İstanbul Barosu İş ve Sosyal Güvenlik Hukuku 2011 Yılı Toplantıları

İstanbul Barosu İş ve Sosyal Güvenlik Hukuku 2011 Yılı Toplantıları İstanbul Barosu İş ve Sosyal Güvenlik Hukuku 2011 Yılı Toplantıları

istanbulbarosu.org.tr
from istanbulbarosu.org.tr More from this publisher
12.07.2015 Views

İş ve Sosyalvenlik Hukuku 2011 Yılı Toplantıları115Alman Hukukunda öngörülen model ilke olarak işçinin işinin korunmasını(Bestandschutz) esas almaktadır. § 4/I KSchG hükmüne göre, feshin sosyalaçıdan haklı olmadığını düşünen bir işçi, fesih bildiriminin tebliğindenitibaren 3 hafta içinde açacağı dava ile, iş ilişkisinin fesih bildirimi ile sonaermediğinin tespitini talep eder. Feshin sosyal açıdan haklı olmadığı sonucunavarılırsa, yapılan fesih ile iş sözleşmesinin sona ermediğine karar verilirve işçi bu durumda çalıştırılmaya devam ettirilir. Bunun yanı sıra işçialacaklı temerrüdünü düzenleyen genel nitelikteki § 615/1 BGB ve konuyailişkin özel nitelikteki hüküm olan § 11 KSchG uyarınca ödenmemiş olantüm ücretlerinin ödenmesini talep etme imkanına kavuşmaktadır 86 . Boştageçen süre ücretinden, işçinin bu süre zarfında başka bir işte çalışmak suretiyleelde ettiği veya kötü niyetli olarak kendisinden beklenen bir işi kabuletmemek suretiyle elde etmekten kaçındığı gelirler ile sosyal sigorta, işsizliksigortası ve sosyal yardımlar kapsamında sağlanmış olan gelirler düşülür.İşveren sosyal sigorta, işsizlik sigortası ve sosyal yardımlar kapsamındasağlanmış olan gelirleri, bunları sağlayan kurumlara öder (§ 11 KSchG). İşilişkisinin devam ettiğine karar verilen işçi, aradaki zaman diliminde başkabir işyerinde çalışmaya başlamışsa, mahkeme kararının kesinleşmesindenitibaren bir hafta içinde önceki işverenine yapacağı bir bildirim ile ona karşıiş ilişkisini sürdürmeyebilir. Bildirimin ulaşması ile söz konusu iş ilişkisisona erer. İşçi bu durumda sadece işten çıkarılma tarihi ile yeni işe başlamatarihi arasındaki kazançları elde edebilir (§ 12 KSchG) 87 .Alman Hukukunda öngörülen temel model iş ilişkisinin devamı olmaklabirlikte, bunun istisnasına da yer verilmiştir. Esasen aşağıda belirtileceğiüzere, bu istisnanın kurala dönüştüğü söylenebilecektir. Kanuna göre,mahkeme iş ilişkisinin fesih işlemi ile sona ermediğini ancak sözleşmeyedevamın işçiden beklenemeyeceğini tespit etmesi durumunda, işçinin talebiüzerine iş sözleşmesinin sona erdiğine karar verir vevereni uygun birtazminat ödemeye mahkum eder (§ 9/I,1 KSchG). Dolayısıyla, mahkemeninbu yönde karar vermesi için işçinin talepte bulunması gereklidir ancak yeterlideğildir. Fransız Hukukundan farklı olarak mahkeme de işçiden sözleşmenindevamının beklenemeyeceğine kanaat getirmelidir 88 .Mahkemenin feshin sosyal açıdan haksız olmasına rağmen iş ilişkisininsona erdiğine karar vermesi, işverenin talebi üzerine de olabilmektedir. Buihtimalde de, taraflar arasında işyerinin amacına hizmet edecek bir birlikte86 Zöllner, Wolfgang/Loritz, Karl-Georg/Hergengröder, Curt Wolfgang: Arbeitsrecht, 6.Auflage, München 2008, 289; Brox/Rüthers/Henssler, Rn. 566.87 Brox/Rüthers/Henssler, Rn. 566.88 Junker, Rn. 392.

