Türkiye BMİDÇS I. Ulusal Bildirimi - Enerji ve Tabii Kaynaklar ...

3.SERA GAZI EMİSYONLARI VE YUTAK ALANLAR ENVANTERİ350300CO 2Eşdeğeri Tg250200150100500-50-100199019911992199319941995199619971998199920002001200220032004Enerji Endüstriyel Prosesler Tarım Atık Arazi Kullanımı Değişikliği ve OrmancılıkŞekil 3.2 Sera Gazı Emisyonları ve Tutulumlarının 1990-2004 Yılları Arasında Sektörlere Göre DağılımıKaynak: TÜİK, 2006Sözleşmenin Ek-I’inde yer alan ülkelerden biri olarak Türkiye’de 2003 yılında kişi başına düşen CO 2emisyon miktarı 3.3ton olmuştur. Türkiye, 2003’teki verilere göre,OECD ülkeleri, 15 AB ülkesi ve dünya ortalaması olan sırasıyla 11.1, 9.0 ve 4.0tonluk CO 2miktarlarının altında bir sırada yer almıştır (Tablo 3.1) .Tablo 3.1 Türkiye ve BMİDÇS’ye taraf olan diğer ülkeler için SG ve CO 2Emisyon Göstergeleri (2003)EU-15 [1] 3,447 9.0 4,180 10.9EU-25 [1] 4,064 9.0 4,925 11.0OECD [2] 12,780 11.1 NA NA[3]Ek-I ÜlkeleriEIT dışı 2 ortaklarDünya[4]Türkiye [5][3]C02 EmisyonlarıYutak alanlar hariç(Tg)Kişi başına düşenC02 EmisyonlarıYutak alanlar hariç(ton)SGEYutak alanlar hariç(Tg)Kişi başına düşenSGE Yutak alanlarhariç (ton)14,289 12.2 17,288 14.711,633 13.4 13,855 16.024,983 4.0 NA NA231,03.3 286.3 4.1Kaynak: [1] Emisyon verileri: EEA Report No:8/2005 (AÇA Raporu), Greenhouse Gas Emission Trends and Projections in Europe2005 (2005 Avrupa Sera Gazı Emisyon Trendleri ve Tahminleri), Nüfus Verileri: EUROSTAT[2]2003 OECD Fact-book (OECD dosyaları)[3]UNFCCC Key GHG Data (UNFCCC Kilit SG verileri): GHG Emissions Data for 1990-2003 (1990-2003 için SG Emisyon Verileri)[4]Emisyon verileri: OECD Statistics 2006 (OECD İstatistikleri 2006), Nüfus Verileri: UNFPA (BM Nüfus Fonu) (2006)[5]SG Verileri: Türkiye’nin BMİDÇS’ne Ocak 2007’de sunduğu İlk SGE Envanteri,Nüfus verileri: TÜİK (2006)3.2 Sera Gazı Emisyon Envanteri için Ulusal SistemTürkiye, BMİDÇS’nin kabulünden beri taraflar toplantısına istekli bir şekilde gözlemci olarak katılmıştır. Aralık 1997’deKyoto’da yapılan Üçüncü Taraflar Toplantısında, “Türkiye ve Sera Gazı Emisyonları”nı 3 resmi bir toplantı belgesi olaraksunmuştur[1].Türkiye, BMİDÇS’ne 24 Mayıs 2004 tarihinde taraf olmuş ve Sözleşmedeki Madde 4 (1-a) ve Madde 12 uyarınca UlusalSera Gazı Emisyon Envanterini hazırlamayı ve yıllık olarak güncellemeyi taahhüt etmiştir. Bu nedenle Türkiye, ilk sera gazıemisyon envanterini hazırlarken ulusal anlamda büyük çabalar sarf etmiştir.2 PEGSÜ dışı3 Türkiye ve Sera Gazı Emisyonları, FCCC/CP/1997/MISC.364