriyle olanilişkisi şiddetli bir aşka ve tam bir sevgiye benzer. Busebeple, dünyada elde etmek istediğin her şeyi bu bedeninirahat ettirmek ve ona iyilik etmek için yaparsın.İnsan öldüğünde ve ruhu bedenini terk ettiğindeo muhabbet ve aşk kaybolmaz. Böylece ruhlar geridebıraktıkları bedenlerine meyilli ve müncezip olarakkalırlar. Bunların üzerine şunu bina edebiliriz: İnsan,kâmil ve etkili bir ruha sahip bir zatın kabrine vardığındave orada bir süre durduğunda onun nefsi/ruhuo topraktan etkilenir. Ölen zatın ruhunun o topraklaolan ilişkisi malumunuzdur. İşte ziyaret esnasındacanlı bedenin ruhu ile orada yatan zatın ruhu o toprakvesilesiyle karşılaşırlar. Sanki cilalanmış aynaya benzeyenbu iki ruh ışıklarını birbirine aksettirmeye başlarlar.Ziyaret edenin ruhunda hâsıl olan ilim, mârifet,fazilet, Allah’a boyun eğme ve kadere teslimiyet gibigüzellikler oradaki meyyitin ruhuna akseder. Diğer taraftano meyyitin ruhundaki parlak ve kâmil ilimler denur olarak ziyaret eden kişinin ruhuna akseder. Böyleliklebu ziyaret hem ziyaretçi hem de ziyaret edilenhakkında büyük bir menfaate ve güzelliğe vesile olur.Kabir ziyaretinin meşruiyetindeki asıl hikmet de budur.Burada zikrettiğimizden daha ince, daha esrarengizsırlar da hâsıl olabilir; ama eşyanın hakikatlerinikuşatıcı şekilde bilmek Allah’a mahsustur.” 20Aynı şekilde Sa’duddin Teftâzânî de dünyada ikenaralarında muârefe olan kişiler arasında kabir ziyaretianında mânevî alışveriş olacağından söz eder ve şöyleder: “Kabirleri ziyaret faydalıdır. Dünyada hayıryörüngesinde yaşamış olan şahsiyetlerin ruhlarındaniyiliklerin celp edilmesi ve birtakım musibetlerin defedilmesikonusunda yardım istenebilir. Zîrâ insanınruhu bedeninden ayrıldıktan sonra bedeni ve onun56