İstanbul Barosu İş ve Sosyal Güvenlik Hukuku 2011 Yılı Toplantıları

54 İstanbul Barosu Yayınlarıve lokavt ile ilgili hükümler tamamen ortadan kaldırılmıştır. Sadece yüzde10 barajı, binde 5’e indirilmiştir.İki taslak arasında geçen kısa süre dikkate alınırsa ve daha önceki tarihlerdede başka taslakların ortaya çıktığı bilindiğine ve hangi taslağın ilerideyasalaşacağı kestirilemeyeceğine göre, 3.12.2010 tarihli taslağın anlamınıyitirdiği söylenemeyecektir. Bu nedenle açıklamalar gene de 3.12.2010 tarihlitaslak esas alınarak yapılacaktır.1) Sendika üyeliğiTaslağın dördüncü bölümünde sendika üyeliği ile ilgili konular ele alınmaktadır.Taslağın 16. maddesi on beş yaşını dolduran ve bu kanun hükümlerinegöre işçi sayılanların sendika üyesi olabileceğini düzenleyerek,üyelik için on altı yaş koşulunu on beş yaşa indirmektedir. Sendikaya üyeolma ve üyelikten ayrılma özgürlüğü güvence altına alındıktan sonra; “İşçive işverenler aynı işkolunda ve aynı zamanda birden çok sendikaya üyeolamazlar.” kuralı konmaktadır. Aynı fıkrada “Ancak aynı işkolunda ve aynızamanda farklı işyerlerinde çalışan işçiler birden çok sendikaya üye olabilirler.”denerek bu kurala bir istisna getirilmektedir.Bu düzenlemenin 12.Eylül.2010 tarihli Anayasa değişikliği gereği yapıldığıanlaşılmaktadır. Referanduma sunularak halk oylaması sonucu yürürlüğegiren yeni Anayasa değişikliği yasasının 5. maddesi, 1982 Anayasasının 51.maddesinde yer alan ve işçilerin aynı zamanda ve aynı işkolunda birdenfazla sendikaya üye olmalarını yasaklayan hükmü ortadan kaldırmıştır. Buyoldan işçilerin aynı zamanda ve aynı işkolunda birden fazla sendikaya üyeolabilmeleri yolu açıldığı ve bunun demokratikleşmenin bir gereği olduğuda ileri sürülmüştür. Aslında bir Anayasa hükmü olarak düzenlenmesi gerekmeyenbu konunun doğrudan demokratikleşme bir ilgisi olduğu söylenemez.Aksine bu yaklaşım sendikal faaliyetleri geniş bir biçimde engelleyerek,özellikle toplu iş hukukunu içinden çıkılmaz hale getirecektir. Özellikletoplu iş sözleşmesi yapma yetkisine sahip olacak sendikanın belirlenmesinibüyük ölçüde olanaksız hale getirecek, sendika disiplinini ortadan kaldıracak,sendikalar arasında olumsuz bir rekabet ortamı yaratacak ve toplu işsözleşmesi özerkliğini anlamsız hale getirecektir. Bu olumsuzluklara çarpıcıbir örnek aynı kişinin birden fazla partiye olması halinde ortaya çıkacakgarip durum gösterilebilir.Taslağı hazırlayanlar da bu garip durumu dikkate almış olmalılar ki, geneişçi ve işverenlerin aynı işkolunda ve aynı zamanda birden fazla sendikayaüye olamayacaklarını kural olarak benimsemişler, anayasa değişikliğinebir anlam kazandırmak ve demokratikleşme iddialarına uygun bir çözüm