İstanbul Barosu İş ve Sosyal Güvenlik Hukuku 2011 Yılı Toplantıları

76 İstanbul Barosu Yayınlarıönce grev var; yani işçiler önce oturup toplu sözleşmeyi hiç bilmedikleriyerde bıçak kemiğe dayandığı zaman önce grev yapmışlar, sonra işverenin“ya, ne oluyor, bir dakika, gelin bakalım, anlaşalım, konuşalım” demesi üzerinetoplu sözleşme icat olmuş. Dolayısıyla birbirini tamamlayan müesseselerdir.Bugün yaptığımız bu tartışmaların bu yasa koyucuya, umarım, birişaret olur bir model yaratması bakımından. Ben tekrar teşekkür edereksözlerimi bitiriyorum.Benim sorum şöyle: Hocam, “toplu sözleşme özerkliği için güçlü sendikacılıkolması gerekir” dedi. Bugün Türkiye düzeyinde baktığımız zaman geneldesendikaların yeni örgütlenmelere gidemediğini görmekteyiz. Sendikalar ancakmevcut işyerlerindeki toplu iş sözleşmesi kurulmuş işyerlerindeki varlıklarınısürdürebilme derdindeler. Yeni örgütlenmeye gittikleri anda ya biralt işverenlik müessesesiyle karşılaşıyor veya o işyerindeki çalışan işçilerintamamının işten çıkartılması gibi bir durumla karşılaşılıyor. Bundan dolayıda sendikaların yeni örgütlenmeye gitmedikleri, hatta üç konfederasyonunayrı yeni yerlerde örgütlenmek yerine birbirlerinin işyerlerini kapma mücadelesiverdiklerini görüyoruz. Bundan da işveren şu şekilde faydalanıyor:İşçinin herhangi bir hakkını işçiye sunmadığı durumlarda veya işçinin işakdinin feshinde eğer o işyerinde sendika varsa, bütün sorumluluk işverendençok sendikanın üzerine yıkılıyor. Sanki işverenin günah keçisi konumunagetirilmiş durumda şu anda sendikalar Türkiye’deki mevcut durumuitibarıyla.9. Hukuk Dairesi'nin mevcut kararlarına baktığımızda bireysel iş hukukualanında yasanın da önüne geçen öncü normlar üreten kararlarını görmekteyiz,fakat toplu iş hukukunda buna ilişkin kararları ısrarla bekliyoruz.Örneğin, bir kamu işyerlerindeki hizmet alım sözleşmelerinin hukuki niteliğininne olduğu konusunda ben hâlâ tereddütlüyüm. Alt işverenlik mi,yasanın 2 taksim son maddesine baktığımız zaman daha önce hizmet alımsözleşmesiyle iş alan yüklenicisi, işçisi olarak çalışmış veya o kamu kurumve kuruluşunda geçici veya vizeli işçi olarak çalışmış olanların çalıştırılmasınailişkin hüküm konulamaz derken, 4734 ve 4735’te buna ilişkin cezaisorumluluklar getirilmişken biliyoruz ki bütün işyerlerinde, kamu işyerlerindeişi alan kamu işvereni sadece ya o kamu işvereninin yetkilisi veyabelediyelerse, özellikle belediye başkanlarının kurduğu paravan şirketlerve göstermelik şirket ortakları vasıtasıyla sürekli alt işverenliğe gidildiği vealt işveren dediğimiz hizmet alımı, yüklenicisi değişmesine rağmen işçilerinotomatikman sürekli devam ettiklerini görmekteyiz. Acaba burada örtülüboto-işverenliği mi var, yoksa geçerli alt işverenlik sözleşmesi mi var, bununniteliğini bir türlü çözemedik.