İstanbul Barosu İŠve Sosyal Güvenlik Hukuku 2011 Yılı Toplantıları
İstanbul Barosu İŠve Sosyal Güvenlik Hukuku 2011 Yılı Toplantıları İstanbul Barosu İŠve Sosyal Güvenlik Hukuku 2011 Yılı Toplantıları
İş ve Sosyal Güvenlik Hukuku 2011 Yılı Toplantıları2132. Ev İşçisi (Heimarbeitnehmer)Ev işçisi Türk Borçlar Kanunu m.461’e göre, özel hukuk sözleşmesine görekendi iş organizasyonunda (evinde) ya da kendisinin belirleyeceği başka biryerde iş görme borcu bulunan ve işverene bağımlı olan gerçek kişidir. Üzerinealdığı işi kendisi çalışmaksızın yardımcı kişileri çalıştırmak suretiyleyerine getiren kişi ev işçisi değildir.Alman hukukunda ise Evde Çalışma Kanunu’na (Heimarbeitsgesetz) göre, işçievinde tek başına ya da ikiden fazla olmayacak yabancı yardımcı elemanla işletmenamına belirli malların üretim ve paketleme işini yerine getirebilmektedir.3. Ev İşçisi Grupları (Heimarbeitsgruppen)İsviçre hukukunda evde çalışmada Takım İş İlişkisinin kurulmasının mümkünolduğu kabul edilmektedir. 281 Takım lideri işverenden ev işini alır, gruplarınadağıtır, işin yerine getirilmesini denetler, bitmiş ürünleri toplar, kontroleder ve işverene vererek karşılık ücretini alır. 282V. EVDE HİZMET SÖZLEŞMESİNİN DİĞER SÖZLEŞMELERLEKARŞILAŞTIRILMASI1. Evde Hizmet Sözleşmesi – İş SözleşmesiEvde hizmet sözleşmesinde normal iş ilişkisinde mevcut olan yabancı bir işorganizasyonuna dahil olma unsuru gerçekleşmez. Ev işçisi, diğer işçilerdenfarklı olarak sadece işin yerine getirilmesini değil, işteki başarıyı da yükümlenir.Ücret de üretimdeki başarıya bağlı olarak düzenlenmiştir.Evde hizmet sözleşmesinde de iş sözleşmesindeki gibi tarafların borçları aynıdır:İşçinin iş görme borcuna karşılık, işverenin ücret ödeme borcu vardır.Ancak normal iş ilişkisinde sonuç borçlanılmazken, evde hizmet akdindeev işçisi (Heimarbeitnehmer) iş başarısını (Arbeitserfolg) borçlanmaktadır.İsviçre Borçlar Kanunu’nun 351., Türk Borçlar Kanunu’nun 461. maddesianlamında evde hizmet sözleşmesi endüstriyel, ticari, bilim, gazetecilik yada sanatsal yapıda olabilir.Evde hizmet sözleşmesinde ücret ödeme yükümlülüğü hem yerine getirilenfaaliyeti (iş) hem de yapılan işin sonucunu kapsar. Dolayısıyla zaman ya daişin sonucu ücretin belirlenmesinde ölçü olabilir.Ev işçisi normal iş ilişkisindeki gibi işverenin hizmetinde değildir, yani yabancıbir iş organizasyonunda çalışmamaktadır. Ancak İsviçre Borçlar Kanunu’nun281 Rehbinder, Berner Kommentar, VI/2, s.476.282 Rehbinder, Berner Kommentar, VI/2, s.476.
