TARLA BİTKİLERİ YETİŞTİRME – II Uygulama Ders Notları - Ankara ...

Boylar :c. Sarı Göbek: tane kabuğu kirli beyaz renkte olup, çoğunlukla göbek bağı etrafındakahverengi bir halka, bazen de bütün tane yüzeyinde kahverengi noktacıklarbulunan ve tane şekli silindirik yuvarlak olan börülcelerdird. Kırmızı börülce: tane kabuğu renkleri açık pembemsi kahverenginden koyukırmızıya kadar değişen, göbek bağı etrafında koyu renkli ince bir halka bulunanve tane şekli silindirik olan börülcelerdir.1. Đri boy (A): 6 mm'lik eleğin üstünde kalan taneler.2. Orta boy (B): 6 mm'lik eleğin altına geçen, fakat 4 mm'lik eleğin üstünde kalantaneler.KökBörülce gayet iyi gelişmiş bir kazık köke sahiptir. Ana kök yan köklerden daha iyi gelişmiştir.Ancak fazla derinlere inmez. Önüne çıkan engelleri aşama özelliği oldukça zayıftır. Ana kökherhangi bir engelle karşılaştığı zaman büyümesini durdurur ve yan kökler kuvvetli bir şekildegelişmesini devam ettirirler.Börülcenin köklerinde nodozite oluşturan bakteri türünün “Rhizobium japonicum” olduğubelirlenmiştir. Nodoziteler genelde yuvarlak şekilli ve kök üzerinde rasgele dağılmışlardır.GövdeBörülce gövde yapısı yönünden de fasulyeye benzer. Dik, yarı yatık, sürünücü ve sarılıcıtipte gövdeye sahip börülce türleri vardır. Kesit olarak gövde; altta yuvarlak, yukarıda altıköşelidir. Boğum aralarının içi boş ve yüzeyi çıplaktır. Gövde rengi yeşildir, mor renkli olanlarıda vardır. Gövdesi mor renkli olanlarda boğumların rengi daha koyudur.Ana gövde iyi gelişmiştir. Dallanma tüm ana gövde boyunca devam eder. Yan dallar iyi gelişirve çok uzun boy alırlar. Çeşitlere ve yetiştirildiği şartlara göre bitki boyu 30–40 cm'den 250cm'ye kadar değişir. Dik büyüyen bodur çeşitlerde boy kısa, sürünücü ve sarılıcı tiplerde iseboy uzundur.YaprakBörülcenin yaprağı fasulye yaprağına büyük ölçüde benzer. Đlk yapraklar yaprak sapınakarşılıklı oturmuş iki adet yaprakçıktan oluşur. Bu yaprakçıklar üçgen şekilli ve düz yüzeylidir.Đlk yaprakçıkların yaprakçık sapına birleştiği yerde çukurluk (girinti) yoktur. Bu özelliği ile ilkçıkışta fasulyeden ayrılır. Asıl yapraklar ise üç yaprakçıktan oluşur ve gövde üzerindealternatif olarak dizilmişlerdir. Yaprakçıklar üçgen, eşkenar dörtgen şeklinde olabildiği gibioval elips şeklinde de olabilir. Kenarları düzdür. Orta yaprakçık düzgün ve orta damarı simetriekseni durumundadır. Kenar yaprakçıklar fasulyede olduğu gibi dışbükeydir. Kenaryaprakçıkların orta damarının orta yaprakçık tarafında klan kısımları daha dar, yaprak sapıtarafında kalan kısımları ise daha geniştir. Yapraklar gövde veya dallardan çıkan değişikuzunluktaki yaprak saplarının ucunda yer alırlar. Yaprakçık sapının yaprakçığa bağlandığıkısım dışarıya doğru çıkıntılıdır. Yaprakçıkların yüzeyleri tüysüz, düz, renkleri donuk yeşildenparlak yeşile kadar değişebilir. Yaprakçık kenarları düzdür. Fasulyede olduğu gibi heryaprakta altı adet üçgen şeklinde kulakçık bulunur.43