İstanbul Barosu İş ve Sosyal Güvenlik Hukuku 2011 Yılı Toplantıları

96 İstanbul Barosu Yayınlarılerine göre sınırlı olarak istisnalara yer verildiği belirtilmişti. Ancak aradanbir yıl dahi geçmeden, ülke ihtiyaçlarına uygun olduğu belirtilen on işçi ölçütü,4857 sayılı Kanuna ilişkin Tasarıda korunmasına rağmen, TasarınınTBMM’de görüşülmesi sırasında verilen bir önerge ile otuz olarak değiştirilmiştir.Bu önergenin gerekçesinde ise, sadece “İşçi sayısı kriteri artırılmıştır”ifadelerine yer verilmiştir 27 .Çeşitli ülke uygulamalarına bakıldığında, Avusturya’da 5’den, Fransa veAlmanya’da 11’den, İtalya’da kural olarak 15’den az işçi çalıştıran işyerlerifeshe karşı korumanın kapsamı dışında tutulmuştur. İngiltere, Norveç,İsveç gibi bazı ülkelerde ise, küçük işyerleri için herhangi bir istisna tanınmamıştır28 .Ülkemizde, 30 işçi ölçütünü öngören İşK.m.18/I hükmünün iptali istemiyleAnayasa Mahkemesi’ne başvurulmuştur. Yüksek Mahkeme, 158 sayılı Sözleşmeyede atıfta bulunarak iptal istemini reddetmiştir 29 . Hemen belirtelimki, Anayasa Mahkemesince kabul edilenin aksine, bu sınırlama 158 sayılıSözleşmeye aykırıdır.27 Bkz. TBMM Genel Kurul Tutanağı, 22. Dönem 1. Yasama Yılı, 75. Birleşim, 06.05.2003,50.28 Rebhahn, Robert: Der Kündigungsschutz des Arbeitnehmers in den Staaten der EU, ZfA2003, 191; Junker, Abbo: Grundkurs Arbeitsrecht, 10. Auflage, München 2011, Rn. 358;Süzek, Sarper: İş Hukuku, 4. Baskı, İstanbul 2008, 494; Alpagut, Gülsevil: KarşılaştırmalıHukukta İşçinin Feshe Karşı Korunması, Galatasaray Üniversitesi ve İstanbul Barosu İşHukukuna İlişkin Sorunlar ve Çözüm Önerileri 2001 Yılı Toplantısı, İstanbul 2002, 86;Löschnigg, Günther/Hekimler, Alpay: Avrupa İş Hukuku Çerçevesinde Türk İş Hukukuİle Karşılaştırmalı Avusturya İş Hukukunun Temel Esasları, Ankara 2011, 224; Başterzi,Süleyman: 4857 Sayılı İş Kanununa Göre İş Güvencesi Kurallarının Uygulanma Alanı veİstihdama Etkisi, A.Can Tuncay’a Armağan, İstanbul 2005, 624-625.29 Anayasa Mahkemesi kararına göre, “…İş güvencesi ölçütleri belirlenirken, her ülke kendiverilerini ve iş hayatı koşullarını göz önüne almaktadır. İş hayatına ilişkin kurallarınbelirlenmesinde kamu yararı esastır, ayrıca işçi ve işveren arasındaki denge degözetilmektedir. 18. maddeyle getirilen 30 veya daha fazla işçi çalıştırma koşulunun işverenaleyhine değiştirilmesi durumunda işveren bakımından oluşacak ek mali külfetlerin kayıtdışı uygulamalara neden olabileceği, ayrıca iş güvencesi ile oluşabilecek ağır mali yüktenküçük işletmelerin uzak tutulması amaçları gözetildiğinde, dava konusu kuralla getirilenşartlarla işçi ve işveren arasında kurulan dengede bir ölçüsüzlük bulunmamaktadır.Nitekim, Uluslararası Çalışma Örgütünün 158 sayılı Sözleşmesinde de, işçilerin özelistihdam şartları bakımından veya istihdam eden işletmenin büyüklüğü veya niteliğiaçısından esaslı sorunlar bulunan durumlarda, işçilerden bir kategorinin, iş güvencesinintamamı veya bir kısım hükümlerinin kapsamı dışında tutulabileceği öngörülmektedir.İşçi ile işveren arasında hak ve yükümlülükler konusunda Anayasa'nın 13. maddesindeöngörülen ölçülere uygun bir denge oluşturulduğu görüldüğünden kural, Anayasa'nın 2.,5., 13. ve 49. maddelerine aykırı değildir, iptal isteminin reddi gerekir. İptali istenilenkuralın Anayasa'nın 10. ve 11. maddeleriyle ilgisi görülmemiştir…”, (AYM., 19.10.2005, E.2003/66, K. 2005/72, RG., 24.11.2007, 26710).