mehmet alkan - tüpraş - ICCI

Tüpraş Shareholder StructureKoç Holding75 %Aygaz20 %Opet3 %Shell O. Invt.B.V 1,9 %Enerji Yatırımları A.Ş.Shell Turkey0,1%%51DİTAŞ79,98 %Opet40%49%PubliclyTradedKörfezHava Ulaştırma A.Ş99,99%

Tüpraş Enerji Tasarrufuna Neden Önem VermektedirTasarruf Projelerinin Uygulanmaları İle Rafinerilerimizde Birim ÜretimBaşına Tüketilen Enerjinin Azaltılması ile Şirketimiz İçin Önemli BirMaddi Katkının ,Yararın Sağlanması ve Bu Projelerin UygulanmalarıSonucunda Dünyada Kendi Kategorilerinde En İyi Sıralamaya Girmek,Enerji Tasarruf Projelerinin Uygulanmaları Sonucunda EnerjiTüketiminin Azaltılması İle Sağlanan Maddi Getiri Kadar ÜlkemizinEnerji Maliyetinin Aynı Mertebede, Oranda Düşürülmesi İle Ülkemiziçin Çok Önemli Bir Maddi Katkının Yararın Sağlanması,Enerji Tasarruf Projelerinin Uygulanmaları Sonucunda CO 2Salınımlarını Azaltılması İle Bulunduğumuz Çevreye ve DünyamızaTemiz ve Yaşanabilir Bir Ortam İçin Çok Önemli Bir Çevresel KatkınınYapılmasıdır.

Tüpraş Enerji Verimliliğine Neden Öncelik Vermektedir• En iyi enerji verimliğine sahip rafineriler arasındaki sıralamamıznerededir?• Biz daha iyi nasıl olabiliriz?• Bizim verimsiz olduğumuz alanlar "yapısal" mı• Hangi alanlar özellikle verimsizdir?• Ekonomik olarak iyileştirilebilirmi?• Hangi yatırım seviyesi gerekmektedir?• Yatırımsız enerji tasarrufu fırsatları var mı?• Bir enerji maliyetini düşürme programı nasıl yapılabilir?

TÜPRAŞ Rafinerileri Enerji YönetimiEnerji Yönetimi Organizasyonu Tüpraş Üst Yönetiminin enerji konusuna verdiği önemin bir göstergesi olarak2007 yılında «Enerji Yönetimi» organizasyonu kurulmuştur. Bu kapsamdaGenel müdürlükte Enerji Yönetimi Müdürlüğü, rafinerilerde ise enerji yönetimibaş mühendislikleri kadroları oluşturulmuştur. Bu kadroların yönetici vemühendislerinin tamamı enerji yöneticisi kurslarına devam ederek enerjiyöneticisi belgelerini almışlardır. Tüpraş rafinerilerinin enerji giderleri toplam giderleri içinde yaklaşık % 47paya sahiptir. Bu nedenle enerji verimliliğinde sağlanacak minimum bir düşüşdahi önemli bir gider azalması yaratmaktadır. Örneğin 2011 yılında Tüpraş Rafinerilerinde toplamında fuel oil eşdeğerienerji tüketimi saatte 195 ton/saat fuel oil e denk gelmektedir. Buradayapılacak 1 ton/saat yakıt tasarrufunun yıllık getirisi 8.011.240 TL dir. ki burakam pek çok şirketin yıllık karından fazladır. Tüpraş enerji tasarruf projeleri ile yaptığı başarılı uygulamalarla 2011 yılında72.753 ton petrol eşleniği enerjinin tasarruf edilmiş ve bunun karşılığında316 .579 ton CO 2 azalımı sağlanmıştır.

İşletme Mükemmellik ProgramıHidrokarbon Marjı• Enerji verimliliği• Ekonomik veprogramlama• Süreç OptimizasyonuBütünlük veGüvenilirlik• Risk andGüvenilirlikYönetimi• Günlük BakımPlanlaması• Ciro yönetimiSağlık , Emniyet veÇevre• Yeni risk değerlendirmemethodu• Artan Sağlık. Emniyet veÇevre bilinci• Yeni kazaraporlama,araştırma,veöğrenme metodları• Tehlikeli atıklar ve etkileriniyönetme süreci• Kontraktör yönetimiEnerji verimliliği arttırma Shell Global Solutions la 2006 Yılından İtibaren BaşlayanÇalışma Tüpraş Rafinerilerinde Sürekliliğini Devam Ettirtmektedir.12

