uluslararası nasreddin hoca çalışmaları semineri ve çok ... - Unesco

ULUSLARARASI NASREDDİN HOCA ÇALIŞMALARI SEMİNERİVE ÇOK ULUSLU NASREDDİN HOCA FIKRALARI ANLATI GELENEĞİADAYLIK DOSYASI HAZIRLAMA YUVARLAK MASA TOPLANTISISONUÇ BİLDİRİSİ2013 yılında Türk Konseyi tarafından Türk Dünyası Kültür Başkenti ve SomutOlmayan Kültürel Mirasın Korunması Sözleşmesi’nin 10. Yılı münasebetiyle Kültür veTurizm Bakanlığı tarafından yapılan teklifin Endonezya’nın Bali adasında 2011 yılındayapılan Somut Olmayan Kültürel Miras Hükümetlerarası Komitesi’nin 6. Toplantısındakabul edilmesiyle Somut Olmayan Kültürel Miras Başkenti ilan edilen Eskişehir’de 07-08 Mayıs 2013 tarihlerinde gerçekleştirilen Uluslararası Nasreddin Hoca ÇalışmalarıSemineri ve Çok Uluslu Nasreddin Hoca Fıkraları Anlatı Geleneği Adaylık DosyasıHazırlama Yuvarlak Masa Toplantısı’na Nasreddin Hoca fıkraları anlatı geleneğininyaşadığı UTMK Somut Olmayan Kültürel Miras Komitesi ve Yönetim Kurulu tarafındandeğerlendirilen devletlerden SOKÜM ve Nasreddin Hoca uzmanlarının davet edilmesiplanlanmıştır.Afganistan, Arnavutluk, Azerbaycan, Bangladeş, Bosna Hersek, Bulgaristan, Çin,Fas, Gürcistan, Irak, Kazakistan, Kırgızistan, Kuveyt, Lübnan, Makedonya, Mısır,Moldova Cumhuriyeti, Pakistan, Polonya, Romanya, Suudi Arabistan, Sudan, Tacikistan,Tunus, Türkiye, Ukrayna, Ürdün ve Yemen’den toplantıya katılım gerçekleşmiştir.Toplantıya katılan uzmanlar, Somut Olmayan Kültürel Mirasın KorunmasıSözleşmesi’ni Genel Kurulu ve Hükümetlerarası Komitesi tarafından önerilen ve teşvikedilen çok uluslu dosya hazırlama uygulamalarını destekleyen ve UNESCO’nun 36.Genel Konferansı’nda kabul edilen Kültürlerarası Yakınlaşma 10 Yılına (2013-2022)katkı sağlayan bu inisiyatifi yerinde bulduklarını ifade etmişler, toplantıya evsahipliğinden ve böyle bir konuyu gündeme getirmiş olmalarından dolayı TürkiyeCumhuriyeti Devletine teşekkür etmişlerdir.Uluslararası Nasreddin Hoca Çalışmaları Semineri ve Çok Uluslu Nasreddin HocaFıkraları Anlatı Geleneği Adaylık Dosyası Hazırlama Yuvarlak Masa Toplantısı’nakatılan uzmanlar tarafından ele alınan ve UNESCO Türkiye Millî Komisyonu tarafındandeğerlendirilen hususlar aşağıda yer almaktadır:1. Eskişehir Anemon Oteli Eskişehir Toplantı Salonunda gerçekleştirilenUluslararası Nasreddin Hoca Çalışmaları Semineri’nin açılış oturumunda Türkiyeadına UNESCO Türkiye Millî Komisyonu Başkanı Prof. Dr. M. Öcal Oğuz veEskişehir Valisi Dr. Kadir Koçdemir toplantının hedef ve sonuçlarına değinenbirer konuşma yapmış, daha sonra ülkeleri adına göre alfabetik sırayla söz alanAfganistan, Arnavutluk, Azerbaycan, Bangladeş, Bosna Hersek, Bulgaristan, Çin,

