(s.a.s.) gelerek aralarında Müslümanların olduğunu bildirirler.Sonra da gidecekleri yerlerdeki Müslümanlarahem diğer kavimlere karşı destek olacak hem de dini öğretecekmürşitler gönderilmesini isterler. Efendimiz de(s.a.s.) bu dağınık bölgeye mürşitler gönderir. (Buhârî,Cihâd 184) Bu görüşmede Ebû’l-Berâ, Necid’e gelerekyöre halkını mürşitlerin can güvenliği konusunda ikazeder. Mürşitler, Beni Âmir ve Beni Süleym’in arasındabulunan Bi’r-i Maûne kuyusunun yakınlarında bir mağaradakonaklarken Ebû’l-Berâ’nın öldüğü dedikodusuduyulur. Münzir b. Âmir vakit kaybetmeden Haram b.Milhân’ı, Ebû’l-Berâ’nın yeğeni Âmir b. Tufeyl’e gönderir.Ebû’l-Berâ yaşlı biridir ve idarî zaaftan dolayı kabileiçi bazı çekişmeler vardır. İbn Tufeyl ise, amcasının ahdinibozarak Haram b. Milhân’ı elindeki mektuba bakmadanöldürtür, daha sonra da Âmir oğullarını mürşitlere karşısavaşa çağırır. Amir oğulları Ebû’l-Berâ’ya verdikleri sözesâdık kalarak mürşitlere saldırmazlar; fakat mürşitlerikorumak için de herhangi bir çaba göstermezler. Bununüzerine İbn Tufeyl, Benî Suleym’i kendisine destek vermeleriiçin çağırır, onlar da (Ri’l, Zekvân ve Usayy) buçağrıya cevap vererek mürşitlere karşı savaşırlar. Bu muharebedeöldü sandıkları için bıraktıkları Ka’b b. Zeydve o sırada develeri otlatmakla meşgul olan Münzir b.Muhammed ile Amr b. Umeyye dışındaki bütün mürşitlerşehit edilirler. 6Reci ve Bi’r-i Meûne ŞehitleriReci ve Bi’r-i Meûne şehitlerinin büyük bölümü Muhacirve Ensar’dan İslâm’ı erken dönemlerde kabul eden gençsahabelerden müteşekkildi. Biraz sonra görüleceği üzerepek çoğu İslâm’ı babalarından önce kabul eden bu gençlerinbir kısmı, yine baba ve dedelerinden önce hazin birşekilde şehit edilmiş Müslümanlardan oluşmaktaydı. Şimdikısa kısa bu kutlu neslin kimlikleri ile ilgili bazı anekdotlarıvermeye çalışalım:Asım b. Sabit, Ensar’dan (Evs) İslâm’ı kabul eden ilklerdendir.Reci’de müşriklerin teslim olun çağrısına karşı, ‘Bizmüşrikten eman dilemeyiz.’ diyerek savaşan ve ‘Allah’ım!Günün başında ben Senin dinini korudum! Günün sonundada, Sen benim etimi, tenimi koru!’ şeklinde Rabb-iRahim’e yalvaran bu büyük sahabinin cesedi mu’cizevî birşekilde korunmuş ve müşriklerin bütün gayretlerine rağmenCenab-ı Hak Asım’ın cesedine onların yaklaşmasınamusaade etmemiştir. 7 Evs’in Hazrec kabilesine karşı kendisiyleövündüğü Asım b. Sabit, Efendimiz’in (s.a.s.) Bediröncesi seriyyelere komutan tayin ettiği ilk sahabidir veİslâm tarihindeki ilk ganimet de Asım b. Sabit’in getirdiğiganimettir. Hattâ mevzu bahis ettiğimiz Reci’ vakası pekKur’ân’ı Azimüşşan’ın her tarafta şehbal açmasınıvarlıklarının asıl gayesi gören bir neslingösterdiği maddî ve mânevî fedakârlıklarevvel emirde dikkati çeken hususların başındagelmektedir. Hiçbir sahabi "Bu, benimişim değil" dememiş, bilakis kalblerin birattığı her olayda herkes elini, yüklendikleriyüce davanın altına koymuş ve sonuna kadarda onun uğrundaki karar ve sebatlarınıcanları pahasına korumuşlardır.