Download (6Mb) - Süleyman Demirel Üniversitesi

9Sen derviş olamazsın” şiirinden etkilenerek kendi kendine “Sen derviş bileolamazsın, dervişlikten de yoksulsun. Her şeyden yoksulsun. Zaten bizim böylekonuşmalarımız da hanımımla dövüşmelerimizde oluyordu. “Sen Avrupa'yagitmedin eller gibi. Bir şey kazanmadın da her şeyden yoksulsun gibi.” Yahu benimadım zaten “Yoksul” dedim. Yani yoksul başladı, çevre de bana “Derviş” dediği için“Yoksul Derviş” meydana geldi. Zamanla bu mahlas “Âşık Yoksul Derviş Divanî”olmuştur. Âşığımızın bunu kendisi şöyle açıklıyor: “Sonraları bütün şeylerin divanıolarak hani divan manası biliyorsun bir âşığın hazırladığı bir kitap divan işte. Bu birdivan olan esere divan denir. Divane de, bu aşkın divanı yani aşkından deli divaneolmuş. Yani “Yoksul Derviş Divane” oldu.” Âşığımız bu mahlası aldığında 25yaşlarındadır.E- ETKİLENDİĞİ ÂŞIKLARÂşık, hem bir şiir yaratıcısı hem de şiirini sazı eşliğinde türkü olarak kitlelereaktaran bir kişidir. Gezici bir sanatçı olan âşık, öteki âşıklardan edinmiş olduğuedebiyat geleneğini gelecek kuşaklara aktarmak zorundadır. Şiir söyleme alanındaustalaşmak için âşık, belli bir ustaya bağlı olarak çalışır. Âşık mahlas alıncaya kadaryanında bulunduğu aşığa çırak olarak hizmet eder. Âşığın her gittiği yere giderek,onun şiirlerini ezberleyip, böylece bir mesleki terbiye kazanır. Bu mesleki terbiyeyitamamladıktan sonra mahlas alıp, âşık fasıllarına girmeye hak kazanır.Âşık bu şekilde değişik kültür ortamlarında bulunurken, değişik kültür havasıiçinde kabiliyetlerine göre musiki, tasavvuf felsefesi, evliya menkıbeleri ile İran veTürk edebiyatında çok kullanılan mitolojik unsurlar öğrenirler.Âşık edebiyatının, daha doğrusu âşıklık geleneğinin teşekkülünden günümüzedoğru bir yolculuk ettiğinizde serimden çözüme doğru pek çok değişiklerin olduğunugörebiliriz. Bu değişiklerin bariz olmalarını şöyle sıralamak mümkündür:Önceleri âşıklar omuzlarında sazı, gurbet gurbet dolaşırken günümüzde bunarastlayamıyoruz. Şehir ve kasabalarda her sosyal tabakaya mahsus kahvehaneler,bozahaneler, meyhaneler gibi umumi yerler âşıkların toplantı yeriyken günümüzdeböylesi yerleri görmek hemen hemen imkânsız diyebiliriz. Ayrıca âşıklar hükümetinkontrolünde muntazam bir teşkilata da sahiptir. Ayrıca âşıklık geleneği günümüzdesanki daha resmi ilişkiler içinde sürmektedir. Bu gelenek günümüzde düzenlenen