5.TAHMİNLER VE ETKİ AZALTMA SENARYOLARI1. motorlu taşıtların filo büyüklüğüne dayalı emisyon hesaplamaları (filoya dayalı tahminler)2. karayolu taşımacılığından demiryolu taşımacılığına geçiş de dikkate alınarak trafik talebi esasında yapılan emisyonhesaplamaları (talebe dayalı tahminler)Demiryolu taşımacılığı için Soruşbay <strong>ve</strong> Ergeneman tarafından kabul edilen emisyon faktörleri <strong>ve</strong> talebe dayalı tahmin bazalınma yöntemi kullanılmıştır (2006). [2].5.3.2 Filoya Dayalı Karayolu Taşımacılığı Kaynaklı Emisyonların Tahmini MotorluAraç Filo Büyüklüğü TahminleriGünümüzde yolcu taşımacılığının %95’i ile yük taşımacılığının %94’ü karayolları aracılığı ile sağlanmaktadır.Bu durumulaştırma sektöründe ciddi oranda sera gazı emisyonuna yol açmaktadır. Şu anda Türkiye’deki karayolları üzerinde 5.4milyon binek aracı bulunmakta olup, motorlu araçlara karşı yerel talep de artmaya devam etmektedir.1990-2004 yılları arasındaki dönemde, Türkiye’deki motorlu araç sayısı Bölüm 2, Şekil 2.16’da gösterilmektedir. Araçsahipliği (Türkiye’de ikamet eden her 1,000 kişiye düşen araç sayısı) 1992 yılında 78 iken 2005 yılında bu rakam 143’eyükselmiştir (Şekil 5.18). Otomobil sahipliği ise aynı dönem içerisinde 37’den 75’e çıkmıştır. 1992-2005 yılları arasındakidöneme ait <strong>ve</strong>rilerin kullanılması ile yapılan regresyon analizine göre; genelde kişi başına düşen GSYİH ile araç sahipliğiarasında güçlü bir ilişki bulunmaktadır (Şekil 5.19).1000 kişiye düşen araç sayısı160140120100806040200OtomobilTOPLAM1991 1992 1993 1994 1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 20051000 kişiye düşen araç sayısı180160140120100806040200OtomobilTOPLAM1,400,000 1,500,000 1,600,000 1,700,000 1,800,000 1,900,000 2,000,000 2,100,000 2,200,000YıllarKişi başına düşen GSYİH TL (1987 fiyatları)Şekil 5.18. 1000 kişiye düşen araç sayısıŞekil 5.19 Türkiye’de ikamet eden kişilerin araç sahipliği ilekişi başına düşen GSYİH’nin karşılaştırılmasıGSYİH’de %6’lık bir büyümenin gerçekleşeceği farz edilerek <strong>ve</strong> Tablo 5.10’daki nüfus tahminleri göz önünde bulundurularakyapılan araç sahipliği tahminleri Şekil 5.20 gösterilmektedir. Otomobil <strong>ve</strong> motor sahipliği oranının 2020 yılında sırası ile332 <strong>ve</strong> 535’e yükseleceği tahmin edilmektedir. Şekil 5.21’de de görülebileceği gibi, 2005-2020 yılları arasındaki dönemdeTürkiye’deki arabaların sayısının 4.4 kat <strong>ve</strong> motorlu araçların sayısının 5.2 kat artması beklenmektedir. Motorlu Araç FiloTahminleri Şekil 5.22’de gösterilmektedir.1000 kişiye düşen araç sayısı6005004003002001000OtomobilTOPLAM1990 1995 2000 2005 2010 2015 2020Araç sayısıEndex (2004 = 1.00)6.005.004.003.002.001.000.002000200520102015TOPLAMOtomobil2020YıllarYıllarŞekil 5.20 Araç sahipliği TahminleriŞekil 5.21 Araç sahipliği Büyüme Endeksi140
Araç sayısı50,000,00045,000,00040,000,00035,000,00030,000,00025,000,00020,000,00015,000,00010,000,0005,000,00001990 1995 2000 2005 2010 2015 2020YılŞekil 5.22 Motorlu Araç Filo TahminleriToplamOtomobilMinibüsOtobüsHafif hizmet araçlarıKamyonMotorsikletDiğerTraktörMotorlu Araç Filosu Kaynaklı EmisyonlarÇalışmada da açıklandığı üzere [2], gelecekteki karayolu araçları kaynaklı Sera Gazı emisyonunun hesaplanmasındayakıta dayalı yaklaşım kullanılmıştır. Hükümetler arası İklim Değişikliği Paneli (IPCC) 1. Yaklaşımda emisyon faktörlerikullanılmıştır. Çoğu durumda yanma <strong>ve</strong>rimliliğinin, kullanılan yakıt türüne bağlı olarak, %99 olacağı tahmin edilmektedir.Her araç kategorisi tarafından kat edilen ortalama yolun [2]’de belirtildiği <strong>ve</strong> Şekil 4.9, Bölüm 4’te gösterildiği gibi olduğufarz edilmiştir.Tablo 5.10’da 2005-2020 yılları arasındaki dönemde her bir araç kategorisi için yıllık araç-km hesaplamaları görülmektedir,aynı dönemdeki Sera Gazı emisyonları da Tablo 5.11’de yer almaktadır.Tablo 5.10 Türkiye’de Araç-Km Tahminleri [2]YılVehicle-Km (Million)Automobile Minibus Bus LDV Truck Motorcycle2005 66,556 6,406 10,253 24,843 22,707 2,4492010 121,355 10,228 16,369 39,393 36,323 3,9082015 190,484 15,260 24,422 58,775 54,194 5,8312020 299,326 22,641 36,236 87,206 80,410 8,651Tablo 5.11 Türkiye’de Motorlu Araç Filosu Kaynaklı Emisyonlara ilişkin TahminlerYıl CO2 (Mt) NOx (t) CH4 (t) NMVOC (t) CO (t) N2O (t)2005 49.82 501,838 4,790.34 361,477.48 2,245,411.04 2,350.262010 82.47 811,014 7,970.18 582,839.28 3,596,770.49 4,328.502015 123.60 1,149,906 11,200.04 722,197.33 4,232,315.31 8,317.682020 184.55 1,608,295 15,505.68 830,523.60 4,424,120.69 15,441.73Eski araçların ya da kirlilik kontrol sistemleri çalışmayan araçların çeşitli sebeplerden dolayı Türkiye’deki emisyonlaraçısından önemli bir kaynak oluşturduğu unutulmamalıdır. Türkiye’de hava kirliliği problemlerine yüksek oranda katkıdabulunan eski <strong>ve</strong> kontrol altında bulunmayan araçların sayısı oldukça yüksektir. Türkiye’deki kamyonların üçte biri 20 yaşınıgeçmiştir (Tablo 5.12).Tablo 5.12 Motorlu Araçların Yaş Dağılımı (%)>25 7.1 10.8 12.5 14.2 22.6 9.821-25 3.5 4.9 7.3 3.2 10.7 4.216-20 9.8 9.6 10.4 4.4 11.3 9.011-15 26.7 17.4 21.5 10.6 15.1 22.66-10 24.8 28.9 21.4 25.1 22.2 24.80-5 28.1 28.4 26.9 42.5 18.1 29.600.0 100.0 100.0 100.0 100.0 100.02003 <strong>ve</strong> 2004 yıllarında 320,000 eski aracın, tüketicilere <strong>ve</strong>rgi avantajı sağlanarak, kayıtlarının silinmesi ile yıllık bazdaki CO2emisyonunda %4.87 oranında azalma sağlanmıştır[2].141
- Page 1:
TÜRKİYE CUMHURİYETİBİRLEŞMİ
- Page 4 and 5:
Çevre ve Orman Bakanlığı ile Bi
- Page 6 and 7:
2.6 Enerji 432.6.1 Ulusal Enerji Ka
- Page 9 and 10:
BÖLÜM 1YÖNETİCİ ÖZETİ1.1. Na
- Page 11 and 12:
1. YÖNETİCİ ÖZETİ1.1 Ulusal Ş
- Page 13 and 14:
1.1.7 Katı Atık2004 yılında bel
- Page 15 and 16:
gerekmektedir. Kişi başına 3.3 t
- Page 17 and 18:
Nükleer enerji seçeneği gelecekt
- Page 19 and 20:
Çevre SektörüÇevre ve Orman Bak
- Page 21 and 22:
Ulusal Ormancılık PolitikalarıÜ
- Page 23 and 24:
Talep TahminleriReferans senaryo ı
- Page 25 and 26:
1.4.2 Diğer Tahminler: Etki Azaltm
- Page 27 and 28:
değerlerinin düşmeye devam etmes
- Page 29 and 30:
1.6 Mali Kaynaklar ve Teknoloji Tra
- Page 31 and 32:
projeleri tarım, çevre ve ulaşt
- Page 33 and 34:
Küresel Atmosferik Gözlem Sisteml
- Page 35 and 36:
ReferanslarReferanslar ilgili böl
- Page 37 and 38:
BÖLÜM 2ULUSAL ŞARTLAR2.1 Devlet
- Page 39 and 40:
2. ULUSAL ŞARTLAR2. ULUSAL ŞARTLA
- Page 41 and 42:
1972 Birleşmiş Milletler (BM) Sto
- Page 43 and 44:
Çevre ve OrmanBakanlığıProje Ko
- Page 45 and 46:
2.3.1 YüzölçümüTürkiye, 783,5
- Page 47 and 48:
ölge Karadeniz ve en kurak bölge
- Page 49 and 50:
Türkiye’nin büyüme trendi bağ
- Page 51 and 52:
140120Milyar USD1008060402001990199
- Page 53 and 54:
olmuştur. Bunun büyük bölümü
- Page 55 and 56:
Taş kömürü Linyit Petrol ürün
- Page 57 and 58:
Tablo 2.6 Sektörlere Göre Elektri
- Page 59 and 60:
