â¹Ã§indekiler - Anadolu Ãniversitesi
â¹Ã§indekiler - Anadolu Ãniversitesi â¹Ã§indekiler - Anadolu Ãniversitesi
32 Bitki Kimyas› ve Analiz Yöntemlerifiekil 2.10Pektin(poligalakturonikasit) molekülyap›s›.leflikler olarak β-1,4-glikozidik ba¤larla ba¤lanm›fllard›r. Pektinler aras›na ramnozbirimleri kar›flm›fl D-galakturonik asit kal›nt›lar› içermelerine ve bu sebeple oluflanfarkl› yap›lara göre de¤ifliklik gösterir (fiekil 2.10). Karboksil gruplar›n›n baz›lar›metillenmifltir. Bu moleküller, küçük miktarlarda nötral arabinanlarla (α-1,5- ba¤l›L-arabofuranoz birimlerinin dallanm›fl polimerleri) ve galaktanlarla (α-1,4- ba¤l› D-galaktopiranoz birimlerinin büyük düz zincirleri) birlikte bulunurlar. Esterleflmemiflgalakturonik asit birimleri, serbest asit fleklinde veya sodyum, potasyum veyakalsiyum tuzlar› fleklinde olabilir. K›smen esterleflen pektinlerin tuzlar›na pektinatdenir. Esterleflme derecesi %5’in alt›nda ise, bu maddelere pektat denir. Baz› bitkilerin(fleker pancar›, patates, armut) pektinleri, galakturonik asidin hem metil, hemasetil esterlerinden oluflur. Asetilleme, pektinlerin jel oluflumunu engeller fakat stabilizeve emülsife etkilerini artt›r›r. Bitkilerden elde edilen pektin özütleri, jelleflmeözelli¤ine sahip olduklar› için g›da sanayinde kullan›l›r (reçel, fleker yap›m›). Baz›meyvelerdeki pektin oranlar›: elma (%1.5), kay›s› (%1.0), narenciye kabu¤u (%30.0).Resim 2.1Aljin elde etmekamac›ylakullan›lan denizyosunu.3. Aljin (Aljinik Asit), kahverengi deniz yosunlar›n›n (makroskopik alglerin)hücre duvarlar›nda, ekolojik ve ekonomik önemi olan kaygan ve yap›flkan bir polisakkarittir.Laminaria ve Ascophyllum (Kuzey Avrupa sahillerinde), Macrocystis(Kaliforniya’da), Ecklonia ve Eisenia (Japonya’da), Macrocystis ve Eclonia (Avusturalya’da),Macrocystis, Lessonia ve Durwillae (Güney Amerika’da), Cystoseira veSargassum (Türkiye’de) yosun türleri aljin kayna¤› olarak kullan›labilir (Resim 2.1).
2. Ünite - Primer MetabolitlerKompozisyonu biyolojik kayna¤a göre de¤iflir. ‹ki monoüronit biriminin düzenlibir flekilde araya girdi¤i bölümlerle birlikte β-1,4- ba¤l› L-guluronik asit birimlerive β-1,4-ba¤l› D-mannuronik asit birimlerinin zincirlerinden oluflmufl bir heteropoliüronittir.Farkl› kaynaklardan elde edilen aljinik asitlerde iki üronik asitinoran› 2:1’den 1:2’ye de¤ifliklik gösterir. Zincir uzunlu¤u, haz›rlamak için kullan›lanyönteme ve moleküler a¤›rl›¤a göre de¤iflir. Viskozite ölçümleri 220-860 birimdenoluflan moleküllerden meydana geldi¤ini göstermektedir (fiekil 2.11).fiekil 2.11Aljinik asit molekülyap›s›.334. Sülfürik Asit Esterli PolisakkaritlerK›rm›z› ve Kahverengi deniz yosunlar›n›n hücre duvarlar›nda agar ve karragenadl› kaygan ve yap›flkan polisakkaritler mevcuttur. Agar, D- ve L-galaktozdan oluflanbir biozdur, ayn› zamanda galaktozdan oluflmufl bir agaropektin ve k›smi olaraksülfürik asitle esterleflmifl üronik asit birimlerini içerir. Karragen benzer