Fas, Gürcistan, Irak, Kazakistan, Kırgızistan, Kuveyt, Lübnan, Makedonya, Mısır,Moldova Cumhuriyeti, Pakistan, Polonya, Romanya, Suudi Arabistan, Sudan,Tacikistan, Tunus, Türkiye, Ukrayna, Ürdün ve Yemen’den katılan uzmanlar kısabirer selamlama konuşmasıyla kendilerini tanıtmışlardır. Bu tanıtmalar sırasındakatılımcıların yoğunluklu olarak SOKÜM uzmanı akademisyenler, UNESCOMillî Komisyonu ve Kültür Bakanlığı Temsilcilerinden oluştuğu görülmüştür.2. Açılış konuşmalarının ardından SOKÜM ve Nasreddin Hoca uzmanları, -ülkeadına göre alfabetik sırayla söz alarak- ülkelerindeki Nasreddin Hoca Fıkra AnlatıGeleneği hakkında bilgi içeren sunumlarını yapmışlardır. Bu sunumlar sırasındahangi ülkelerde Nasreddin Hoca adının yaşatıldığı, hangilerinde Molla Nasreddin,Efendi veya Cuha gibi adlarla anıldığı görülmüş, her ülkede tanınan ve anlatılanfıkraların varlığı tespit edilmiştir.3. Toplantının ikinci günü gerçekleştirilen Çok Uluslu Adaylık Dosyası HazırlamaYuvarlak Masa Toplantısı’nda ise uzmanlar, toplantıya katılan ülkelerdeNasreddin Hoca (Nostradin Hoca, Nasuriddin Hoca, Nasruddin Hodja), MollaNasrettin, Molla Nasraddi, Nasrettin, Cuha, Efendi (Afandi, Ependi, Apendi,Avanti) adlarına bağlanan fıkra anlatı geleneğinin çok uluslu bir dosya olarakUNESCO’ya sunulmasının mümkün olup olamayacağını tartışmışlardır.Uzmanlar, ülkeler adına yapılan sunumlarda benzer fıkraların aynı tipin çeşitliyerel adlara bağlanarak anlatıldığını tespit ederek ve bu geleneğin UNESCOSomut Olmayan Kültürel Mirasın Korunması Sözleşmesinde tanımlanan şekliyleyaşayan ve kuşaktan kuşağa aktarılan bir miras olduğunu benimseyerek bukonuda çok uluslu dosya hazırlanmasının ve UNESCO Somut Olmayan KültürelMirasın Korunması Sözleşmesi İnsanlığın Somut Olmayan Kültürel MirasıTemsili Listesi’ne sunulmasının mümkün olduğunu oybirliği ile ifade etmişlerdir.4. Uzmanlar, 13.Yüzyılda Anadolu’da yaşayan Nasreddin Hoca başta olmak üzeregeleneğin tarihsel ve yerel tipler ortaya çıkardığını vurgulamışlar, burada asılüzerinde durulması gerekenin diğer adlarıyla birlikte Nasreddin Hoca’nın fıkrarepertuarının, felsefesinin ve geniş bir coğrafyayı barış ve kardeşlik eksenindebirleştiren niteliğinin vurgulanması olduğunu, hazırlanacak dosyada bu hususundikkate alınmasını oybirliği ile ifade etmişlerdir.5. Uzmanlar, çok uluslu dosya hazırlama sürecinin bu fikrin sahibi olan ve ilktoplantıyı düzenleyen ülke olarak Türkiye tarafından yürütülmesini oybirliği ileönermişlerdir.6. Uzmanlar, moderatör ülke olarak Türkiye’nin gelecekte yapacağı olası çok ulusludosya yazım çalışmasından önce İnsanlığın Somut Olmayan Kültürel MirasıTemsili Listesi’ne adaylık başvuru ölçütlerine katılımcı ülkelerin riayetetmelerinin önemini ayrıntılı bir bilgilendirme ile hatırlatmasını istemişler veİnsanlığın Somut Olmayan Kültürel Mirası Temsili Listesi adaylık başvurusu içinUNESCO tarafından belirlenen 5 kriterin önemine işaret etmişlerdir.