Türkiye BMİDÇS I. Ulusal Bildirimi - Enerji ve Tabii Kaynaklar ...

2.11 TarımTürkiye’de tarım alanı 10 yaklaşık 27 milyon hektar olup, ülkemiz toplam yüzölçümünün %35’idir. Ancak, 2004 yılı itibariyletoplam ekili alan 18 milyon hektardır (Şekil 2.21). [15]1970’lerin ortalarında halen bir tarım ekonomisi olmakla birlikte, 1980’de yaşanan dönüşüm ile Türk ekonomisi tarımsalfaaliyetlerin payında bir artış ile karşı karşıya kalmıştır. Tarımsal ekonominin sektörel GSYİH oranı 1980’de %24’den 2005yılında %12’nin altına düşmüştür. Buna paralel olarak, tarım sektöründeki istihdamın ekonomik olarak aktif olan toplamnüfusa oranı 1990’da %53.6’dan 2000 yılında %48’e düşmüştür.1990’dan bu yana büyükbaş hayvanların sayısı %13.4, koyun ve keçi %38.3 oranında azalmış, diğer yandan kümes hayvanları%66.2 oranında artmıştır. Deve, at, eşek, katır ve domuzlar da eklenecek olursa, toplam çiftlik hayvanı sayıları 1990’dan buyana %106 artmıştır. 2004 yılında çiftlik hayvanı sayısı 345 milyondur.Ekin üretimi değeri 2004 yılında 22.5 milyar avro olmuş ve tarımsal üretimin geri kalanı 6.5 milyar avro ile hayvan ürünleriile paylaşılmıştır. %77’lik pay ile ekinlerden elde edilen üretim ekilebilir ürünler, sebzeler ve meyveler olarak çeşitlilikgöstermiştir.Buğday, şeker pancarı, arpa, patates ve mısırın başı çektiği toplam tarla ekin üretimi 2000 yılından bu yana toplam %6 artışgöstermiştir.20181,61,4161,2141,0120,81080,660,440,220,0Ekili Alan Nadasa bırakılan alan1990 1995 2000 20041990 2004Meyve BahçeleriZeytinliklerSebze BahçeleriÜzüm bağlarıMilyon haMilyon haŞekil. 2.21 Nadasa bırakılmış ve ekili alanlarKaynak:TÜİK2006Şekil. 2.22 Diğer Tarımsal AlanlarKaynak: TÜİK, 20062004 yılında, tarım sektöründe başlıca ihracat ürünleri arasında toplam üretim değeri 2,381 milyon avro olan fındık, tütün,kuru üzüm, kayısı, buğday unu, domates ve kiraz yer alırken başlıca ithalat ürünleri 2,565 milyon avro değerinde pamuk,koyun ve kuzu derisi, yün, buğday, hurma yapı, mısır ve tütün olmuştur. [15]2.12 TurizmÜç tarafı denizlerle çevrili, önemli bir coğrafi bölgede yer alan bir ülke olan Türkiye, tarih boyunca pek çok büyükmedeniyetin beşiği olmuştur. Ülkede 9 dünya mirası bulunmakta ve Dünya Mirası Listesine geçici olarak kaydedilmiş 18değer bulunmaktadır 11 .8.333 km’lik kıyı çizgisi ile Avrupa’da en uzun kıyılara sahip ülkelerden biri olan Türkiye, pek çok avantaja sahiptir ve turizmbaşlıca döviz kaynağıdır. Türkiye tüm dünyada en fazla turist ağırlayan ülkeler listesinde, turist sayısı bakımından 12. veturizm gelirleri bakımından 8. sıradadır. Turizm sektöründen elde edilen toplam gelir 2000 yılında 8 milyar Dolardan 2005yılında 18.2 milyar Dolara çıkmıştır. [14]Kültür ve Turizm Bakanlığı tarafından belgelenen, 2000 yılında 352,000 olan yatak kapasitesi 2005 yılında 450,000’eulaşırken, belediyeler tarafından belgelenen, 350,000 olan yatak kapasitesi ise 400,000’e ulaşmıştır. 260,000 yataklıkkapasite de inşaat halindedir. Sektörde aktif 4.825 turizm acentesi bulunmaktadır. İç turizm hacminin yıllık yaklaşık 20milyon turist olduğu tahmin edilirken, sektörün istihdam kapasitesi 1 milyondur. [14]10 Çayır ve meralar hariç11 Türkiye 16 Mart 1983’de Dünya Mirası Sözleşmesini kabul etmiştir ve gerekliliklerini yerine getirmektedir.55