birkompozisyona sahiptir. Bu polisakkaritler çok kompleks yap›dad›r ve endüstrideyapay olarak üretilemezler. Bu yüzden do¤ada yetiflen veya su alt› alg çiftliklerindeyetifltirilen alglerden elde edilirler. Karragen, besin endüstrisinde dondurma vepeynir üretiminde kullan›l›r. Agar, laboratuvar çal›flmalar›nda bitki hücre kültürlerive mikroorganizmalar›n üretilmesinde, besin kat›laflt›r›lmas› için kullan›l›r. Agardanelde edilen agaroz, protein ve DNA moleküllerinin çal›fl›lmas› s›ras›nda gereklidir.5. Zamklar ve MüsilajlarZamklar, asitlerle (genellikle glikuronik asit) monosakkaritlerin birleflmesi sonucuoluflan bitkisel hidrokolloitlerdir. Baz› zamklar metoksilik gruplar› içerir (örne¤inkitre), di¤erlerinde asidik kompleks metaller ile ba¤lanm›fl durumdad›r.Özellikle Leguminosae, Rosaceae ve Rutaceae familyas› bitkilerinde gövde ve dallar›ndayaralama veya böcek sokmas› sonucu oluflan patolojik ürünlerdir. Bitkilerzamklar› kendilerini korumak için yaparlar. Bitkide zamk hücre çeperindeki selülozunbaz› enzimler etkisiyle de¤iflmesi sonucu oluflur. Zamklar suda çözünen veyafliflen, organik çözücülerde erimeyen, yap›flkan, kokusuz, tats›z maddelerdir. Arapzamk› suda kolloidal bir çözelti oluflturur. Kitre zamk› ise flifler ve jel oluflturur.Müsilajlar bir üronik asit olan galakturonik asit ve baz› ozlar›n kondensasyonuile meydana gelmifl kompleks maddelerdir. Patolojik ürün de¤ildirler. Müsilaj hücreleriiçinde bulunurlar. Suda kolloidal, viskoz bir çözelti verirler ve eczac›l›k tekni¤indekullan›l›rlar. Sulu çözelti yap›flkan de¤ildir.L‹P‹TLERLipitler, ya¤ ve ya¤ benzeri bitkisel ve hayvansal kaynakl›, fiziksel ve kimyasalözellikleri yak›n olup, fakat biyokimyasal rolleri bulundu¤u bitki veya hayvanlardafarkl› olan maddeler grubudur. Lipitler temel olarak karbon, hidrojen ve oksi-
- Page 1 and 2: ‹çindekileriii‹çindekilerÖns
- Page 3 and 4: ‹çindekilervM‹KROfi‹M‹K Y
- Page 5 and 6: ‹çindekilerviiDONMA NOKTASI ....
- Page 7 and 8: ÖnsözixÖnsözT›bbi ve Aromatik
- Page 9 and 10: Bitkilerde BiyosentezG‹R‹fi VE
- Page 11 and 12: 1. Ünite - Bitkilerde Biyosentez5P
- Page 13 and 14: 1. Ünite - Bitkilerde Biyosentez7f
- Page 15 and 16: D‹KKATD‹KKAT1. Ünite - Bitkile
- Page 17 and 18: 1. Ünite - Bitkilerde BiyosentezBi
- Page 19 and 20: 1. Ünite - Bitkilerde Biyosentez13
- Page 21 and 22: 1. Ünite - Bitkilerde Biyosentez15
- Page 23 and 24: 1. Ünite - Bitkilerde Biyosentez17
- Page 25 and 26: 1. Ünite - Bitkilerde Biyosentez19
- Page 27 and 28: 1. Ünite - Bitkilerde Biyosentez21
- Page 29 and 30: 1. Ünite - Bitkilerde Biyosentez23
- Page 31 and 32: Primer MetabolitlerG‹R‹fiCanl
- Page 33 and 34: 2. Ünite - Primer Metabolitler27Ka
- Page 35 and 36: 2. Ünite - Primer Metabolitler29Tr
- Page 37: 2. Ünite - Primer Metabolitler31fi
- Page 41 and 42: 2. Ünite - Primer Metabolitler35Ba
- Page 43 and 44: 2. Ünite - Primer Metabolitler37Mu
- Page 45 and 46: 2. Ünite - Primer Metabolitler39Am
