Türkiye BMİDÇS I. Ulusal Bildirimi - Enerji ve Tabii Kaynaklar ...

8.ARAŞTIRMA VE SİSTEMATİK GÖZLEMFinansman için üç odak noktası mevcuttur:• "Sosyo-ekolojik araştırma – bölgesel sürdürülebilirlik"• "Sanayiye ilişkin sürdürülebilirlik– bütünleyici çevre teknolojisi "• "Küresel değişim"8.2.4 Araştırma FaaliyetleriTürkiye’de iklim değişikliği konusundaki araştırmalar 1990’lı yılların ortasında başlamıştır. Söz konusu araştırmalar,çoğunlukla iklim süreci ve sistem çalışmaları, iklim etki araştırması ve kısmi olarak da azaltım üzerine odaklanmıştır. Birdiğer önemli araştırma dalı ise; mevcut teknolojilerin geliştirilmesi ve ihtiyaç duyulan azaltım metodlarının ve teknolojilerininadaptasyonudur. [3].İklim Çalışmalarının GeçmişiBilim insanları tarafından Türkiye’nin iklimi konusunda birçok araştırma yapılmıştır. Bu araştırmalardan bazıları, Fairbridgeve meslektaşları (1997) tarafından Türkiye üzerinde yapılan paleoklimatolojik çalışmalar ve Karaca ve meslektaşları (1999)tarafından Karadeniz’de yapılan paleoşinografik çalışmalardır. Buna ek olarak, Türkeş ve meslektaşları (1995, 1996, 1998,2002), Türkeş ve Sümer (2004), Kadıoğlu (1997), Tayanç ve meslektaşları (1997), Türkiye’deki sıcaklık ve yağış değişimlerive trendlerini araştırmıştır. Ayrıca, Kuzey Atlantik Salınımının Türkiye’deki yağışa etkisi, Türkeş ve Erlat 2003 and 2006tarafından, deniz seviyesi basıncı (SLP) ve yağış arasındaki ilişki Kutiel ve meslektaşları (2001) tarafından araştırılmıştır.Son yıllarda, Güneydoğu Anadolu Projesi’nin (GAP) bir sonucu olarak, Türkiye’nin Güneydoğu Anadolu bölgesindekamuoyunun olası bir iklim değişikliğine ilgisinin artması sebebiyle, 2001 yılında GAP Bölgesel Kalkınma İdaresi, “GAPBölgesinin Günümüzdeki ve Yakın Gelecekteki İklim Durumunun İncelenmesi” projesini başlatmıştır. Bu proje, 2002yılında Devlet Meteoroloji İşleri (DMİ) Genel Müdürlüğü ve Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi tarafından yürütülmüşolup bölgesel arazi kullanımı, tarım faaliyetleri potansiyeli ve su kaynakları kullanımının belirlenmesi açısından büyüköneme sahiptir.İklim değişimleri ve kentleşme; Karaca ve meslektaşları (1995), Tayanç ve meslektaşları (1997), Türkeş ve meslektaşları(2002) tarafından araştırılmış, mevsimsel ısınma ve soğuma dereceleri – günlük trendler; Kadıoğlu ve meslektaşları (2001)tarafından analiz edilmiştir. Türkiye’yi etkileyen Siklonların Yörüngeleri; Deniz ve Karaca (1995) tarafından, siklonlarınmeydana geldiği yerlerdeki değişimler ise Karaca ve meslektaşları (2000) tarafından analiz edilmiştir.Demirhan ve meslektaşları (2004), toplam ozon seviyelerinin bölgesel değişimlerini incelemiştir. Kahya ve meslektaşları(2003) ise Ankara bölgesindeki ozon profillerini ve değişimlerdeki subtropikal jet akımlarının etkisini araştırmıştır.Verilerin teminine, 2003 yılında ENVISAT projesi kapsamında, kısmen MIPAS, GOMOS ve SCIAMACHY modüllerine dayalıolarak başlanmıştır. Aktif olmayan modüllerin hazırlık aşaması halen sürmektedir. İncecik ve meslektaşları (2002) tarafındanENVISAT projesi ile yere dayalı çalışmalara bütünlük kazandırıldığında, Türkiye coğrafyası ile çevresinde meydana geleniklim değişiklikleri kantitatif olarak görmek ve analiz etmek suretiyle bu alanda meydana gelen bilimsel boşluğun giderilmesimümkün olacaktır.Türkiye’deki elektrik enerjisinin büyük bir çoğunluğu hidroelektrik kaynaklarından elde edildiği için, su kaynakları vebunların hidroelektrik üretimine etkisine özel önem verilmelidir. Elektrik İşleri Etüd İdaresi Genel Müdürlüğü (EİE) veİstanbul Teknik Üniversitesi (İTÜ) akarsuların akımlarındaki trendlere dayalı araştırmalarını tamamlamıştır (İTÜ İnşaatFakültesi ve EİE, 2002). Yıldız ve Malkoç (2000) ise Akdeniz, Ege ve Güneydoğu Anadolu akarsularının akım kapasitelerindeiklime bağlı değişiklikleri analiz etmiştir.Modelleme ve TahminlerDinamik ve istatistiksel ölçek küçültme çalışmaları, İTÜ’de gerçekleştirilmektedir. Bölgesel iklim modelleri olarak, Önol(2004), Tatlı (2004) ve Tatlı ve meslektaşları (2004a ve 2004a) tarafından RegCM3 ve MM5 modelleri kullanılmıştır.204