İstanbul Barosu İş ve Sosyal Güvenlik Hukuku 2011 Yılı Toplantıları

İş ve Sosyal Güvenlik Hukuku 2011 Yılı Toplantıları33maya çalışırdım, ama şimdi bunu spontane geliştirmek gerekiyor, başka birçözümü de yok. Onun için önce Fevzi Şahlanan arkadaşımdan başlamakgerekir.Ben gerçekten çok teşekkür ederim. O Anayasa hükümlerinin yatay etkisiniAnayasa hukukçuları bu kadar net söyleyemedi sizin kadar. O bakımdanhoşuma gitti, çok net bir şeydi bu. Gerçekten 11. madde Anayasa kurallarısadece devlet organlarını değil, kişileri de bağlayan kurallar. Ama biz bunupek fark edemedik; yani bu yatay etkiyi ne olduğunu kavramakta çok güçlükçektik. Sanıyorum şimdi bunu aşacağız, çünkü Anayasa şikâyeti girdidevreye. Bu yatay etkiyi Almanya’da mesela çok yoğun bir biçimde uygulanması,ki ona Almanlarda kişilere bağlama yönünde bir hüküm yok. Temelhak ve özgürlükler devlet organlarını bağlıyor, ama kişileri bağlar diyebizde olduğu gibi böyle bir hüküm yok. Ama buna rağmen bu yolu bulmuşlar;yani dolaylı bir biçimde yatay etkinin uygulandığını görüyoruz. Amanereden kaynaklanıyor bu uygulama? Bu uygulama Anayasa şikâyetindenkaynaklanıyor, çünkü Alman Anayasa Mahkemesinin neredeyse kararlarınınyüzde 90’ını aşan bölümü Anayasa şikâyetinden kaynaklanan kararlar.Bu nedir? Kişiler arasındaki ilişkiler de buraya girebiliyor. Tabii, kamu gücününihlali ön planda, ama kamu gücünün ihlali kişiler arasındaki ilişkilerbakımından da gündeme geldiği durumlar olabiliyor ve orada geliştirilenbir yatay etki bu. Bizde Anayasa'da açık hüküm olmasına rağmen kaalealınamamasının nedeni de bence Anayasa şikâyetinin olmaması. Norm denetimiyapıyor Mahkememiz, sadece norm denetimi yapıyor, normda bunugöremiyorsunuz. O denetimi yapmanız kolay kolay mümkün değil.Ama buradan şimdi soruya geçecek olursak, Bu konunun tartışıldığı durumlarvar. Mesela, 10 yıl parti kapatıldıktan sonra 10 yıl siyaset yasağıgetirilmiş, sonra o 5’e indirilmiş. Burada çok açık bir kural var; yeni AnayasaKanunda değişmese bile, onu uygulamak gerekir, ama sizin verdiğinizörnekler de bu kadar açık mı ben kuşkuluyum, çünkü keşke o hükümlerişveren örgütlerinin baskısıyla Anayasaya girmemiş olsaydı çok daha net,çok daha sağlıklı bir düşünme tarzına kavuşabilirdik, ama sizi düşündürensanıyorum onun Anayasa'dan çıkarılması. Aslında Anayasa'da olmamasıgereken bir hükümdü onlar. Hatta değil, Kanunda bile olmayabilirdi,onlar bir sendika tüzüğünde bile düzenlenebilirdi, ama Anayasaya koyuldu.Anayasa'dan çıkarıldığına göre onun Kanundaki yansımasında acabakalkmış olur mu, Anayasa herkesi bağladığına göre sonraki kanun olarakonun yerini alır mı? Bu konuda ben doğrusu bu kadar, o biraz önce verdiğimörnek kadar net Anayasaya aykırılık olabileceğini düşünemiyorum,çünkü buradaki kural, bizim bakışımız şudur: Anayasaya aykırı mı, değil