116 İstanbul Barosu Yayınlarıçalışmanın söz konusu olmayacağını gösteren nedenlerin ortaya konmasıgerekir (§ 9/I,2 KSchG). Ancak işçi alma-çıkarma yetkisi bulunan işverenvekilleri açısından, işveren herhangi bir gerekçe ileri sürmeksizin iş ilişkisininsona ermesini talep edebilmektedir (§ 14/II,2 KSchG). Kanun buradafesih işlemi üzerine yönetici personel ile işveren arasındaki güven ilişkisininortadan kalktığından ve bir daha tesis edilemeyeceğinden hareket etmiştir89 .Taraflar sözleşmenin sona ermesine karar verilmesi yönündeki taleplerini,istinaf mahkemesindeki son sözlü duruşmanın bitimine kadar yapabilmektedir(§ 9/I,3 KSchG). Sözleşmenin sona erdiğine karar veren mahkeme,ne zaman sona erdiğini de tespit eder. Sona erme zamanı olarak § 9/IIKSchG’deki düzenlemeye göre bir tarih belirlenir. Bu tarih, iş sözleşmesininfeshi geçerli olsaydı sözleşmenin sona ereceği tarihtir. Yargılama süreci nedeniylebu tarih hemen hemen her olayda geçmişte kalan bir tarih olmaktadır.Bu nedenle işçi bu aradaki zaman için ücret talep edememektedir.Sözleşmenin sona ermesine karar verilmemesi durumunda ise, işçi yukarıdabelirtildiği gibi § 615/I BGB ve § 11 KSchG uyarınca ödenmemiş olanücretlerinin ödenmesini talep edebilmektedir 90 .Tazminatın miktarı kural olarak işçinin 12 aylık ücretini geçmemek üzerebelirlenir (§ 10/I KSchG). Ancak işçi 50 yaşını tamamlamış ve iş sözleşmeside 15 yıl sürmüşse, 15 aylık ücreti tutarına kadar; 55 yaşını tamamlamışve iş sözleşmesi 20 yıl sürmüşse 18 aylık ücreti tutarına kadar bir tazminatbelirlenir. İşçinin normal yasal emeklilik yaşına ulaşmış olması durumundaise, bu hüküm uygulanmaz (§ 10/II KSchG) 91 .Fransız Hukukunda da, 158 sayılı Sözleşmede öngörülen ancak birbirinidışlayan alternatiflere yer veren bir sistem benimsenmiştir. Buna göre,mahkeme feshin gerçek ve ciddi bir nedene dayanmadığı sonucuna varmasıdurumunda, işçinin işe iadesine karar verebilmektedir. Bu ihtimalde işçininkazanılmış hakları devam etmektedir. Ancak mahkemenin bu kararıverebilmesi, işçi veya işverenin buna karşı çıkmamasına bağlıdır. İşte bunoktada, Fransız Hukukunda öngörülen diğer yaptırım gündeme gelmektedir.İşçi ya da işverenin işe iadeye karşı çıkması durumunda, mahkemebununla bağlı olmakta ve işçiye tazminat ödenmesine karar vermektedir.Mahkemenin tarafların itirazı ile bağlı olması açısından Fransız Hukuku,Alman Hukukundan farklılık göstermektedir. İşçi herhangi bir zarara uğramamış,fesihten hemen sonra yeni bir iş bulmuş olsa bile, son altı aylık89 Brox/Rüthers/Henssler, Rn. 569.90 Zöllner/Loritz/Hergengröder, 289.91 Junker, Rn. 393.

