‹çindekiler - Anadolu Üniversitesi

50 Bitki Kimyas› ve Analiz YöntemleriR- C - OH + HHN-R’ R - C - NH - R’+ H 2 O(monosakkarit) (aglikon)(N - glikoziti)Karbon Glikozitleri: Birmonosakkaritin redüktörgrubunun hidroksili ileaglikonun karbona ba¤l›hidrojeni aras›ndan birmolekül su ç›k›fl› ileoluflurlar.Primer Glikozit: Canl›bitkide bulunan birden fazlafleker molekülü bulunduranglikozit fleklidir.Sekonder Glikozit: Bitkiselmateryalin kurutulmas›s›ras›nda bir molekülflekerin ayr›lmas› ile dahakararl› bir yap› kazananglikozit fleklidir.4. Karbon glikozitleri (C - glikozitleri) Bir monosakkaritin redüktör grubununhidroksili ile aglikonun karbona ba¤l› hidrojeni aras›ndan bir molekül su ç›k›fl› ileoluflurlar.R-C-OH + HC-R’ R - C - C - R’+ H 2 O(monosakkarit) (aglikon)(C - glikoziti)Bulunufllar›: Glikozitler bitkiler aleminde çok yayg›nd›r. Hücre özsuyunda çözünmüflhalde vakuollerde bulunurlar. Bitkilerde primer glikozit halindedirler,kurutma an›nda bir molekül fleker kaybederek sekonder glikozit haline geçerler.Hidrolizleri: Bitkilerde glikozitler yan›nda enzimler de bulunur ve her enzim sadecebir tip glikoziti hidroliz edebilir. Örn: β-glikozdan meydana gelmifl glikozitiβ-glikozidaz parçalayabilir. Droglar›n saklanmas›nda enzimlerin oynad›¤› rol büyüktür.E¤er bir drogtaki enzimler inaktive edilmemifllerse uygun nem ve ›s› flartlar›gerçekleflti¤inde glikozitleri hidrolize u¤rat›p parçalarlar ve aktivitelerini kaybettirirler.Ancak stabilizasyon ile enzimler inaktif hale geçirilirse glikozitlerin destabilizasyonu sa¤lanm›fl olur.Fiziksel Özellikleri: Glikozitler genellikle kat›, kristalize veya amorf, renksiz, ac›lezzetli maddelerdir. Ancak baz› grup glikozitler renklidir. Örne¤in: Antrasen glikozitleri:sar›, turuncu renkli; flavon glikozitleri: sar› renkli; antosiyan glikozitleri:mor, k›rm›z› renklidir.Glikozitler genellikle su, metanol, etanol, aseton, etil asetat ve pridinde çözünürler,petrol eteri ve eter gibi çözücülerde çözünmezler. Glikozitlerin sudaki çözünürlüklerifarkl›d›r. 2-3 molekül fleker tafl›yanlar suda çok çözünür. Hemen hemenbütün glikozitler 70-90°’lik alkolde çözünürler. Sudaki çözeltileri polarize ›fl›-¤› çevirir. Daha çok levojir (-) özellik gösterirler. Do¤ada α ve β flekerler bulundu-¤una göre, teorik olarak α ve β glikozitlerin de mevcut olmas› gerekir. Buna ra¤mendo¤ada en çok β glikozitlere rastlan›r.fiekerleri: Glikozitlerde flekerler genellikle 1-4 ba¤l›d›r. Saponin türevi glikozitlerdeçok say›da fleker ba¤l› bulunabilir. Glikozitler flekerlerine göre de isimlendirilebilirler.Bu durumda pentoz tafl›yanlara pentozit, ramnoz tafl›yanlara ramnozitgibi adlar verilir.SIRA S‹ZDE1Glikozitler kaç SIRA flekilde S‹ZDE s›n›fland›r›labilir? Aç›klay›n›z.SIRA DÜfiÜNEL‹M S‹ZDESORUDÜfiÜNEL‹M2Glikozitlerinin DÜfiÜNEL‹MSIRA etkili S‹ZDE oldu¤unu bildi¤iniz bir bitkinin glikozit ekstresini elde etmek istersenizkullanaca¤›n›z çözücünün polaritesi nas›l olmal›d›r?SORUDÜfiÜNEL‹MOksijen GlikozitleriAglikona flekerin bir eter ba¤›yla (R-O-R’) ba¤l› oldu¤u glikozitlerdir. Do¤ada enSORUD‹KKATD‹KKATSORUçok bu tip glikozitler bulunur. O-glikozitleri aglikonlar›n›n kimyasal yap›s›na göreflu flekillerde s›n›fland›r›l›rlar:SIRA S‹ZDESIRA S‹ZDED‹KKATA. Alkol D‹KKAT glikozitleri: Siyanojenik glikozitlerB. Fenol glikozitleri: 1. Basit fenol glikozitleri; 2. Antrasen glikozitleri; 3. Flavon glikozitleri;4. Antosiyan glikozitleri; 5. Kumarin glikozitleri; 6. Lignan glikozitleriAMAÇLARIMIZ SIRA S‹ZDE AMAÇLARIMIZSIRA S‹ZDEAMAÇLARIMIZ K ‹ T A PK ‹ T A P AMAÇLARIMIZTELEV‹ZYONK ‹ T A PTELEV‹ZYONK ‹ T A P