İstanbul Barosu İŠve Sosyal Güvenlik Hukuku 2011 Yılı Toplantıları
İstanbul Barosu İŠve Sosyal Güvenlik Hukuku 2011 Yılı Toplantıları İstanbul Barosu İŠve Sosyal Güvenlik Hukuku 2011 Yılı Toplantıları
İş ve Sosyal Güvenlik Hukuku 2011 Yılı Toplantıları37masını önleme fonksiyonunu görüyor kendinde, onun dışında görmüyor.Bunu bir başörtüyle derslere giren bir Afgan öğretmen çok güzel ifade ettiaçtığı davada. Diyor ki, “burada laiklik yok ki benim başımı örtmeme karışıyorsunuz.Hani, laik olsa karışırsınız da burası laik değil ki”; yani “Almanyalaik değil ki benim başörtüme karışırsınız” demek istiyor. Ama o olaydakarışabileceği şeklinde verdi Anayasa Mahkemesi kararı. İdare veremez,ama pratik konkordans yapmak gerekir burada. O kişinin dini inançlarıylainançsızlar veyahut laik düzene bağlı olanlar arasında bir anayasal değerleraslında bir pratik konkordans, uyuşma yapmak lazım, bunu da ancakkanun yapar dedi. Verdiği karar buydu. Sen idari yasaklarla o yasağı koyamazsın.Aslında ilkokul öğretmeniydi ve ilkokulda girdiği sınıfta örtünmediye bir zorunluluk İslam’da da yoktu. Ben bunu Alman Anayasa Mahkemesiİkinci Daire Başkanına hatırlattığımda “siz bunu sormadınız mı? İlkokuldabaş örtünme diye bir şey yoktur ve hocanın da onların yanında başınıörtmesi diye bir şey yoktur” dedim. “Ha, sorduk, ama aldığımız cevap sizi çürütüyor”dedi. Kendisine önermişler, “sınıfta hiç olmazsa çıkarın” demişler,çünkü çocuklara kötü örnek oluyor, daha doğrusu çocukları etkiliyor, çocuklarındini inancını etkiliyor. Onun için sınıfa girdiğinizde burası nötr birülke, onun için çıkarın bunu, haç da taşımamanız gerekir. “Çıkarın bunu”diye müdahale ettik. Dedi ki, “evet, çıkarırım, ama bizim Alman okullarındahabersiz teftiş var, müdür istediği zaman kapıyı açar, içeri girer, o zaman benne yapacağım? Müdüre karşı örtünmem lazım” diye cevap verdi” dedi.O anlamda Almanya’da subsidiarite ilkesi, bunu söyleyen sanırım Hıristiyandemokrat bir profesördür, çünkü Almanya’da da sosyal devlet ilkesivar, o da değişmez. Bir sosyal demokratın bunu söylememesi gerekir, amaherhalde o Hıristiyan demokratların böyle bir eğilimi var; yani onlar sosyaldevleti biraz da Hıristiyan kültürünün bir ürünü olarak hep değerlendirmeyeçalıştıkları için o öyle bir şey söylemiş olabilir subsidiarite, amabu doğrudan Alman Anayasasında… bu vesileyle şuna da geçebilirim: KısaAnayasa, ayrıntılı Anayasa.Alman Anayasasında sadece klasik haklar vardır, sosyal haklar yoktur, amasosyal devlet ilkesi vardır ve oradan türetilebilir birçok şey, ama tabii sosyaldevlet ilkesinin asıl dinamosu olarak benim tanımlamaya çalıştığım sendikahakkı anayasal bir haktır, ama o klasik hak olarak yer alır ve oradan zatenkoalisyon sfraheid denilen bölümden hem grev çıkarılır, hem toplu sözleşmehakları çıkarılır; yani ayrı ayrı yoktur, ama bütün bunlardan çıkarılır, sosyaldevlet ilkesiyle de birleştirilerek bunlar üretilir. Onun için ben subsidiariteilkesine pek sıcak bakamadım. Bence doğrudan uygulanması gereken ilkelerdenbiridir, ama bu vesileyle kısa Anayasaya geldiğimiz için söylüyorum:
38 İstanbul Barosu YayınlarıSosyal devleti sadece Almanlarda olduğu gibi ilkesel düzeyde bırakmadınız,ayrıca bir de devlet yükümlülükleri getirdiniz, onun yanına klasik hak yapısındasosyal haklar getirdiniz. Şimdi, bunların nesini kısaltacaksınız? ErgunÖzbudun yaptı bunu, tamamıyla çıkarttı onların büyük bir bölümünü. Bunlarınhepsi kazanılmış hak, nereye çıkartıyorsun sen bunları?Bu mantalitenin arkasında yatan şey şudur sevgili arkadaşlar: “Ben bu ilkeyiistediğim gibi yönetirim, çoğunluk bana ait”; yani bu çoğunlukçu demokrasianlayışının bir ifadesidir. Kısa anayasa olsun, özlü olsun, ideolojidenarınmış olsun. Peki, senin uygulayacağın hangi ideoloji? Ha, ona dokunma,o dokunulmaz, liberal. Düzen, ona dokunulmaz. Kıbrıs’taki toplantıda birisikalktı, Mümtaz Soysal Cumhuriyete biraz kutsal bir, ama kendi tanımladığıcumhuriyete, hakikaten o demokrasiyle iç içe bir cumhuriyet. Çok güzel birkonuşmaydı yaptığı. Bu kutsal olabilir deyince gençlerden birisi çıktı, dediki “kutsal sıfatı ancak faşizmde mümkündür, faşizmi çağrıştırıyor” dedi.Mümtaz Soysal’a genç bir doçent faşizm şeyinde bulundu. “Olsa olsa birtek kutsal liberal ekonomide bireyin hak ve özgürlükleri kutsal” filan dedi.Bunun üzerine Ümit Arslan, benim sevgili kadim dostum Ümit Arslan çıktı,dedi ki “o kutsal, senin bireye indirgediğin kutsallık aslında sermayeninkutsallığıdır. Bunu da düşünerek bu sözleri ortaya atmanız gerekir.” Burayagirdiğimizde tabii, herhangi bir ideolojiden arındırılmış bir Anayasa'nın çokkoyu bir ideolojisi var. İşte, o Ümit Arslan’ın küresel sermayeyi kutsayan veonun istediğine hiçbir engel getirmeyen bir anlayış bence en koyu ideolojidir;yani ideolojiden arındırma bir hikâyedir. Onun için hele sosyal devlet,sosyal haklar alanında belli kazanımları olan, anayasal kazanımları olanülkelerde kısa Anayasa'dan söz etmek son derece yanlış bir şeydir, kazanılmışhakların ortadan kaldırılmasına yol açacak bir anlayışı yansıtır. O kısaanayasa var. Tabii, Amerika Anayasasını örnek gösterebiliriz, Alman Anayasasınıörnek gösterebiliriz, ama bakın, Alman Anayasasında bir AnayasaMahkemesi var ki, söylediği şeye Parlamentonun uymaması mümkün değil.Bağdaşmazlık kararı veriyor mesela, aykırılık kararı değil, bağdaşmazlıkkararı verebiliyor. Siz o kararı aldığınızda bizden birisi çıktı sordu bunuanlatan Alman profesöre: “Peki, uygulamazsa ne olur?” Adam soruyu anlamadı,“uygulamazsa ne olur” sorusunu anlayamadı. Birkaç kere