İstanbul Barosu İş ve Sosyal Güvenlik Hukuku 2011 Yılı Toplantıları

İş ve Sosyal Güvenlik Hukuku 2011 Yılı Toplantıları133Alt işveren işçilerinin iş sözleşmeleri ise uygulamada büyük çoğunlukla asılişveren-alt işveren ilişkisinin sona ermesi üzerine feshedilmektedir. Başkabir deyişle, olayların büyük çoğunluğunda boşta geçen süre ücretinin veyaişe başlatmama tazminatının doğduğu tarihte, hatta ilk yapılan fesih tarihindeasıl işveren-alt işveren ilişkisi sona ermiş olmaktadır. Bu durumda,işçi söz konusu alacakları için asıl işverene başvuramayacaktır. Görüldüğügibi, işe iade davaları ve sonuçları konusunda mevcut sistem, dava sonucundasöz konusu olan parasal haklar açısından, alt işveren işçileri içinson derece önemli olan, asıl işverenin birlikte sorumluluğu prensibinin uygulanamamasısonucunu doğurmaktadır.İşe iade davalarının feshe bağlı işçilik alacakları üzerindeki etkisi dikkatealındığında konu daha da önem kazanmaktadır. Zira, asıl işverenin birliktesorumluluğu için aranan, alt işveren işçisinin alacağının asıl işveren-altişveren ilişkisi sürerken doğmuş olması koşulu, bu alacaklar için de sözkonusudur. Buna bağlı olarak, işçinin işe iade kararı üzerine süresi içindebaşvurusuna rağmen işe başlatılmadığı tarihte, asıl işveren-alt işverenilişkisi son bulmuşsa, asıl işveren feshe bağlı haklar olan ihbar ve kıdemtazminatı ile yıllık izin ücretinden de sorumlu olmayacaktır 139 . Çünkü budurumda, önceki fesih ortadan kalkmakta, işçinin işe başlatılmadığı tarihfesih tarihi olarak kabul edilmektedir 140 . İşçinin son ücreti, bu tarihe görehesaplanmakta, kıdem tazminatı açısından bu tarihteki tavan miktarı esasalınmaktadır.Sonuç olarak, mevcut sistemde, asıl işverenin feshe bağlı haklardan ve işeiade davasının parasal sonuçlarından birlikte sorumlu tutulamaması ihtimaliyüksek olup, bu husus alt işveren işçilerinin alacaklarının tahsilinin zorlaşmasınaneden olabilecek niteliktedir. Bu konuda teknik hukuk açısındanfarklı bir sonucun söz konusu olmayacağı görüşünde olduğumuzu yinelemeklebirlikte, Yargıtay’ın mevcut içtihadında benimsenen çözümün, olmasıgereken hukuk açısından adil bir sonucu içerdiğini de belirtmek gerekir.V. SONUÇÜlkemizde (genel) iş güvencesi sisteminin kabul edilmiş olması, son dereceisabetli olmuştur. Böylece, haksız fesihlerin yanı sıra geçersiz fesihlerekarşı da bir güvence sağlanmış olmaktadır. Ancak, önce bu haktan sadeceİş Kanunu ve Basın İş Kanunu kapsamındaki işçilerin yararlandırılması,ardından özellikle TBMM’de 10 işçi ölçütünün hiçbir gerekçe belirtilmek-139 Çankaya/Çil, 60-61.140 Ekonomi, İş Güvencesi, 16; Mollamahmutoğlu, 765; Ulucan, İş Güvencesi, 85; Süzek,585; Eyrenci, Yeni Düzenlenmeler, 37.