Download (6Mb) - Süleyman Demirel Üniversitesi

267yerine gelmedi, iş seçime kaldı, böylece Ebubekir, Ömer, Osman sırayla seçilip Alidördüncü halife (imam) olabildi (656).Ali’nin imamlığı, ölümüne değin altı yıl sürdü (661). Bu süre savaşla bitti,kan döküldü, İslâm birliği bozuldu, ikiye, daha sonra dörde, beşe bölündü, bubölünmelerden bir takım inanç kurumları (mezhepler), onlardan birçok kol doğdu.Bu kollardan da yan kollar çıktı. Yorum ayrılıkları, görüş ayrılıkları arkasından inançayrılıkları ortaya çıktı. Bunları ayrı ayrı anlatmanın, gelişmelerini açıklamanın yeriburası değildir, başka bir çalışma konusudur.Bektaşilik için ilk «imam» Ali’dir. On İki İmam’ın başı, birincisi odur.Peygamber On İki İmam arasında değildir. Ali’nin imamlığı bitmemiştir, ölümüyleortadan kalkmamıştır. İmam için ölüm, yok olma söz konusu edilemez. Tanrı, Ali’yebir takım insanüstü nitelikler, özellikler bağışlamıştır. Bu nedenle Ali’nin tanrısal,yüce, ulu bir yanı vardır. İmamlığını oluşturan başlıca özellik de budur. Onunimamlığı seçimle, başkalarının onaylarıyla değil, Tanrı varlığından gelir. Bundandolayı Ali’ye bağlanmak Tanrı’ya bağlanmak, Ali’yi sevmek, Tanrı’yı sevmek,Ali’nin yolunda gitmek, Tanrı’nın gösterdiği yolda gitmektir. Sözün kısası Ali’denyana olmak gerçek Müslüman olmaktır. Ali Hak’tır, Hak ise Ali’dir. İlk imamseçiminden başlayarak Kerbelâ olayına gelinceye değin Ali’ye, onun oğullarına,soyuna yapılanlar İslâm dinine de, sünnete de aykırıdır. Bütün işlemlerde Ali’nin«hakkı yenmiştir», İslâm dininin özü yaralanmış, ilkeleri çiğnenmiştir. Muaviye’ninoğlu Yezit’in yaptıkları İslâm diniyle de, İslâm töresiyle de bağdaşmaz,bağdaştırılamaz, onlara Müslüman bile denmez.Ali’nin imamlığı konusunda Bektaşilik’in tuttuğu yol, benimsediği inançdüzeni aşağı yukarı böyledir. Bu konuda başka türlü düşünen, sorunu daha genişboyutlarla ele alan, daha ileri götüren Bektaşiler de vardır. Ancak genel ilkelerde,özde anlaşmazlık, ayrılık yoktur. Bunu, On İki İmam’ı sıralayıp anlattıktan sonra,Bektaşi yazısından örnekler vererek açıklamaya çalışacağız.Ali’nin izini sürmek bir inanç gereğidir. Bu nedenle imamlık ondan sonraonun soyundan gelen yetkililere geçebilir, araya başkaları giremez. İmamlık tanrısalnitelik taşımayı gerektirdiğinden, bu nitelikler de yalnız Ali’de, onun soyundabulunduğundan dolayı imamlıkta seçim, görevi başka soydan birine bırakma,