adet özel amaçlı yük iskelesi v
- Page 61 and 62:
Tablo 2.10 İmalat Sanayinin Üreti
- Page 63 and 64:
2.11 TarımTürkiye’de tarım ala
- Page 65 and 66:
Tablo 2.14 Büyüyen StokYüksek Or
- Page 67 and 68:
• Tarım Türkiye’de önemli bi
- Page 69 and 70:
BÖLÜM 3SERA GAZI EMİSYONLARI VEY
- Page 71 and 72:
3. SERA GAZI EMİSYONVE YUTAK ALANL
- Page 73 and 74:
Ulusal Sera Gazı Envanterleri içi
- Page 75 and 76:
Tablo 3.2 Türkiye’de 1990-2004 d
- Page 77 and 78:
Endüstriyel ProseslerEndüstriyel
- Page 79 and 80:
3.3.4 Nitröz Oksit (N 2O) Emisyonl
- Page 81 and 82:
Endex : 100Toplam sera gazı emisyo
- Page 83 and 84:
BÖLÜM 4SERA GAZI EMİSYONLARINIAZ
- Page 85 and 86:
4.SERA GAZLARININAZALTILMASINA YÖN
- Page 87 and 88:
Türkiye’nin taraf olduğu ve ikl
- Page 89 and 90:
Yönetim ve Denetim Programı (EMAS
- Page 91 and 92:
Türkiye’deki en yaygın katı at
- Page 93 and 94:
• Bölge ile enterkonnekte olmak
- Page 95 and 96:
Kombine Isı ve Güç4628 sayılı
- Page 97 and 98: sularının kalitesi, su kapasitesi
- Page 99 and 100: ulaşırken enerji verimliliği pot
- Page 101 and 102: ekil 1-1:Türkiye’de Enerji Verim
- Page 103 and 104: EİE, Enerji Otobüsü Programı ç
- Page 105 and 106: Tablo 4.6 Enerji Verimliliği Alan
- Page 107 and 108: TÜBİTAK tarafından finanse edile
- Page 109 and 110: MC-WAPMC-WAP Araştırma Projesi ge
- Page 111 and 112: uygulama planlarında öncelikli al
- Page 113 and 114: Türk Sivil Havacılığını geli
- Page 115 and 116: Yakıt Hücreli İnsansız Uçak Pr
- Page 117 and 118: daha eklenecektir. Bu araçların t
- Page 119 and 120: Strateji Belgesinde Yer Alan Destek
- Page 121 and 122: Doğu Anadolu Su HavzalarıRehabili
- Page 123 and 124: ha erozyon kontrolü ve 142,000 ha
- Page 125 and 126: Tablo 4.14 Atık Sektörü Direktif
- Page 127 and 128: Tablo 4.15 Taslak Ulusal İklim De
- Page 129 and 130: Referanslar1. Enerji ve Tabii Kayna
- Page 131 and 132: BÖLÜM 5TAHMİNLER VE ETKİAZALTMA
- Page 133 and 134: 5.TAHMİNLER VE ETKİAZALTMA SENARY
- Page 135 and 136: Tablo 5.2 Önlemler gözetilmeyen (
- Page 137 and 138: 10090807060%504030201002005 2006 20
- Page 139 and 140: CH 4emisyonları [Bin metrik ton]45
- Page 141 and 142: Konutlarda, Talep Yönetimi uygulan
- Page 143 and 144: 25,000,000CO 2Emisyonları değişi
- Page 145 and 146: Aşağıdaki tablo 5.7.’de Önlem
- Page 147: %7.0’lik bir azaltım sağlanacak
- Page 151 and 152: Tablo 5.14 Karayolları ve Demiryol
- Page 153 and 154: CO Emisyonları (t)7,000,0006,000,0
- Page 155 and 156: CO 2Emisyonları ve Türkiye Demir
- Page 157 and 158: Tablo 5.21 Ham çelik üretimi, bun
- Page 159 and 160: entegre çimento tesislerinin %60
- Page 161 and 162: Türk Çimento Sanayinde Enerji Ver
- Page 163 and 164: Bir enerji tasarrufu önleminin uyg
- Page 165 and 166: Tablo 5.27 Tasarruf Edilen Enerjini
- Page 167 and 168: • Çimento Öğütmede Kullanıla
- Page 169 and 170: Toplam CO 2Emisyonları(Milyon ton-
- Page 171 and 172: BÖLÜM 6İKLİM DEĞİŞİKLİĞİ
- Page 173 and 174: 6.İKLİM DEĞİŞİKLİĞİ,DUYARL
- Page 175 and 176: sıcaklıkları Türkiye’nin ço
- Page 177 and 178: Şekil 6.5 Türkiye’ye ilişkin
- Page 179 and 180: Son olarak, şuan denize doğru ile
- Page 181 and 182: Şekil 6.8 Türkiye’nin Ege kıy
- Page 183 and 184: fazladır (Tablo 6.4). Bu nedenle,
- Page 185 and 186: Senaryo - A2, CO 2 doubleMRI-GCM CC
- Page 187 and 188: Thuiller ve meslektaşları (2005)
- Page 189 and 190: Tablo 6.5 Koruma alanlarının say
- Page 191 and 192: Referanslar1.2.3.4.5.6.7.8.9.10.11.
