imam mâturîdî'nin - Yeni Ümit

den muhtasar olarak bahseden bir kitap. Hocaefendi bukitabı ilk dönemlerde talebelerine okutmuştur.16. Ahmet el-Haşimî, Cevahirü’l-belağa fi’l-meani ve’lbeyanve’l-bedi’. Belâgat ilmini klâsik usulden farklı bir sunumile bol misal ve temrinatla işleyen bir kitap. Talebelerbu kitabı cümle cümle okuyup tercüme ederek, temrinatlarıyaparak Hocaefendi’den okumuşlardır.17. Ali Cârim-Mustafa Emin, el-Belâgatü’l-Vâdıha.Yeni bir usul ve metod ile belâgat ilminin konularını anlatanbir kitap. Bu kitap da bir önceki kitabın usulüyle okutulmuştur.Hocaefendi bu kitabı değişik zamanlarda farklıders gruplarına okutmuştur.KelâmHocaefendi, “İslâm inanç sistemini aklî ve naklî delillerlemüdafaa etmeyi, mü’minlerin düşünce istikametlerinikorumayı, dine karşı zaman zaman ortaya atılan veyaatılması muhtemel şüphe ve tereddütleri bertaraf etmeyi,bir kısım yanlış felsefî cereyanlara karşı eskilerin “akâid-ihakka-i İslâmiye” dedikleri hakikatleri “Sünnet-i Seniyye”çerçevesinde koruyup kollamayı üstlenen bilgilerin bütünüdür.”diye tarif ettiği kelam ilminin “Kültür MirasımızınTemel Kaynakları”ndan biri olarak tali bir edile-i şeriyeçerçevesinde değerlendirilmesi gerektiğine işaret etmiştir.(Fethullah Gülen, Kendi Dünyamıza Doğru, s. 101) Busaha ile ilgili eserlerden bazılarını okutmuş, bazılarını daözetlettirmiştir. Özellikle Maturidî kelamına dair eserlerinbiraz gölgede kaldığını, bunların ehemmiyet verilerekokutulmasını tavsiye etmektedir. Kelam ile ilgili okutulaneserler şunlardır:1. Sadeddin et-Teftâzânî, Şerhu akaidi’n-Nesefiyye.Maturidiye akaidini anlatan meşhur bir eser.2. Bediüzzaman Said Nursi, Risale-i Nur Külliyatı.Hocaefendi, kelâm konularını çok farklı bir üslup ve çokzengin bir perspektifle işleyen Nurları, özetlettirerek okutmuştur.3. Mehmed Vehbi Efendi, el-Akaidü’l-Hayriyye. Ayrıcaİhyau ulumiddin şerhi İthâfu’s-Sâdeti’l-Müttekîn şerhiokunurken bu kitabın içinde yer alan ve oldukça teferruatlıolan kelâm kısmı okunmuştur.Hocaefendi’nin okuttuğu kitaplar arasında Temelİslâmî İlimlerden herhangi birisinden daha pek çok sahaylailgili kitaplar vardır. Bunları “muhtelif eserler” başlığıaltında vermeyi uygun gördük.MUHTELİF ESERLER1. Hasan el-Benna (1949), er-Resail.2. Muhammed Zahid el-Kevserî (v.1952), Makâlât.Asrımızın başında İslâm ve Müslümanlık ile ilgili değişiksorulara, zihinleri bulandırmaya yönelik şüphelere, fikirkaymalarına karşı cevap mahiyetinde Kevserî’nin değişikyerlerde yayımlanmış makalelerinin bir araya getirilmesindenoluşan bir eser.3. Hz. Ali (40/661), Nehcü’l-Belâga (Derleyen: Ebü’l-Hasan Şerif er-Radi). Hz. Ali Efendimiz’in sözlerinin, hutbelerininyer aldığı kitap. Hocaefendi, bu kitabı okuturkenihtiyaç anında İbn Ebi’l-Hadid’in (655/1257) ŞerhuNehci’l-Belâga eserinden de istifade edilmiştir.4. Harputî, Kaside-i Bür’e Şerhi. İmam Bûsîrî’nin PeygamberEfendimiz’e (sallallâhu aleyhi ve sellem) yazdığı veasırlardır okunan meşhur na’tının şerhi.