214 İstanbul Barosu Yayınları351., Türk Borçlar Kanunu’nun 461. maddesi “işveren için” çalışıyor olmayıemredici olarak düzenlemiştir. Böylelikle evde hizmet akdiyle konusu iş görmeolan diğer sözleşmesel ilişkilerden de sınır çizilmiş, fark ortaya konulmuştur. 2832. Evde Hizmet Sözleşmesi – Eser SözleşmesiEv işçisi işini yerine getirirken eser sözleşmesiyle çalışan gibi bağımsız kararverebilme yetkisine sahip değildir. Evde Hizmet Sözleşmesi ile Eser Sözleşmesiarasındaki benzerlik ise ev işçisinin de eser sözleşmesiyle çalışangibi yerine getirdiği işte başarı yükümlülüğü taşıyor olmasıdır.3. Evde Hizmet Sözleşmesi – Vekâlet SözleşmesiEğer ücret iş ediminin başarılı olmasına endekslenmişse burada vekâletsözleşmesi söz konusu olmaz. Bu durumda eser sözleşmesi ya da evde hizmetsözleşmesi söz konusu olabilir.VI. EVDE HİZMET SÖZLEŞMESİNİN KURULMASI1. Tarafların EhliyetiHer sözleşme gibi evde hizmet sözleşmesi de fiil ehliyetine sahip kişilerin birbirineuygun karşılıklı irade beyanlarıyla meydana gelir. İsviçre Hukuku’ndahalen yürürlükte olan Evde Çalışma Kanunu’nun (Heimarbeitsgesetz) 6.fıkrasına göre işverenin 15 yaşını henüz doldurmamış kişilerle ev işini tekbaşlarına bağıtlamaları yasaklanmıştır. Buna karşın 15 yaşın altındakilerev işinde aile bireyi olarak çalışabilirler. Görüldüğü gibi çocukların çalışmayaşı 15’in altına inmektedir. Mesela 9-10 yaşındaki çocuklar evde aile bireyiolarak çalıştırılabileceklerdir. Bu halde evde hizmet sözleşmesi anne, babaya da başka bir aile bireyi ile kurulmaktadır. İsviçre hukukunda küçüğenormal çalışma gücünün çok üstünde işler verilmesi suretiyle çalıştırılmasındanaile bireyi sorumlu tutulmuştur. 15 yaşın altında olup aile bireyiolmayan küçüklerin ise ev hizmetinde çalıştırılması yasaktır. 2842.Evde Hizmet Sözleşmesinde ŞekilKural olarak Evde Hizmet Sözleşmesi’nin yazılı şekilde yapılması gerekmez.Borçlar Kanunu’nun 462. maddesinde sadece ücret ve malzeme için ödenecekbedel konusunda yazılı şekil şartı getirilmiştir. 285 Yazılı olarak belirlenmesigereken hususlar:1. İşçi tarafından sağlanacak malzeme,283 Rehbinder, Berner Kommentar, VI/2, s.480.284 Rehbinder, Berner Kommentar, VI/2, s.487.285 Madde gerekçesinde 462. maddenin düzenlenmesinde kaynak İsviçre Borçlar Kanunu’nun351a maddesinin göz önünde tutulduğu belirtilmiştir.
- Page 163 and 164: 162 İstanbul Barosu Yayınlarıİ
- Page 165 and 166: 164 İstanbul Barosu Yayınlarımuz
- Page 167 and 168: 166 İstanbul Barosu Yayınlarımak
- Page 169 and 170: 168 İstanbul Barosu Yayınlarırı
- Page 171 and 172: 170 İstanbul Barosu YayınlarıBu
- Page 173 and 174: 172 İstanbul Barosu Yayınlarıteh
- Page 175 and 176: 174 İstanbul Barosu Yayınlarıson
- Page 177 and 178: 176 İstanbul Barosu YayınlarıAnc
- Page 179 and 180: 178 İstanbul Barosu Yayınlarıöd
- Page 181 and 182: 180 İstanbul Barosu YayınlarıTak
- Page 183 and 184: 182 İstanbul Barosu Yayınlarıhan
- Page 185 and 186: 184 İstanbul Barosu Yayınlarıyü
- Page 187 and 188: 186 İstanbul Barosu Yayınlarıcun
- Page 189 and 190: 188 İstanbul Barosu Yayınlarıüc
- Page 191 and 192: 190 İstanbul Barosu Yayınlarıiş
- Page 193 and 194: 192 İstanbul Barosu YayınlarıDi
- Page 195 and 196: 194 İstanbul Barosu Yayınlarıfak
- Page 197 and 198: 196 İstanbul Barosu Yayınlarıola
- Page 199 and 200: 198 İstanbul Barosu Yayınlarıbir
- Page 201 and 202: 200 İstanbul Barosu Yayınlarımen
- Page 203 and 204: 202 İstanbul Barosu YayınlarıNih
- Page 205 and 206: 204 İstanbul Barosu Yayınlarıala
- Page 207 and 208: 206 İstanbul Barosu YayınlarıMob
- Page 209 and 210: 208 İstanbul Barosu YayınlarıKem
- Page 211 and 212: 210 İstanbul Barosu Yayınlarıİs
- Page 213: 212 İstanbul Barosu Yayınlarıler
- Page 217 and 218: 216 İstanbul Barosu Yayınlarısö
- Page 219 and 220: 218 İstanbul Barosu Yayınlarıdir
- Page 221 and 222: 220 İstanbul Barosu YayınlarıBor
- Page 223 and 224: 222 İstanbul Barosu YayınlarıPro
- Page 225 and 226: 224 İstanbul Barosu Yayınlarıkat
- Page 227 and 228: 226 İstanbul Barosu YayınlarıÇo
- Page 229 and 230: 228 İstanbul Barosu Yayınlarıyor
- Page 231 and 232: 230 İstanbul Barosu Yayınlarıuya
- Page 233 and 234: 232 İstanbul Barosu YayınlarıPro
- Page 235 and 236: 234 İstanbul Barosu Yayınlarıson
- Page 237 and 238: 236 İstanbul Barosu YayınlarıBu
- Page 239 and 240: NOTLAR.............................
