ZİYA GÖKAL

maddesinde beyan olunan "Millî av merasimi" ile dealâkadar olduğuna delâlet eder. Eski Türkler'de umûmimâhiyeti hâiz dinî âyînler görülmediği söyleniyor. Halbukigöründüğüne göre "Şölen" ve "sığır" nâmı verilen kurban veav râsimeleri dinî âyînler mahiyetindedir. Yüce adamlarıncenaze merasimi demek olan "Yuğ"da bu sıraya idhalolunabilir. Bundan başka birde her senenin son ayında icraolunan "Kurultay" vardır. Türk teşkilâtlarında "Altı bölüğetaksim" usûlüne birçok yerlerde tesadüf olunur.KültiginKitâbesi'ndeşöyle deniliyor.(1)"Altı-yirmi yaşında içim kağan ilini törüsün ança-kazgandı.Altı-çub Suğdak tapa süledimiz, bozdumuz."Thomsen bunu şöyle tercüme ediyor:"İşte yirmi altı yaşında amcam Kağan'ın saltanat vehükümetinde olan bitenler: Altı-Çub ve Suğdakiar üzerinesefer ettik ve onları bozduk." "Eski zamanda Moğollar"tümen" tesmiye olunan altı kısma münkasimdi. Bunlar da"Cagungar" (Sol kol) ve "Baragungar" (Sağ kol) nâmiyle ikikola ayrılırdı. Sağ kola Han kumanda ederdi.Sol koi Hanınbiraderi yahut oğlu tarafından kumanda edilirdi. (2)İşte Moğollar'ın bu tasnifinde Oğuzlar'ın gerek Boz-Okve Üç-Ok nâmlariyle sağ ve sol olmak üzere iki kola, gerekaltı boya ayrılmalarının bir eşi görülüyor.Osmanlı Devleti'nin Kapu-Kulu askeri arasında "Altıbölük" nâmiyle süvari ocakları vardı ki, Sipâh, Silâhdâr,Ulûfeciyân-ı yemîn ve yesâr, Gurebâ-i yemîn ve yesârnâmlariyle altı bölükden mürekkebdi. Bunlardan sipâh ileSilâhdâr'a "Baş bölükler" Ulûfeciyân-ı yemîn ve yesâr "Ortabölükler", Gurebâ-i yemîn ve yesâr'a "Aşağı bölükler"denilirdi.(1) Inscriptions de VOrkhon, Vilhelm Thomsen, page: 108.(2) Grand Ansiklopedi. Cilt 24, sahife: 68. (Bloche.)55