â¹Ã§indekiler - Anadolu Ãniversitesi
â¹Ã§indekiler - Anadolu Ãniversitesi â¹Ã§indekiler - Anadolu Ãniversitesi
194 Bitki Kimyas› ve Analiz Yöntemleri• Örnekten ç›kan ›fl›man›n çeflitli dalga boylar›nda toplanmas› ve so¤urmafliddetinin ölçülmesi• Çeflitli dalga boylar›nda so¤urman›n ve fliddetinin kaydedilmesi, spektrumelde edilmesiSo¤urma spektrumlar›n›n kaydedilmesi için kullan›lan cihazlara spektrometread› verilir. Ultraviyole ve infrared spektroskopilerinde kullan›lan cihazlar spektrofotometread›yla da an›l›rlar. Spektrometrelerde elektromagnetik ›fl›ma, elektronikcihazlarla elektriksel impulslara çevrilerek ölçülür ve spektrum özel ka¤›tlar üzerinekaydedilir. Spektrometreler tek veya çift ›fl›ma (›fl›n) demetli olarak s›n›fland›r›-labilir. Çift ›fl›ma demetli cihazlarda, kaynaktan ç›kan ›fl›ma iki demete ayr›larak biriörnek çözeltisinin bulundu¤u hücreden, di¤eri örne¤in çözücüsünden geçirilir.Sonra herikisi al›c›da toplan›r, toplam so¤urma fliddetinden çözücünün so¤urmafliddeti ç›kar›larak örne¤in so¤urma fliddeti kaydedilir.Spektroskopik YöntemlerEn çok kullan›lan 4 spektroskopik yöntem;• Ultraviyole (UV) - Görünür Bölge (Alan) spektroskopisi: Moleküllerin elektronikkuantum düzeyleri aras›ndaki geçiflleri inceler. UV spektrumu ile moleküldekikonjugasyonun türü ve derecesi belirtilir.• Infrared (IR) (K›rm›z›ötesi) spektroskopisi: Moleküllerin titreflme kuantumdüzeyleri aras›ndaki geçiflleri inceler. IR spektrumu ile moleküldeki fonksiyonlugruplar›n baz›lar› belirtilir.• NMR (Nükleer manyetik rezonans) spektroskopisi : Moleküldeki baz› çekirdeklerinmagnetik alanda spin kuantum düzeyleri aras›ndaki geçiflleri inceler.NMR spektrumu ile moleküldeki çekirde¤in say›s›, türü ve kimyasal çevresibelirtilir.• Kütle spektrometrisi : Madde yüksek enerjili elektron demeti ile bombard›-man edilir ve oluflan pozitif iyonlar kütle/yük oranlar›na göre kaydedilir.Kütle spektrumu ile maddenin molekül kütlesi ve molekül formülü elde edilir,içerdi¤i fonksiyonlu gruplar ve yap›s›da bulunabilir.Fotometri , çözelti içindekimadde miktar›n› çözeltidengeçen veya çözeltinintuttu¤u ›fl›k miktar›ndanfaydalanarak ölçmeifllemidir.Fotometre, fotometrikölçümde kullan›lancihazlara verilen add›r.ULTRAV‹YOLE - GÖRÜNÜR ALAN (UV-VIS)(MOR ÖTES‹) SPEKTROSKOP‹S‹Ultraviyole ve görünür alan spektroskopisi, yap› tayininde, kalitatif ve kantitatifanalizlerde en çok kullan›lan yöntemdir.Fotometrik ölçümde, renksiz çözeltilerin konsantrasyonu da ölçülebilir. Analizedilen örnek üzerine ›fl›k demetinin bir k›sm›n› filtreler kullanarak ay›ran ve gönderenaletler kolorimetre veya fotometre olarak adland›r›l›rken, yar›klar ya da prizmalararac›l›¤› ile bu seçicili¤i yapan aletler spektrofotometre olarak adland›r›l›rlar.Ultraviyole ›fl›ma, dalgaboyu 10-400 nm olan ›fl›mad›r ve X ›fl›nlar› ile görünürbölge aras›nda bulunur. 10-200 nm bölgesine uzak ultraviyole ve 200-400 nm bölgesindeultraviyole, 400-800 nm bölgesine görünür alan ad› verilir. 300 nm alt›ndacam so¤urucu oldu¤undan bu analizlerde kuvars hücreler kullan›l›r.Bütün organik bileflikler ultraviyole ›fl›mas›n› so¤ururlar. 200 nm den yukar›daso¤urma yapan organik bilefliklerin ultraviyole analizinin pratik bir de¤eri vard›r.Ultraviyole analizlerin tek bafllar›na yap› ayd›nlat›lmas›nda kullan›lmalar› çok zordur.Bu nedenle di¤er spektroskopik yöntemlere yard›mc› olarak kullan›l›r.UV Spektroskopisi için yap›labilecek genellemeler flöyle s›ralanabilir:
10. Ünite - Spektroskopik Yöntemler• Organik yap› analizi için UV Spektroskopisi’nden tek bafl›na fazla bir bilgiç›karmak oldukça güçtür. Yap›labilecek genellemeler IR Spektroskopisi ilebirleflince,• çift ba¤lar• aromatik sistemler• karbonil gruplar›• enonlar• nitro gruplar› ve di¤er kromoforlar hakk›nda bilgi verir.Ultraviyole ve görünür alan spektroskopisinin kalitatif analize uygulanmas› oldukças›n›rl›d›r. Bu s›n›rlaman›n bafll›ca nedeni absorpsiyon piklerinin ve minimumlar›n›nçok az olmas›d›r. Kalitatif bir analizde kullan›lacak bir çözücüde arananbafll›ca özellikler afla¤›daki gibi olmal›d›r.• Saydam olmal›• Spektrumu al›nacak maddeyi çözmeli• Spektrumu al›nacak maddenin absorplama yapt›¤› alanda absorplama yapmamal›• Polar olmamal›• Çözdü¤ü maddenin kromofor grubuyla reaksiyona girmemeli195Kromofor,absorplama yapanelektronlar› bulunan atomgruplar›na verilen add›r. Birkromofor, ultraviyolegörünüralanda absorplamayapan izole fonksiyonlu grupolarak tan›mlan›r.fiekil 10.1UltraviyoleSpektrum örne¤i.Spektrofotometrik çözücülerin saf olmalar› gerekir. Spektrum al›n›rken kullan›-lan küvetlerin ›fl›n geçen yüzeylerine elle dokunulmamal›d›r. Çözelti içerisinde havakabarc›klar›n›n ve parçac›klar›n olmamas›na dikkat edilmelidir.