- Page 241: NOTLAR.............................
İş <strong>ve</strong> <strong>Sosyal</strong> Gü<strong>ve</strong>nlik <strong>Hukuku</strong> <strong>2011</strong> Yılı Toplantıları2132. Ev İşçisi (Heimarbeitnehmer)Ev işçisi Türk Borçlar Kanunu m.461’e göre, özel hukuk sözleşmesine görekendi iş organizasyonunda (evinde) ya da kendisinin belirleyeceği başka biryerde iş görme borcu bulunan <strong>ve</strong> iş<strong>ve</strong>rene bağımlı olan gerçek kişidir. Üzerinealdığı işi kendisi çalışmaksızın yardımcı kişileri çalıştırmak suretiyleyerine getiren kişi ev işçisi değildir.Alman hukukunda ise Evde Çalışma Kanunu’na (Heimarbeitsgesetz) göre, işçievinde tek başına ya da ikiden fazla olmayacak yabancı yardımcı elemanla işletmenamına belirli malların üretim <strong>ve</strong> paketleme işini yerine getirebilmektedir.3. Ev İşçisi Grupları (Heimarbeitsgruppen)İsviçre hukukunda evde çalışmada Takım İş İlişkisinin kurulmasının mümkünolduğu kabul edilmektedir. 281 Takım lideri iş<strong>ve</strong>renden ev işini alır, gruplarınadağıtır, işin yerine getirilmesini denetler, bitmiş ürünleri toplar, kontroleder <strong>ve</strong> iş<strong>ve</strong>rene <strong>ve</strong>rerek karşılık ücretini alır. 282V. EVDE HİZMET SÖZLEŞMESİNİN DİĞER SÖZLEŞMELERLEKARŞILAŞTIRILMASI1. Evde Hizmet Sözleşmesi – İş SözleşmesiEvde hizmet sözleşmesinde normal iş ilişkisinde mevcut olan yabancı bir işorganizasyonuna dahil olma unsuru gerçekleşmez. Ev işçisi, diğer işçilerdenfarklı olarak sadece işin yerine getirilmesini değil, işteki başarıyı da yükümlenir.Ücret de üretimdeki başarıya bağlı olarak düzenlenmiştir.Evde hizmet sözleşmesinde de iş sözleşmesindeki gibi tarafların borçları aynıdır:İşçinin iş görme borcuna karşılık, iş<strong>ve</strong>renin ücret ödeme borcu vardır.Ancak normal iş ilişkisinde sonuç borçlanılmazken, evde hizmet akdindeev işçisi (Heimarbeitnehmer) iş başarısını (Arbeitserfolg) borçlanmaktadır.İsviçre Borçlar Kanunu’nun 351., Türk Borçlar Kanunu’nun 461. maddesianlamında evde hizmet sözleşmesi endüstriyel, ticari, bilim, gazetecilik yada sanatsal yapıda olabilir.Evde hizmet sözleşmesinde ücret ödeme yükümlülüğü hem yerine getirilenfaaliyeti (iş) hem de yapılan işin sonucunu kapsar. Dolayısıyla zaman ya daişin sonucu ücretin belirlenmesinde ölçü olabilir.Ev işçisi normal iş ilişkisindeki gibi iş<strong>ve</strong>renin hizmetinde değildir, yani yabancıbir iş organizasyonunda çalışmamaktadır. Ancak İsviçre Borçlar Kanunu’nun281 Rehbinder, Berner Kommentar, VI/2, s.476.282 Rehbinder, Berner Kommentar, VI/2, s.476.