İş <strong>ve</strong> <strong>Sosyal</strong> Gü<strong>ve</strong>nlik <strong>Hukuku</strong> <strong>2011</strong> Yılı Toplantıları115Alman <strong>Hukuku</strong>nda öngörülen model ilke olarak işçinin işinin korunmasını(Bestandschutz) esas almaktadır. § 4/I KSchG hükmüne göre, feshin sosyalaçıdan haklı olmadığını düşünen bir işçi, fesih bildiriminin tebliğindenitibaren 3 hafta içinde açacağı dava ile, iş ilişkisinin fesih bildirimi ile sonaermediğinin tespitini talep eder. Feshin sosyal açıdan haklı olmadığı sonucunavarılırsa, yapılan fesih ile iş sözleşmesinin sona ermediğine karar <strong>ve</strong>rilir<strong>ve</strong> işçi bu durumda çalıştırılmaya devam ettirilir. Bunun yanı sıra işçialacaklı temerrüdünü düzenleyen genel nitelikteki § 615/1 BGB <strong>ve</strong> konuyailişkin özel nitelikteki hüküm olan § 11 KSchG uyarınca ödenmemiş olantüm ücretlerinin ödenmesini talep etme imkanına kavuşmaktadır 86 . Boştageçen süre ücretinden, işçinin bu süre zarfında başka bir işte çalışmak suretiyleelde ettiği <strong>ve</strong>ya kötü niyetli olarak kendisinden beklenen bir işi kabuletmemek suretiyle elde etmekten kaçındığı gelirler ile sosyal sigorta, işsizliksigortası <strong>ve</strong> sosyal yardımlar kapsamında sağlanmış olan gelirler düşülür.İş<strong>ve</strong>ren sosyal sigorta, işsizlik sigortası <strong>ve</strong> sosyal yardımlar kapsamındasağlanmış olan gelirleri, bunları sağlayan kurumlara öder (§ 11 KSchG). İşilişkisinin devam ettiğine karar <strong>ve</strong>rilen işçi, aradaki zaman diliminde başkabir işyerinde çalışmaya başlamışsa, mahkeme kararının kesinleşmesindenitibaren bir hafta içinde önceki iş<strong>ve</strong>renine yapacağı bir bildirim ile ona karşıiş ilişkisini sürdürmeyebilir. Bildirimin ulaşması ile söz konusu iş ilişkisisona erer. İşçi bu durumda sadece işten çıkarılma tarihi ile yeni işe başlamatarihi arasındaki kazançları elde edebilir (§ 12 KSchG) 87 .Alman <strong>Hukuku</strong>nda öngörülen temel model iş ilişkisinin devamı olmaklabirlikte, bunun istisnasına da yer <strong>ve</strong>rilmiştir. Esasen aşağıda belirtileceğiüzere, bu istisnanın kurala dönüştüğü söylenebilecektir. Kanuna göre,mahkeme iş ilişkisinin fesih işlemi ile sona ermediğini ancak sözleşmeyedevamın işçiden beklenemeyeceğini tespit etmesi durumunda, işçinin talebiüzerine iş sözleşmesinin sona erdiğine karar <strong>ve</strong>rir <strong>ve</strong> iş<strong>ve</strong>reni uygun birtazminat ödemeye mahkum eder (§ 9/I,1 KSchG). Dolayısıyla, mahkemeninbu yönde karar <strong>ve</strong>rmesi için işçinin talepte bulunması gereklidir ancak yeterlideğildir. Fransız <strong>Hukuku</strong>ndan farklı olarak mahkeme de işçiden sözleşmenindevamının beklenemeyeceğine kanaat getirmelidir 88 .Mahkemenin feshin sosyal açıdan haksız olmasına rağmen iş ilişkisininsona erdiğine karar <strong>ve</strong>rmesi, iş<strong>ve</strong>renin talebi üzerine de olabilmektedir. Buihtimalde de, taraflar arasında işyerinin amacına hizmet edecek bir birlikte86 Zöllner, Wolfgang/Loritz, Karl-Georg/Hergengröder, Curt Wolfgang: Arbeitsrecht, 6.Auflage, München 2008, 289; Brox/Rüthers/Henssler, Rn. 566.87 Brox/Rüthers/Henssler, Rn. 566.88 Junker, Rn. 392.

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!