çok kaynakta onun adı ile “seriyyetu Asım b. Sabit” şeklindeanılmaktadır. Allah Resûlü (s.a.s.) Bedir gecesi ashab-ıkiramı toplamış ve onlara Mekkeli müşriklerle nasıl mücadeleedeceklerini sormuş, Asım b. Sabit ayağa kalkarak ‘YaResûlallah! Onlar bize yüz metreden yakınsa ok, daha dayakınsa mızrak, daha da yakınsa kılıçla savaşacağız.’ şeklindecevap vermiş, bunun üzerine Efendiler Efendisi (s.a.s.)‘Herkes Asım gibi savaşsın.’ buyurmuştur. 8 Ailece İslâmdavasına gönül vermiş bu sahabenin kardeşi Amir b. Sabitde Allah Resûlü’nün (s.a.s.) en azılı düşmanlarından Ukbeb. Ebi Muayt’ı öldüren kişidir. Bir başka önemli ayrıntı iseAsım b. Sabit’in Müslümanların beşinci Raşid halife olarakkabul ettikleri Ömer b. Abdilaziz’in anne tarafından dedesiolmasıdır. Büyük halifenin soy ağacında büyük bir sahabininolması tesadüf olmasa gerektir.Mersed b. Ebî Mersed, Bedir’deki iki suvariden birisidir.Bazı tarih kitapları Reci’ vakasında MüslümanlaraMersed’in emirlik yaptığını bildirmektedir. Bu sebeple vakaonun adıyla da anılmaktadır. Allah Resûlü’nün (s.a.s.) Evsb. Sabit ile kardeş yaptığı bu büyük sahabinin babası veoğlu da sahabedir. Babası Ebû Mersed, Efendimiz (s.a.s.)tarafından Kureyş kafilesine gönderilen Hz. Hamza komutasındakiseriyyenin livâsını taşıyan nasipdar bir sahabedir.Oğlu, son nefesine kadar İslâm’a hizmette bulunmuş veEfendimiz’in (s.a.s.) müezzini Hz. Bilal ile aynı gün vefatetmiş büyük bir sahabidir. Kur’ân-ı Kerîm’in ahkâmıkarşısında da azami hassasiyet gösteren bu zât, rûhunu,Rahmân’a yaşadığı gibi teslim etmiştir.Reci’ vakasının en dramatik bölümünü Hubeyb ileZeyd’in (r.a.) şehadeti oluşturmaktadır. Reci’ vakası sonrasıHubeyb’i, Huceyr b. Ebi İhâb, öldürülmüş olan babasınınintikamını almak için satın aldı. Zeyd b. Desinne’yide, babası Ümeyye b. Halef ’in karşılığı olarak öldürmeküzere, Safvân b. Ümeyye satın aldı. Hubeyb b. Adiyy,60
Muaviye adlı bir kadının evindeki bir hücrecikte; Zeyd b.Desinne de Safvân b. Ümeyye’nin kölesi Nıstas’ın evindehapsedildi. Bu iki büyük sahabinin şehit edilmeden öncekianlarına şahitlik eden kimseler, onlardaki metaneti vekulluk şuurunu bize detaylı bir şekilde anlatmaktadırlar.Huceyr b. Ebi İhâb’ın (sonradan Müslüman olan) kölesiMâviye adlı bir kadın, Hubeyb’i hapisteyken Mekke’debulunması mümkün olmayan büyük üzüm salkımlarınıyerken gördüğünü, gece gündüz Kur’ân okuduğunu belirttiktensonra şöyle der: Ben Hubeyb’den daha hayırlıbir esir görmedim! Müşriklerin pişirdikleri yemektenyemeyen Hubeyb, şehit edileceği gün geldiğinde, kişiseltemizliği için köle Mâviye’den ustura istemiş o da üveyoğlu Ebu Hüseyn’e bir ustura vererek Hubeyb’e götürmesiniistemiştir. Sonra da Hubeyb’e göz göre göre çocuğuteslim ettiğini düşünerek yanlarına gitmiştir. Kadınınendişeli