İstanbul Barosu İş ve Sosyal Güvenlik Hukuku 2011 Yılı Toplantıları

İş ve Sosyal Güvenlik Hukuku 2011 Yılı Toplantıları177bb. Ücretin Ödenmesiaaa. Ödeme ZamanıYasa, aksine âdet yoksa, ücretin her ayın sonunda ödeneceğini öngörmektedir(md. 406 f. 1). Ayın sonu tâbirini, ayın sonuncu günü olarak anlamakgerekir (TBK md. 91). Diğer taraftan maddede, sözleşmelerle daha kısa ödemesürelerinin kararlaştırılabileceği de belirtilmekte, fakat, İş Kanunu’ndan(md. 32 f. 5) farklı olarak, bir aylık sürenin ne kadar kısaltılabileceği hakkındaherhangi bir kural yer almamaktadır. Bu boşluğun, İş Kanunu md.32 f. 5 hükmünü kıyasen uygulamak suretiyle doldurulması düşünülebilir.Ayrıca, maddede, bir aylık sürenin sadece kısaltılabileceğinden söz edildiğiiçin, uzatılmasına imkân tanınmak istenmediği de kabul edilmelidir 185 .Bu sonuç, ödeme süresinin bir aydan uzun olamayacağını öngören İş Kanunumd. 32 f.5 ile, Deniz İş Kanunu md. 29 f. 3 hükmüne uygundur.Buna karşılık, Deniz İş Kanunu’nda bir aylık ödeme süresinin kısaltılıpkısaltılamayacağına ilişkin herhangi bir hüküm yoktur. Yeni Türk BorçlarKanunu’nun ödeme süresini kısaltma imkânı sağlayan md. 406 f. 1 c.2 hükmünü Deniz İş Kanunu’nun kapsamına giren iş sözleşmelerinde deuygulamak mümkündür. Ancak, Deniz İş Kanunu’nun kapsamına girenişlerde ücretin maktu aylık olarak kararlaştırılmasına ilişkin yaygın bir uygulamanınmevcut olduğuna da işaret edilmelidir 186 .bbb. Ücretin Ödenme ŞekliKanun Tasarısında, ücretin ödenme şekli ile ilgili olarak İş Kanunu’nun odönemde geçerli olan 32. maddesinin 2. fıkrasına benzer bir düzenlemeyeyer verilmiş ve ücretin, sözleşmeyle aksi kararlaştırılmadıkça işyerinde veyaözel olarak açılan banka hesabına ödeneceği öngörülmüştü. Ancak, KanunTasarısı'nın hazırlanmasından sonra, İş Kanunu’nun bu hükmü, ücretinbelirsizliklere yol açabilecek bu tür kavramlar kullanmak yerine, kanunen uygulanmasıgereken ücrete atıf yapmakla yetinilmesinin daha isabetli olacağını ileri sürmüştü. Bkz.Ekmekçi, Mercek, Temmuz 2005, s. 157 (160);aynı yönde, TİSK, s. 5. Bu düşünceyipaylaşmadığımı kanun tasarısına ilişkin bir incelememde belirtmiştim. Bkz. Soyer, UlucanArmağanı, s. 155, dn. 13. Kanun koyucunun anılan eleştiriye üstünlük tanımaması isabetligörülmelidir. Çünkü, yaptığı işin niteliği gereği işçiye ödenmesi gereken ücret pekalâ asgariücretin üzerinde olabilir.185 İsviçre hukukunda ise, bir aylık sürenin hizmet sözleşmesinin tarafları açısından azamîsınır olduğu; buna karşılık toplu iş sözleşmeleriyle uzatılabileceği kabul edilmektedir.Bunun nedeni, TBK md. 406 f. 1 hükmünü karşılayan Art 323 Abs. 1 OR kuralının, toplu işsözleşmeleriyle bir aylık sürenin -uzatılmasını da kapsayacak şekilde- değiştirilebileceğiniöngörmüş olmasıdır. Bkz. BK/Rehbinder, Art. 323 N. 10; 12; Schweingruber, Kommentarzum Arbeitsvertrag, Bern, 1976, Art 323 N. 2; ZK/OR Staehelin, 2006, Art 323 N. 6-7;Streiff/von Kaenel, Art. 323 N. 2, 8.186 Bkz. Ulucan, Deniz İş Hukukuna İlişkin Temel Bilgiler, İstanbul, 1986, s. 42; Özbek,Yorum ve Yargıtay Kararlarıyla Deniz İş Kanunu, İstanbul, 1984, s. 93.