- Page 193 and 194: BÖLÜM 7MALİ KAYNAKLAR VE TEKNOLO
- Page 195 and 196: 7. MALİ KAYNAKLAR VETEKNOLOJİ TRA
- Page 197 and 198: yatırımların önündeki mali eng
- Page 199 and 200:
Ortak Araştırma Merkezleri Progra
- Page 201 and 202:
faaliyetleri bu iki unsurun uygulan
- Page 203 and 204:
Yabancı şirketler su, atık su ve
- Page 205 and 206:
DEFRA (İngiltere Çevre, Gıda ve
- Page 207 and 208:
BÖLÜM 8ARAŞTIRMA VE SİSTEMATİK
- Page 209 and 210:
8.ARAŞTIRMA VE SİSTEMATİKGÖZLEM
- Page 211 and 212:
Tablo 8.1 AB FP6 ile finanse edilen
- Page 213 and 214:
Türkiye’deki bölgeler için ikl
- Page 215 and 216:
veri asimilasyonu, atmosfer veri as
- Page 217 and 218:
Su kalitesinin izlenmesiyle ilgili
- Page 219 and 220:
TarımTarım ve Köy İşleri Bakan
- Page 221 and 222:
Tablo 8.3 GSN’ye katılan Türkiy
- Page 223 and 224:
Tablo 8.7 Küresel oşinografik gö
- Page 225 and 226:
İlgili Diğer Yayınlar1.2.3.4.5.6
- Page 227 and 228:
44.45.46.47.Ünal Y.S., Önol B., K
- Page 229 and 230:
BÖLÜM 9EĞİTİM, ÖĞRETİMVE KA
- Page 231 and 232:
9. EĞİTİM, ÖĞRETİMve KAMUOYUN
- Page 233 and 234:
Çevreyi koruyun, o da sizi korusun
- Page 235 and 236:
Bunun yanında, Enerji Verimliliği
- Page 237 and 238:
Bazı üniversiteler yenilenebilir
- Page 239 and 240:
Türk Sanayicileri ve İşadamları
- Page 241 and 242:
Kısa vadede planlanan faaliyetler
- Page 243 and 244:
EKLEREk 1 Türkiye’nin Taraf Oldu
- Page 245 and 246:
EK-1 Türkiye’nin Taraf Olduğu U
- Page 247 and 248:
• Yükleme Hatları Uluslararası
- Page 249 and 250:
• Motorlu Araçların Dış Gür
- Page 251 and 252:
20. Çevre ve Orman Bakanlığı: A
- Page 253 and 254:
GEF Projesinin Somut Çıktıları
- Page 255 and 256:
EK-3 1980-2004 yılları Arasında
- Page 257 and 258:
EMİSYON EĞİLİMLERİ (CO 2)GREEN
- Page 259 and 260:
EMİSYON EĞİLİMLERİ (CH 4)GREEN
- Page 261 and 262:
EMİSYON EĞİLİMLERİ (N 2O)SERA
- Page 263 and 264:
Emisyon Eğilimleri (HCF’ler,PFC
- Page 265 and 266:
Akademisyenler ve Uluslararası Uzm
- Page 267 and 268:
edilen yanıtlara dayanarak hazırl
- Page 269 and 270:
Tanım: Bir traktör firması taraf
- Page 271 and 272:
Ulusal Pilot ProjelerBaşlık 5k- B
- Page 273 and 274:
“Projenin Karşılığı” olaca
- Page 275 and 276:
EK-7 Resim ve Tabloların ListesiB
- Page 277 and 278:
EPDKEnerji Piyasası Düzenleme Kur
- Page 279 and 280:
TEMTrans Avrupa KarayoluUMEUlusal M
- Page 281 and 282:
NOT273
- Page 284:
T.C.Çevre ve Orman BakanlığıÇe