- Page 149 and 150: Sabit Ya¤lar ÜzerindeSIRA S‹ZDE
- Page 151 and 152: 7. Ünite - Sabit Ya¤lar Üzerinde
- Page 153 and 154: 7. Ünite - Sabit Ya¤lar Üzerinde
- Page 155 and 156: 7. Ünite - Sabit Ya¤lar Üzerinde
- Page 157 and 158: 7. Ünite - Sabit Ya¤lar Üzerinde
- Page 159 and 160: 7. Ünite - Sabit Ya¤lar Üzerinde
- Page 162 and 163: 8B‹TK‹ K‹MYASI VE ANAL‹Z Y
- Page 164 and 165: 158 Bitki Kimyas› ve Analiz Yönt
- Page 166 and 167: 160 Bitki Kimyas› ve Analiz Yönt
- Page 168 and 169: 162 Bitki Kimyas› ve Analiz Yönt
- Page 170 and 171: 164 Bitki Kimyas› ve Analiz Yönt
- Page 172 and 173: 166 Bitki Kimyas› ve Analiz Yönt
- Page 174 and 175: 168 Bitki Kimyas› ve Analiz Yönt
- Page 176 and 177: 170 Bitki Kimyas› ve Analiz Yönt
- Page 178 and 179: 172 Bitki Kimyas› ve Analiz Yönt
- Page 180 and 181: 9B‹TK‹ K‹MYASI VE ANAL‹Z Y
- Page 182 and 183: 176 Bitki Kimyas› ve Analiz Yönt
- Page 184 and 185: 178 Bitki Kimyas› ve Analiz Yönt
- Page 186 and 187: 180 Bitki Kimyas› ve Analiz Yönt
- Page 188 and 189: 182 Bitki Kimyas› ve Analiz Yönt
- Page 190 and 191: 184 Bitki Kimyas› ve Analiz Yönt
- Page 192 and 193: 186 Bitki Kimyas› ve Analiz Yönt
- Page 194 and 195: 188 Bitki Kimyas› ve Analiz Yönt
- Page 196: 190 Bitki Kimyas› ve Analiz Yönt
- Page 199: Spektroskopik YöntemlerG‹R‹fiE
- Page 203 and 204: 10. Ünite - Spektroskopik Yönteml
- Page 205 and 206: 10. Ünite - Spektroskopik Yönteml
- Page 207 and 208: 10. Ünite - Spektroskopik Yönteml
- Page 209 and 210: 10. Ünite - Spektroskopik Yönteml
- Page 211 and 212: 10. Ünite - Spektroskopik Yönteml
- Page 213 and 214: Sözlük207SözlükAAfinite: ‹lgi
- Page 215: Sözlük209Prokaryotik hücre: Bakt
10. Ünite - Spektroskopik Yöntemler• Organik yap› analizi için UV Spektroskopisi’nden tek bafl›na fazla bir bilgiç›karmak oldukça güçtür. Yap›labilecek genellemeler IR Spektroskopisi ilebirleflince,• çift ba¤lar• aromatik sistemler• karbonil gruplar›• enonlar• nitro gruplar› ve di¤er kromoforlar hakk›nda bilgi verir.Ultraviyole ve görünür alan spektroskopisinin kalitatif analize uygulanmas› oldukças›n›rl›d›r. Bu s›n›rlaman›n bafll›ca nedeni absorpsiyon piklerinin ve minimumlar›n›nçok az olmas›d›r. Kalitatif bir analizde kullan›lacak bir çözücüde arananbafll›ca özellikler afla¤›daki gibi olmal›d›r.• Saydam olmal›• Spektrumu al›nacak maddeyi çözmeli• Spektrumu al›nacak maddenin absorplama yapt›¤› alanda absorplama yapmamal›• Polar olmamal›• Çözdü¤ü maddenin kromofor grubuyla reaksiyona girmemeli195Kromofor,absorplama yapanelektronlar› bulunan atomgruplar›na verilen add›r. Birkromofor, ultraviyolegörünüralanda absorplamayapan izole fonksiyonlu grupolarak tan›mlan›r.fiekil 10.1UltraviyoleSpektrum örne¤i.Spektrofotometrik çözücülerin saf olmalar› gerekir. Spektrum al›n›rken kullan›-lan küvetlerin ›fl›n geçen yüzeylerine elle dokunulmamal›d›r. Çözelti içerisinde havakabarc›klar›n›n ve parçac›klar›n olmamas›na dikkat edilmelidir.