K - Türkiye Diyanet Vakfı

Uğur Derman’ın sedefkâr Salih Balakbabalar tarafından uygulanan celî ta’lîk Besmelesi (1963)Son olarak, hat san’atının geleceğininasıl görüyorsunuz vebu san’atla ilgilenenlere ne gibitavsiyelerde bulunuyorsunuz?Bunu bana kırk sene önce sorsaydınız“tarihe gömüldü, bitti” derdim.Çünkü durum onu gösterisayalım:sülüs, nesih, muhakkak, reyhanî, tevkî’, rıkā’.Tabiî, İslâmiyet yayılıp da Arap âleminden sonra baştaTürkler olmak üzere başka kavimlerce de kabul görünce,bu yazı Arap hattı olmaktan çıkmış, İslâm hattıdenilmesi daha doğru bir târif hâline gelmiştir. AmmaArap âlemi bu gerçeği bir türlü görmek istemiyor.İslâmî hattın çeşitleri Osmanlılar’da Şeyh Hamdullah(ö.1520) eliyle millî bir karakter kazanmış; Îransahasında doğan ta’lîk hattı, Osmanlı resmî yazışmalarınahas dîvânî, celî dîvânî yazılarıyla zamanımıza kadargelmiştir.Hattı güzel yapan esas unsur nedir?Hüsn-i hattın sağlam bir üstâz/tilmiz beraberliğiyleöğrenilmesi, bu san’atın vasatî 150 yılda bir kendiniyenileyebilmesi, öğretiminde maddî karşılığa yer verilmeyipgönül zenginliğinin esas alınması en esaslı unsurlardır.Necmeddin Okyay ve Halim Özyacı ile Uğur Derman (1962)Eskiye nazaran Hat san’atınıngünümüzdeki durumunu değerlendirirmisiniz?Hat san’atı harf inkılābının tabiînetîcesi olarak önce reddedilme,sonra da unutulma safhalarındangeçti. Fakat 1970’lerden başlayarakyeni nesillerdeki alâka ziyâdeleşti.Şimdilerde, eski üstadları kendilerinerehber edinerek pek güzel yazangençlerimiz zuhur ediyor. Tabiî,bu, biraz da onlardan eser talebeden yeni koleksiyoncuların varlığınabağlı...Hat san’atının Türk tarihi, kültürüve güzelliklerini yansıtmadakirolunden bahsedermisiniz?Bu suâlinize, merhum şâirimiz FarukNafiz Çamlıbel’den (1898-1975) bir kıt’ayla cevap vermek isterim:“Sen, kubbesinde ince bir mozaik arar daGezersin kırk asırlık bir mâbedin içini.Bizi sarsar bir sülüs yazı görsek duvardaBize heyecan verir bir parça yeşil çini”< 68TÜRKİYE DİYANET VAKFI HABER BÜLTENİwww.diyanetvakfi.org.tr