olduğunu gören Hubeyb, bir mü’min vakarıylakendisinin haksız yere bir başkasının canına kıyamayacağınıve emanete ihanet etmeyeceğini söyleyerek kadınısakinleştirir. Burada ilginç bir ayrıntıya dikkat çekmekistiyoruz. Hz. Hubeyb’in annesine iade ettiği çocuğunadı Ebû Huseyin b. el-Haris b. Amir b. Nevfel b. AbdiMenâf ’tır. Bu küçük çocuk, ileride ümmete liderlik yapacakolan İmam Mâlik’in en önde gelen şeyhi Abdullah b.Abdurrahman b. Ebî Huseyin’in dedesidir. 9Müşrikler, bu iki sahabiyi Ten’im’de şehit etmek içinyollara düşmüşler, onlarsa birbirlerine sadece sabır tavsiyeetmekte ve hâllerinin Resûl-i Ekrem (s.a.s.) tarafındanbilinmesini arzulamaktadırlar. Cebrail (as) bu arzuhaliyerine getirir ve onların selâmını Allah Resûlü’ne (s.a.s.)iletir. Efendiler Efendisi (s.a.s.) de onların bu selâmınaMedine’den karşılık verir. Pek çok Mekkeli, ellerindekimızraklarla acı çektirerek Hubeyb’i şehit etmek ister, Hubeybise, kendisini canavarlar gibi parçalamak isteyen buinsanlara sadece güler ve “Ben Müslüman olarak öldürülmüşolduktan sonra, ölümüm ne suretle olursa olsun, aldırışetmem! Çünkü, onların hepsi Allah yolundadır! O,dilerse, bu tarumar olan vücuduma feyiz ve bereket ihsaneder!” diye karşılık verir. Sonunda birinin yakınlaşarak vurduğumızrakla şehit edilir. 10 Allah Resûlü’nün (s.a.s.) ‘O,cennette benim refikimdir.’ dediği Hz. Hubeyb kelime-işehadetle gözlerini fânî dünyaya kaparken diğer taraftanda bâki bir âleme yelken açar.Zeyd b. Desinne ise gözü dönmüş insanların önüneçıkarılarak tıpkı Hubeyb gibi sorgulanır. Kendisine “Seninyerine (Hz.) Muhammed’in boynunu vurmamızı ve seninise ailenin yanında sağ salim yaşamanı arzu etmez misin?”denildiğinde bu büyük sahabi “Vallahi, Muhammed(Aleyhisselam)’ın -değil sizin yanınızda, hattâ şimdi bulunduğuyerde bile- ayağına bir dikenin batıp incinmesinerazı olamam!” der. Bu İslâm’ın izzet ve onurunu koruyancesur sahabe için o günlerde Müslüman olmamış olan EbûSüfyan: “Ben, insanlar içinde, ashabının Hz. Muhammed’i(s.a.s.) sevdiği kadar, kimsenin bir başkasını sevdiğini görmedim!”demekten kendini alamamıştır. 11Halid b. el-Bukeyr ise vefat ettiğinde otuz dört yaşındaydı.Ailece Müslüman olan Halid’in kendisi gibi üç kardeşide (İyas, Akil, Amir) Bedir’e iştirak etmiştir. Dahaönce ismi Ğafil iken Allah Resûlü (s.a.s.) tarafından Akil’eçevrilen kardeşini Bedir’de kaybeden Halid’in diğer kardeşiİyas ise Daru’l-Erkam’da Müslüman olan ilklerdendir.Halid de tıpkı İbn Ebî Mersed gibi Bedir öncesi Kureyşkervanına gönderilen grubun içerisinde yerini almış ve işinbaşında Efendimiz’i (s.a.s.) yalnız bırakmayacağını fiilîolarak göstermiştir. 12Abdullah b. Tarık ise, Mekke’ye götürülürken Zahran’daellerinin bağını çözerek kılıcıyla müşriklere meydan okumuş;fakat daha sonra müşriklerin attıkları taşlarla şehitedilmiştir. Hakkındaki bütün bilgimiz Bedir’e iştiraki ileanne tarafından kardeşi olan Mut’ib (Mut’ab) b. Ubeyd’in(Avf) de bu seferde bulunduğundan ibarettir. 