- Page 47 and 48: 2. Ünite - Primer Metabolitler41fi
- Page 49 and 50: 2. Ünite - Primer ve Metabolitler4
- Page 51 and 52: 2. Ünite - Primer ve Metabolitler4
- Page 53 and 54: 2. Ünite - Primer ve Metabolitler4
- Page 55 and 56: Sekonder MetabolitlerG‹R‹fiBitk
- Page 57 and 58: 3. Ünite - Sekonder Metabolitler51
- Page 59 and 60: 3. Ünite - Sekonder Metabolitler53
- Page 61 and 62: 3. Ünite - Sekonder Metabolitler55
- Page 63 and 64: 3. Ünite - Sekonder Metabolitler57
- Page 65 and 66: 3. Ünite - Sekonder Metabolitler59
- Page 67 and 68: 3. Ünite - Sekonder Metabolitler61
- Page 69 and 70: 3. Ünite - Sekonder Metabolitlerl
- Page 71 and 72: 3. Ünite - Sekonder Metabolitler65
- Page 73 and 74: 3. Ünite - Sekonder Metabolitler67
- Page 75 and 76: 3. Ünite - Sekonder Metabolitler69
- Page 77 and 78: 3. Ünite - Sekonder Metabolitler71
- Page 79 and 80: 3. Ünite - Sekonder Metabolitler73
- Page 81 and 82: 3. Ünite - Sekonder Metabolitler75
- Page 83 and 84: 3. Ünite - Sekonder Metabolitler77
- Page 85 and 86: Organoleptik, Mikroskobikve Mikrofl
- Page 87 and 88: 4. Ünite - Organoleptik, Mikroskob
32 Bitki Kimyas› ve Analiz Yöntemlerifiekil 2.10Pektin(poligalakturonikasit) molekülyap›s›.leflikler olarak β-1,4-glikozidik ba¤larla ba¤lanm›fllard›r. Pektinler aras›na ramnozbirimleri kar›flm›fl D-galakturonik asit kal›nt›lar› içermelerine ve bu sebeple oluflanfarkl› yap›lara göre de¤ifliklik gösterir (fiekil 2.10). Karboksil gruplar›n›n baz›lar›metillenmifltir. Bu moleküller, küçük miktarlarda nötral arabinanlarla (α-1,5- ba¤l›L-arabofuranoz birimlerinin dallanm›fl polimerleri) ve galaktanlarla (α-1,4- ba¤l› D-galaktopiranoz birimlerinin büyük düz zincirleri) birlikte bulunurlar. Esterleflmemiflgalakturonik asit birimleri, serbest asit fleklinde veya sodyum, potasyum veyakalsiyum tuzlar› fleklinde olabilir. K›smen esterleflen pektinlerin tuzlar›na pektinatdenir. Esterleflme derecesi %5’in alt›nda ise, bu maddelere pektat denir. Baz› bitkilerin(fleker pancar›, patates, armut) pektinleri, galakturonik asidin hem metil, hemasetil esterlerinden oluflur. Asetilleme, pektinlerin jel oluflumunu engeller fakat stabilizeve emülsife etkilerini artt›r›r. Bitkilerden elde edilen pektin özütleri, jelleflmeözelli¤ine sahip olduklar› için g›da sanayinde kullan›l›r (reçel, fleker yap›m›). Baz›meyvelerdeki pektin oranlar›: elma (%1.5), kay›s› (%1.0), narenciye kabu¤u (%30.0).Resim 2.1Aljin elde etmekamac›ylakullan›lan denizyosunu.3. Aljin (Aljinik Asit), kahverengi deniz yosunlar›n›n (makroskopik alglerin)hücre duvarlar›nda, ekolojik ve ekonomik önemi olan kaygan ve yap›flkan bir polisakkarittir.Laminaria ve Ascophyllum (Kuzey Avrupa sahillerinde), Macrocystis(Kaliforniya’da), Ecklonia ve Eisenia (Japonya’da), Macrocystis ve Eclonia (Avusturalya’da),Macrocystis, Lessonia ve Durwillae (Güney Amerika’da), Cystoseira veSargassum (Türkiye’de) yosun türleri aljin kayna¤› olarak kullan›labilir (Resim 2.1).