görülmektedir. Ayrıca karar verme, meslek kararı verme ve karar verme stillerini ölçmeyeyönelik çeşitli ölçek geliştirme çalışmaları bulunmaktadır (Kuzgun, 1992; Bacanlı, 2000;Çolakkadıoğlu, 2003; Çakır, 2004). Bazı deneysel çalışmalarda ise karar verme stillerinin,bilgilendirme, grup etkileşimi, grup rehberliği gibi çalışmalarla değişim gösterip göstermediğiincelenmiştir (Ersever, 1996; Şeyhun, 2000; Bozgeyikli, 2005; Çivitci, 2005).Kararsızlık türlerinden Aceleci Kararsızlık yaşayan bireyler karar verirken; seçeneklerhakkında araştırma yapmaktan kaçınmakta, durum üzerinde detaylı düşünmek yerine o andaen çok hoşuna gideni seçerek hemen karar verme yoluna gitmektedir. Başka bir deyişle bireybir an önce karar vererek kurtulma yolunu seçmekte, daha sonra hoşuna gitmediğinde isehemen verdiği karardan vazgeçmektedir. Araştırıcı Kararsızlıkta ise birey; karar verirken bütünseçenekler hakkında bilgi toplamasına rağmen en uygun seçeneğin hangisi olduğuna kararvermekte ve kararı kesinleştirmekte güçlük ve kaygı yaşamakta, kimi zamanda verdiğikarardan kısa sürede vazgeçebilmektedir (Bacanlı ve Kuzgun, 2005a). Ana-baba tutumları ilekarar verme stratejileri arasındaki ilişki incelendiğinde, demokratik ana-baba tutumu ilemantıklı ve bağımlı karar verme arasında olumlu ilişki, kararsız olma arasında olumsuzilişki; koruyucu –istekçi ve otoriter ana-baba tutumları ile kararsız olma arasında olumlu,otoriter ana-baba tutumu ile mantıklı karar verme arasında olumsuz ilişki olduğu bulgularınaulaşılmıştır (Eldeleklioğlu, 1996). Karar Verme Becerileri Kazandırma Programıuygulamasına katılan üniversite 1. sınıf öğrencilerinin içtepisel karar verme sitillerindeazalma ve mantıklı karar verme stillerinde ise artış bulunmuştur (Ersever, 1996).Başka bir çalışmada karar verme becerisi eğitim programı, ilköğretim son sınıföğrencilerinde içtepisel karar verme puanı yüksek, mantıklı karar verme puanı düşüköğrencilerin içtepisel karar verme davranışlarının azalmasına, mantıklı karar vermebecerilerinin artmasına neden olmuştur. Karar verme becerisi eğitim programının öğrencilerinkarar verme becerilerini arttırmada etkili olduğu bulunmuştur (Şeyhun, 2000). Bir diğerçalışmada ise, akılcı duygusal eğitim programının, öğrencilerin mantıkdışı inanç düzeyleriniazaltmada etkili olduğu, bu etkinin 3 aylık izleme dönemi sonunda da devam ettiğibulunmuştur (Çivitci, 2005).Lise öğrencilerin genel olarak içsel kontrol odağına sahip olduğu ve çoğunluklamantıklı karar verme stratejisini kullandıkları tespit edilmiş, karar verme stratejilerininkontrol odağı ile korelasyonları incelendiğinde, mantıklı karar verme stratejisi ile kontrolodağı arasında olumsuz yönde ve düşük düzeyde bir ilişkinin olduğu, kontrol odağınıniçtepisel karar verme stratejisi ve kararsızlıkla olan korelasyonun ise olumlu yönde ve düşükdüzeyde olduğu bulunmuştur (Çoban ve Hamamcı, 2006). Karar verme stilli ve meslek kararverme sürecinde mantıklı- sistematik karar vermenin en etkili karar verme stili olduğu sonucubulunmuştur (Philips, Pazienza ve Walsh, 1984). Üniversite öğrencilerinde Karar verme stili,akademik başarı ve mesleki olgunluk arasındaki ilişki incelenmiştir. Bulgulara göre sadeceakademik başarı değişkeni ile bağımlı karar verme stilinin kombinasyonunun meslekiolgunluğun orta düzeyde belirleyicisi olduğu sonucu elde edilmiştir (Phillips ve Strohmer,1987).Yukarıda yapılan açıklamalara dayalı olarak bu araştırmada, gençlerin meslekseçimlerinde mesleki olgunluk düzeylerine bağlı olarak etkili karar verme stratejilerinigeliştirebilecekleri düşüncesinden hareket edilmiş ve lise öğrencilerinin mesleki olgunlukdüzeyleri ile karar verme stratejileri arasındaki ilişki incelenmiştir. Eğitim kurumlarındayürütülen psikolojik danışmanlık ve rehberlik hizmetleri çerçevesinde öğrencilere etkili kararverme becerileri öğretilebilir. Ancak öncelikle öğrencilerin kullandıkları kararstratejilerinin bilinmesine ihtiyaç duyulmaktadır (Kuzgun, 1992). Öğrencilere yönelikrehberlik çalışmaları planlanırken hangi okul türünde ve hangi sınıf düzeyinde ne türhizmetlere ihtiyaç duyulduğunun belirlenmesi önemlidir.46