13Bi’r-i Meûne’de ise, muharebede ölü zannedildiği içinbırakılan Ka’b b. Zeyd ve o sırada develeri otlatmaklameşgul olan Münzir b. Muhammed ile Amr b. Umeyye 14dışında herkes şehit edilmiştir. Münzir b. Muhammed,‘Âmir b. Münzir’in şehit olduğu yerde ben yaşayamam.’diyerek tek başına müşriklere saldırır ve birkaç kişi öldürdüktensonra şehit edilir. Bu bir sahabi firasetidir vefenafi’l-ihvan düsturunun en yüksek seviyedeki canlı örneğidir.Seriyyede söz konusu düsturla ilgili bir başka canlıörnek ise Urve b. Esmâ’dır. Mensup bulunduğu Süleymoğulları kabilesiyle Amir b. Tufeyl arasında dostluk anlaşmasıvardı. Bu sebeple Müslümanları kuşatan müşrik ordusuona hususi eman vermişti. Urve ise ‘Ben ne onlarınemanını kabul ederim, ne de arkadaşlarımın vurulup şehitdüşecekleri yerden kendimi ayırmak, kayırmak isterim’diyerek, onların emanlarını reddetmiştir. Sonra da o güzidedostlarıyla birlikte şehit olmuştur. Fizikî engelli olanKa’b b. Zeyd ise, daha sonra katıldığı Hendek savaşındaşehit edilir. Ka’b, Hendek’te şehit düşen altı sahabiden birisidirve Bi’r-i Meûne’de bıraktığı arkadaşlarına HendekGazvesi’nde kavuşur. 15Amr b. Umeyye de ilk Müslüman olan sahabelerdendir.Hz. Hatice Validemiz’in akrabası olan bu büyük61
- Page 2 and 3:
YENi ÜMiTTemmuz Nisan / Mayıs / A
- Page 4 and 5:
içindedir ki, sanki bu mübarek k
- Page 6 and 7:
anlaşılmasını problemli gördü
- Page 8 and 9:
YENi ÜMiTProf. Dr. Muhit MERT *Nis
- Page 10 and 11: zail olacağına ve zulüm ile âb
- Page 16 and 17: manlar; sıddîklar da, hayâl, tas
- Page 18: YENi ÜMiTBilal ÜNSAL *Nisan / May
- Page 21 and 22: Osmanlının son dönemlerinde eği
- Page 23 and 24: Allah dostlarının, Cenab-ı Allah
- Page 25 and 26: yorum.’ Bir de baktım ki, o zât
- Page 27 and 28: önemli bir mesaj iletmekte, diğer
- Page 29 and 30: Mekkî âyetlerin ayırıcı muhtev
- Page 31 and 32: Bu resmî kayıtlara göre 1456-154
- Page 33 and 34: cektir. Ancak mukarada tahvili Tür
- Page 35 and 36: E F E S L E RBir GeceOndört asır
- Page 37 and 38: talim etmek üzere bir rahmet olara
- Page 39 and 40: ibadeti, maddeden mâneviye, Yüce
- Page 41 and 42: gün bu tarz üzere devam ediyor. 7
- Page 43 and 44: YENi ÜMiTOsman KARYAĞDI *Nisan /
- Page 45 and 46: Üstad’ın ifadesiyle Nurların b
- Page 47 and 48: Lezzetleri tahrib edip acılaştır
- Page 49 and 50: ütün insanları öldürme, bir in
- Page 51 and 52: urnunu, kulağını kesilmesini) ya
- Page 53 and 54: türlü mücadelelerinde böyle bir
- Page 55 and 56: siledir. Geçmiş milletler arasın
- Page 57 and 58: tün engelliler diğer insanların
- Page 59: günlük hayatlarında düstur edin
- Page 63 and 64: irlikte omuz omuza mücadele ettikt
- Page 65 and 66: İbadet ve TaatıKendisindeki sekî
- Page 67 and 68: YENİ ÜMİTNisan / Mayıs / Hazira