İstanbul Barosu İş ve Sosyal Güvenlik Hukuku 2011 Yılı Toplantıları

212 İstanbul Barosu Yayınlarılerinden ne anlaşılması gerektiği konusunda Kanaatimize göre, 4857 sayılıİş Kanunu’nun 4. maddesinden yararlanılabilir. İş Kanunu’nun “İstisnalar”başlıklı 4. Maddesinin (d) bendine göre, “Bir ailenin üyeleri ve 3 üncü dereceyekadar (3 üncü derece dahil) hısımları arasında dışarıdan başka biri katılmayarakevlerde ve el sanatların yapıldığı işlerde” İş Kanunu hükümleriuygulanmaz. Bu yasal düzenlemeye göre eş dışında kan bağı olan altsoyile üst soyda bulunanlar (anne, baba, dede, babaanne, çocuklar, torunlar,torun çocukları) ile bunların eşleri, üvey evlatlar ile evlat edinilmiş çocuklaranlaşılmaktadır. 278 İsviçre Hukukunda ise kardeşler, amca, dayı, hala teyze,yeğenler ile evde hizmet sözleşmesi bağıtlanamayacağı kabul edilmektedir.279 Kanımızca kapsama ilişkin bu farklılık iki ülkedeki aile yapısınınfarklı olmasından kaynaklanmaktadır.2. İşçinin Kendi Evinde ya da İşçinin Kendisi Tarafından Seçilen BaşkaBir Yerde İşin GörülmesiEv işçisi nerede çalışacağını kendisi belirler. Ev işçisi işveren için çalışırancak işverenin hizmetinde çalışmaz.IV. EVDE HİZMET SÖZLEŞMESİNİN TARAFLARI1. İşveren (Arbeitgeber)Genel bir tanımla işveren, özel hukuk sözleşmesine göre yabancı bir iş organizasyonundabir gerçek kişiyi çalıştırandır. Bu iş organizasyonu işvereninkendi organizasyonu ya da başka bir üçüncü kişinin organizasyonuolabilir. Buna karşın işveren kavramı evde hizmet sözleşmesinde iki açıdaniçerek olarak genişletilmiştir;Birinci olarak, Evde hizmet sözleşmesinde işçi iş görme edimini yabancı bir organizasyondadeğil kendi iş organizasyonunda yerine getirir. Öyleyse işçi organizasyonelaçıdan bağımsız çalışmaktadır, yabancı bir iş organizasyonunda değildir.İkinci olarak, yeni Borçlar Kanunu’nun 463. maddesindeki düzenlemede işbaşarısının söz verilmesi vardır, işçi işin sonucunu borçlanmıştır. Dolayısıylaekonomik risk işçiye yüklenmektedir. Bu yönüyle evde hizmet sözleşmesieser sözleşmesine benzemektedir. Evde hizmet sözleşmesinde işverenbir gerçek kişi ya da özel hukuk tüzel kişisi veya kamu tüzel kişisi olabilir. 280278 22.11.2001 tarihli ve 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu’na göre; Çocukları, babası veannesi birinci dereceden, Torunlar, büyükbabalar (dedeler), babaanne ve anneanne ilekardeşleri ikinci dereceden, Amca, hala, dayı, teyze, yeğenler (kardeş çocukları) ve torunçocukları üçüncü dereceden hısımlardır (MK m.17-18).279 İsviçre Hukukundaki durum için bkz. Rehbinder, Manfred, SchweizerischesZivilgesetzbuch, Das Obligationenrecht, 2. Teilband, s.477.280 Aubert, Heimarbeitsvertrag, s.3.