Araştırmanın amacıMesleki olgunluk düzeyleri ile karar verme stratejileri arasındaki ilişkinin incelenmesi,bunun yanı sıra meslek seçiminde mesleki olgunluk ile karar verme stratejilerinin okul vesınıf değişkenlerine göre farklılaşıp farklılaşmadığının araştırılmasıdır. Bu amaca bağlıolarak aşağıdaki sorulara yanıtlar aranmıştır:1. Lise öğrencilerinin Mesleki Olgunluk düzeyleri ile Karar Verme Stratejileriarasındaki ilişki nasıldır?2. Lise öğrencilerinin Mesleki Olgunluk düzeyleri ile Karar Verme Stratejileri öğrenimgördükleri okul türüne göre (Anadolu Lisesi, Meslek Lisesi, Genel Lise) anlamlı bir farklılıkgöstermekte midir?3. Lise öğrencilerinin Mesleki Olgunluk düzeyleri ile Karar Verme Stratejileri öğrenimgördükleri sınıf düzeyine göre anlamlı bir farklılık göstermekte midir?4. YÖNTEMBu çalışma, durum saptamaya yönelik betimsel bir araştırmadır. İlişkisel taramamodellerinden karşılaştırmalı tarama modeli kullanılmıştır.4.1.Araştırmanın Evren ve ÖrneklemiAraştırmanın evrenini 2009–2010 eğitim-öğretim yılında Mersin il merkezinde bulunanAnadolu Liseleri, Genel Resmi Liseler ve Meslek Liselerinde öğrenim gören (Endüstri,Ticaret ve Kız Meslek Liseleri) 9, 10, 11. ve 12. sınıflarına devam etmekte olan öğrencileroluşturmaktadır. Araştırmanın örneklemi belirlenirken, her okul bir küme kabul edilerek ‘OranlıKüme Örnekleme Yaklaşımı’ kullanılmıştır. Bunun için Mersin merkezde bulunan AnadoluLiseleri, Genel Resmi Liseler ve Meslek Liselerinden (Endüstri, Ticaret ve Kız Meslek Liseleri) üçtemel alt evren oluşturulmuştur. Lise öğrencilerinin seçiminde okul öğretmenlerinden bilgialınarak üst, orta ve alt sosyo-ekonomik düzeye ve SBS (Seviye Belirleme Sınavı)Yerleştirme Puanlarına göre hareket edilmiştir. Oluşturulan örneklemde toplam 993 öğrenciyer almaktadır.4.2. Veri Toplama AracıBu araştırmada veri toplama aracı olarak öğrencilerin mesleki olgunluk düzeylerinibelirlemek için Mesleki Olgunluk Ölçeği (MOÖ), kullandıkları karar verme stratejilerinibelirlemek için Karar Stratejileri Ölçeği (KSÖ) ve kişisel bilgileri almak için araştırmacıtarafından geliştirilen Kişisel Bilgi Formu kullanılmıştır. Mesleki Olgunluk Ölçeği liseöğrencilerinin mesleki olgunluk düzeylerini ölçmeye yönelik olarak hazırlanmıştır (Bacanlıve Kuzgun, 2005b). Ölçek beşli likert tipidir ve 40 maddeden oluşmaktadır. MOÖ’ningüvenirliği için iç tutarlılık ve kararlılık kats<strong>ayı</strong>ları hesaplanmıştır. Tutarlık kats<strong>ayı</strong>sı içinölçülen Cronbach-Alpha kats<strong>ayı</strong>sı .89 bulunmuştur. Testin tekrarı yöntemiyle bulunankararlılık düzeyi ise .82 bulunmuştur. Araştırmacı tarafından örneklem üzerinde yapılanölçümlerde ise ölçeğin Cronbach-Alpha güvenirlık kats<strong>ayı</strong>sı .85 bulunmuştur. MOÖ’ningeçerliği, A)Mesleki olgunluğun akademik yetenekle ilişkisi, B) Öğrenim görülen sınıfdüzeyinin MOÖ’den alınan puanları etkileyip etkilemediğine, C) MOÖ’nin sosyalbeğenirlik faktöründen etkilenme derecesine bakılarak sonuçlar MOÖ’nin geçerliğinin kanıtıolarak kabul edilmiş ve bu şekliyle lise öğrencilerinin mesleki olgunluk düzeylerini ölçmek47
- Page 1 and 2: ISSN: 2146-7676UFUK ÜNİVERSİTES
- Page 3 and 4: UFUK ÜNİVERSİTESİSOSYAL BİLİM
- Page 5 and 6: SUNUŞDergimizin 2014 yılı ilk sa
- Page 7 and 8: A NEED-BASED EVALUATIONOF A PREPARA
- Page 9 and 10: In the literature on language teach
- Page 11 and 12: focus teaching on this. Accordingly
- Page 13: International Relations) were 20 (7
- Page 16 and 17: questionnaire in their English-medi
- Page 18 and 19: REFERENCESAlagözlü, N. K. (1984).