tekrarladı,dedi ki “ne demek istiyorsun, anlayamıyorum.” (Gülüşmeler) Anayasa Mahkemesikarar verecek ve uygulanmayacak; olabilir mi böyle bir şey? Oradatabii kısa anayasa zaten Vaymar deneyiminden çıkarak böyle bir anayasaanlayışı olabilir, ama o rayına girdi ve Anayasa Mahkemesi orada yasamaorganının yetkilerini elinden alan bir kuruluş olarak görülmüyor ve yasamaorganı Anayasa Mahkemesinin verdiği ilke kararları doğrultusunda da
- Page 3 and 4: Genel Yayın Sıra No: 2142012/16IS
- Page 5: İstanbul Barosuİş ve Sosyal Güv
- Page 10 and 11: İş ve Sosyal Güvenlik Hukuku 201
- Page 12 and 13: I. OTURUMKonu2010 ANAYASA DEĞİŞ
- Page 14 and 15: İş ve Sosyal Güvenlik Hukuku 201
- Page 16: Konu2010 ANAYASA DEĞİŞİKLİKLER
- Page 19 and 20: 18 İstanbul Barosu Yayınlarıbir
- Page 21 and 22: 20 İstanbul Barosu YayınlarıMadd
- Page 23 and 24: 22 İstanbul Barosu Yayınlarılar
- Page 25 and 26: 24 İstanbul Barosu Yayınlarıda h
- Page 27 and 28: 26 İstanbul Barosu YayınlarıBu n
- Page 29 and 30: 28 İstanbul Barosu Yayınlarılad
- Page 31 and 32: 30 İstanbul Barosu Yayınlarıdaki
- Page 33 and 34: 32 İstanbul Barosu Yayınlarıçek
- Page 35 and 36: 34 İstanbul Barosu Yayınlarımi?
- Page 37: 36 İstanbul Barosu YayınlarıBura
- Page 41 and 42: 40 İstanbul Barosu Yayınlarıben
- Page 43 and 44: 42 İstanbul Barosu Yayınlarıiş
- Page 45 and 46: 44 İstanbul Barosu Yayınlarıkims
- Page 47 and 48: 46 İstanbul Barosu Yayınlarıolma
- Page 49 and 50: KonuANAYASA'DA YAPILAN DEĞİŞİKL
- Page 51 and 52: 50 İstanbul Barosu Yayınlarıgere
- Page 53 and 54: 52 İstanbul Barosu YayınlarıAksi
- Page 55 and 56: 54 İstanbul Barosu Yayınlarıve l
- Page 57 and 58: 56 İstanbul Barosu YayınlarıTasl
- Page 59 and 60: 58 İstanbul Barosu Yayınlarıdir.
- Page 61 and 62: 60 İstanbul Barosu Yayınlarısey
- Page 63 and 64: 62 İstanbul Barosu Yayınlarıme y
- Page 65 and 66: 64 İstanbul Barosu YayınlarıBu d
- Page 67 and 68: 66 İstanbul Barosu Yayınlarıöze
- Page 69 and 70: 68 İstanbul Barosu Yayınlarıişk
- Page 71 and 72: 70 İstanbul Barosu Yayınlarımı
- Page 73 and 74: 72 İstanbul Barosu Yayınlarıve 6
- Page 75 and 76: 74 İstanbul Barosu Yayınlarıgere
- Page 77 and 78: 76 İstanbul Barosu Yayınlarıönc
- Page 79 and 80: 78 İstanbul Barosu Yayınlarıdika
- Page 81 and 82: 80 İstanbul Barosu Yayınlarıdan
- Page 83 and 84: 82 İstanbul Barosu YayınlarıGiri
- Page 85 and 86: 84 İstanbul Barosu Yayınlarıgeri
- Page 87 and 88: 86 İstanbul Barosu Yayınlarıkesi