Özetlenen KitaplarHocaefendi, değişik zamanlarda -kendisi, arkadaşlarlamüzakere ediyoruz dese de- okuttuğu bu kitapların yanındabir de ders halkasında talebelerine özetlettirdiği kitaplar vardır.Okunması gereken çok kitap olduğunu, bir insanın daböyle bir şeye güç yetirmesinin çok zor olduğunu söyleyenHocaefendi, derse katılan her bir şahsın bir kitabı yirmidebir veya daha küçük oranda özetleyerek sunmasını tavsiyeetmekte ve bizzat kendileri de talebeleriyle bu metodla okumayıuygulamaktadır. Hocaefendi böylelikle kolektif şuurungücünden ders halkasında bile istifade etmeyi realize etmektedir.Özet çıkartılan kitaplardan bazıları şunlardır: YusufHas Hacip-Kutadgu Bilig; Mustafa Sabri Efendi-Mevkıfu’laklve’l-ilmi ve’l-âlem min Rabbi’l-âlemîne ve Rasûlihi; Prof.Dr. Suat Yıldırım-Peygamberimiz’in Kur’ân’ı Tefsiri; Prof.Dr. Orhan Türkdoğan-Alevilik-Bektaşîlik.İmam Maturidî-Kitab-ı Tevhid, Cabirî-Arap AklınınOluşumu, İsmail Fenni Ertuğrul-Maddiyun Mezhebininİzmihlali, Vahdet-i Vücud ve İbn Arabi, İrfan Yılmaz-Evrim Teorisi, Şurnubi-Hikem-i Ataiye-Şerhi, Toshihiko-İbn Arabî'nin Füsusundaki Anahtar Kavramlar, N.S.Banarlı-Türkçe'nin Sırları, Mehmet Ali Işım-Upanişatlar,M. Accac el-Hatîp-es-Sünnetü Kable't-Tedvin, AlparslanAçıkgenç-Bilgi Felsefesi, Ahmed Cevdet Paşa-Mecelle-iAhkâm-ı Adliye, M. Tahir İbn Aşur-Makasıdü’ş-Şeriati’l-İslâmiyye, İzzeddin Abdülazîz b. Abdüsselam-Kavaidü’l-Ahkâm fî Masalihi’l-Enâm, Sayın Dalkıran, Ahmet FeyziÇorumi’nin el-Feyzü’r-Rabbani’si Işığında OsmanlıDevleti’nde Ehl-i Sünnet'in Şii Akidesine Tenkitleri, Sızıntı,Yeni Ümit, Yağmur ve Hira Dergilerinin bazı sayıları.Netice itibariyle Fethullah Gülen Hocaefendi, yaşadığıcoğrafyadaki âlimlerden klâsik medrese usulü ders okumuş,daha sonra kısa zamanda aldığı bu bilgiyi gittiği yerdeki değişiktalebelerle çok geniş bir açılımla ders okumaya dönüştürmüştür.Okuttuğu kitaplardan da anlaşıldığı üzere klâsikmedrese usulünde ve günümüz ders sisteminde olmayan pekçok kitabı ders halkasına taşımış hattâ müracaat kitabı olarakzaman zaman başvurulan kütüphane raflarında yer alan kitaplarıHocaefendi ders kitabı olarak okutmuştur.Dünyanın dört bir yanından değişik ilmî platformlartarafından hakkında değişik açılardan onlarca mastırdoktoraçalışması yapılan Fethullah Gülen Hocaefendi’nin,İslâmî ilimler alanında şu ana kadar, okuttuğu kitapları tespitedebildiğimiz kadarıyla aktarmaya çalıştık. Eksik kalankitaplar olabilir. Hocaefendi’nin ders müzakere (okutma)metoduna gelince bu ayrı bir makale konusudur.*Yeni Ümit Dergisi Genel Yay. Koord.ecapan@yeniumit.com.tr33