- Page 20 and 21: APPENDIX A1 STUDENT QUESTIONNAIRE
- Page 23 and 24: 24. Converting short notes into
- Page 27 and 28: The Role Of Gender On University St
- Page 29 and 30: (Johnson 2001; Türküm, 2005). Joh
- Page 31 and 32: Table 1 : Means and Standard Deviat
- Page 33 and 34: 2.3 ProcedureEthical permission to
- Page 35 and 36: age and attitude toward help seekin
- Page 37 and 38: Economics and Administrative Scienc
- Page 39 and 40: REFERENCESAddis, M. E., & Mahalik,
- Page 41 and 42: Koydemir-Özden, S. (2010). Self-as
- Page 43 and 44: LİSE ÖĞRENCİLERİNİN MESLEKİ
- Page 45: göre mesleki bakımdan daha önce
- Page 49 and 50: Tablo 1: Lise Öğrencilerinin Mesl
- Page 51 and 52: Lise öğrencilerinin karar verme s
- Page 53 and 54: KAYNAKÇA Acıbozlar, Ö. (2006). Y
- Page 55: Oğuz, Ö. (2008). Lise öğrencile
- Page 58 and 59: 1. IntroductionDifferent from the p
- Page 60 and 61: noteworthy to mention that multilin
- Page 62 and 63: The findings indicate that multilin
- Page 64 and 65: Table 1. Descriptives statistics fo
- Page 66 and 67: overall six factor structure which
- Page 68 and 69: wider variety of strategies with a
- Page 70 and 71: inclusion of instructors who are no
- Page 72 and 73: Gardner, R. C., & MacIntyre, P. D.
- Page 74 and 75: AppendicesAppendix A- English Profi
- Page 77 and 78: ELT Student Teachers’ Evaluations
- Page 79 and 80: Reflective Teaching in TurkeyIn Tur
- Page 81 and 82: Table 1: Reliability Analysis o
- Page 83 and 84: Table 4: Mean and standard dev
- Page 85 and 86: Table 9: Mean and standard dev
- Page 87 and 88: ReferencesAkbari, R. (2007). Reflec
- Page 89: Pollard, A. & Triggs, P. (1997) Ref
- Page 92 and 93: 1. GİRİŞEğitim ve program geli
- Page 94 and 95: Genelgeçer tek bir bilimsel sürec
- Page 96 and 97:
Program geliştirmedeki yenilikleri
- Page 98 and 99:
-Elde ettiği sonuçlardan hareket
- Page 100 and 101:
“İnternet Üzerinden Öğrenme
- Page 102 and 103:
de sınıf içi dersler de öğrenm
- Page 104 and 105:
teknik ve pedagojik uzmanlar gerekt
- Page 106 and 107:
3. Proje ekibinin kurulması4. Plan
- Page 108 and 109:
KAYNAKÇABigdoli, H. (2004). The In
- Page 110 and 111:
110
- Page 112 and 113:
Hiçbir öğrenci bir diğeriyle ay
- Page 114 and 115:
İçerik sınıfta nelerin öğreti
- Page 116 and 117:
(MEB, 2006; Tomlinson, 2005). Ek ol
- Page 118 and 119:
- Öğrencilerden gereksinim duyduk
- Page 120 and 121:
desteklerine gereksinim duydukları
- Page 122 and 123:
KAYNAKÇAAlberto P. A, ve Troutman
- Page 124 and 125:
124
- Page 126 and 127:
1.GİRİŞBuradaki araştırma OECD
- Page 128 and 129:
öğretilenleri almışlar mı diye
- Page 130 and 131:
edileceğini araştırmaz, ancak bu
- Page 132 and 133:
yaşarlar: Çok fazla sayıda koşu
- Page 134 and 135:
• Birincil Stratejiler ve Destek
- Page 136 and 137:
ir dönemdir. Özellikle artan yaş
- Page 138 and 139:
2. Hipotez: Öğretmenlerin coğraf
- Page 140 and 141:
Tablo 7 Öğretmenlerin Coğrafi
- Page 142 and 143:
stratejileri”ne yönelik bilişse
- Page 144 and 145:
sonuçları χ 2 (12, N =407) = 13,
- Page 146 and 147:
sebebiyet verir. Bunun önemli bir
- Page 148 and 149:
KAYNAKÇAArtelt, C., Stanat, P., Sc
- Page 150 and 151:
Lieteratur. 10. Sonderheft: Lesesoz
- Page 152 and 153:
YAYIM ALANI, YAZIM KURALLARI ve YAZ
- Page 154:
• Birebir alımlar “…” İş