38 İstanbul <strong>Barosu</strong> Yayınları<strong>Sosyal</strong> devleti sadece Almanlarda olduğu gibi ilkesel düzeyde bırakmadınız,ayrıca bir de devlet yükümlülükleri getirdiniz, onun yanına klasik hak yapısındasosyal haklar getirdiniz. Şimdi, bunların nesini kısaltacaksınız? ErgunÖzbudun yaptı bunu, tamamıyla çıkarttı onların büyük bir bölümünü. Bunlarınhepsi kazanılmış hak, nereye çıkartıyorsun sen bunları?Bu mantalitenin arkasında yatan şey şudur sevgili arkadaşlar: “Ben bu ilkeyiistediğim gibi yönetirim, çoğunluk bana ait”; yani bu çoğunlukçu demokrasianlayışının bir ifadesidir. Kısa anayasa olsun, özlü olsun, ideolojidenarınmış olsun. Peki, senin uygulayacağın hangi ideoloji? Ha, ona dokunma,o dokunulmaz, liberal. Düzen, ona dokunulmaz. Kıbrıs’taki toplantıda birisikalktı, Mümtaz Soysal Cumhuriyete biraz kutsal bir, ama kendi tanımladığıcumhuriyete, hakikaten o demokrasiyle iç içe bir cumhuriyet. Çok güzel birkonuşmaydı yaptığı. Bu kutsal olabilir deyince gençlerden birisi çıktı, dediki “kutsal sıfatı ancak faşizmde mümkündür, faşizmi çağrıştırıyor” dedi.Mümtaz Soysal’a genç bir doçent faşizm şeyinde bulundu. “Olsa olsa birtek kutsal liberal ekonomide bireyin hak <strong>ve</strong> özgürlükleri kutsal” filan dedi.Bunun üzerine Ümit Arslan, benim sevgili kadim dostum Ümit Arslan çıktı,dedi ki “o kutsal, senin bireye indirgediğin kutsallık aslında sermayeninkutsallığıdır. Bunu da düşünerek bu sözleri ortaya atmanız gerekir.” Burayagirdiğimizde tabii, herhangi bir ideolojiden arındırılmış bir Anayasa'nın çokkoyu bir ideolojisi var. İşte, o Ümit Arslan’ın küresel sermayeyi kutsayan <strong>ve</strong>onun istediğine hiçbir engel getirmeyen bir anlayış bence en koyu ideolojidir;yani ideolojiden arındırma bir hikâyedir. Onun için hele sosyal devlet,sosyal haklar alanında belli kazanımları olan, anayasal kazanımları olanülkelerde kısa Anayasa'dan söz etmek son derece yanlış bir şeydir, kazanılmışhakların ortadan kaldırılmasına yol açacak bir anlayışı yansıtır. O kısaanayasa var. Tabii, Amerika Anayasasını örnek gösterebiliriz, Alman Anayasasınıörnek gösterebiliriz, ama bakın, Alman Anayasasında bir AnayasaMahkemesi var ki, söylediği şeye Parlamentonun uymaması mümkün değil.Bağdaşmazlık kararı <strong>ve</strong>riyor mesela, aykırılık kararı değil, bağdaşmazlıkkararı <strong>ve</strong>rebiliyor. Siz o kararı aldığınızda bizden birisi çıktı sordu bunuanlatan Alman profesöre: “Peki, uygulamazsa ne olur?” Adam soruyu anlamadı,“uygulamazsa ne olur” sorusunu anlayamadı. Birkaç kere tekrarladı,dedi ki “ne demek istiyorsun, anlayamıyorum.” (Gülüşmeler) Anayasa Mahkemesikarar <strong>ve</strong>recek <strong>ve</strong> uygulanmayacak; olabilir mi böyle bir şey? Oradatabii kısa anayasa zaten Vaymar deneyiminden çıkarak böyle bir anayasaanlayışı olabilir, ama o rayına girdi <strong>ve</strong> Anayasa Mahkemesi orada yasamaorganının yetkilerini elinden alan bir kuruluş olarak görülmüyor <strong>ve</strong> yasamaorganı Anayasa Mahkemesinin <strong>ve</strong>rdiği ilke kararları doğrultusunda da