Overall Actual EnergyConsumption (MBtu/d)Overall Target EnergyConsumption (MBtu/d)Energy Intensity Index:EIIImported PowerFCC CokeFuel OilS( Unit Capacity x Utilization xEII Standard Energies for FuelRefinery)+Off-Sites & UtilitiesEnergy+Non-Crude SensibleHeat+ 200x Asphalt Production+Fuel GasNatural GasOVERALL ACTUAL ENERGYCONSUMPTION (MBtu/d)S(Unit Capacity x UtilizationFeed x Energy Standard Energies+for Lube Refinery)+ Off-Sites &Utilities Energy+Non-CrudeSensible HeatOVERALL TARGET ENERGYCONSUMPTION (MBtu/d)

Energy Intensity Index (EII) (Örnek Hesaplama)A B C DProcess Unit Utilized Cap, b/d Standard, k Btu/bbl Million Btu/dCDU 90,000 72.5 6,525VDU 28,000 69.5 1,946Cat cracker 19,000 371.8 7,059CCR 14,000 285.6 3,998Coker 13,000 200 2,600Sensible heat 10,000 35 350Off-sites 107,000 22 2,354D = (B × C)Total Standard Energy = ∑ DEII = Actual Btu ÷ Standard

Energy Intensity IndexRegionalB&I 86 107FRA 84111INL78 96BEN 76 94Use an appropriate version ofthis chart showing wholeEurope study, CSE andWestern Europe – take out therange numbersSCA 67 89ITA 82 113IBE 77105CSE 80 IRIT K181MEG 81 12596Study AverageCopyright Solomon Associates etc

2008-2011Rafinerilerde EII te Sağlanan BaşarıYapılan İyileştimelerle Tüm Rafineriler EII te Aşağıda İfade edilenBaşarılar Sağlanmıştır.• Izmir Raf. EII değerinde % 4,6 iyileşme• Izmit Raf. EII değerinde % 14,5 iyileşme• Kırıkkale Raf. EII değeri % 11 İyileşme.• Batman Raf. EII değeri % 38 İyileşme• Izmir Raf.Mad.Yağ EII değeri % 16,2 İyileşmeTüpraş Rafinerileri EII Yönünde Bulundukları Sıralama• Izmir Raf. Proses Kısmı Bir Basamak Yükselmiş• Izmit Rafinerisi İki Basamak Yüksedi yükselmiş• Kirikkale Rafinerisi Bir Basamak Yükselmiş• Batman Rafinerisi Üç Basamak Yükselmiş• Madeni Yağ ise Bir Basamak Yükselmiş17

232 0 C 122 0 C95 0 CEMh1504/1416YProses Fırını95 0 C145 0 C222 0 C

Reboiler inletSignal to F-1102SSTrayDistKolonu32LICTICLICTraTra yy3356ExistingLCVLICHD StripperKolonuHN ProductFCVFCVHD ProductNafta AyırmaKolonu rP-6Mevcut PompaYeni BirPompaMevcut ÜrünPompasıYeni İkiEşanjörA/BFCVSııcak t RefluxSoğuk AkmFCVFCVReboilerReturn

Projenin Ekonomik Özeti-II20H.P Ünitesi Atm.Kolonda Sıcak Bir Dizel AkımınınÇekilerek Soğuk Nafta Akımını Isıtma Projesi• Mevcut Nafta Splitter Reboiler Pompaları kapasiteli A/B (1054m3/h,475 kWh), Yeni Daha Verimli Pompalarla Değiştirilmektedir.(600m3/h,175 kWh daha düşük enerji tüketilecektir)• Yeni Konulacak Pompa İçin Yeni Ekipman Kontrol Vanaları ve ilişkiliBorulamayı Kapsamaktadır.• Mevcut pompa ve fırın oryantasyonu yeni konfigürasyon işletmede tamolarak ispat edildikten onaylandıktan sonra sökülebilir.Proje den beklentiler,dönüşler :• Tahmin Edilen Enerji Tasarrufu ;16.4 Gcal/hr (1.7 t/h f.oil)• Tahmin Edilen Enerji Maliyeti 7.3 MM$/yr• Tahmin Edilen Yatırım Maliyeti 2.6 MM$• Tahmin Edilen Geri Dönüş Süresi 0.4 years

O.G VSD Uygulama Sonrası Operasyonel İyileşmeÖnceDesalterPompa çıkışı vana tahditli23-25 kg/cm2gFCVH/PII.GrupEşanjörlerFIRINKolonaŞarjA Pompası -(Motor)-Sabit DevirB Pompası -(Türbin Tahrikli )SonraH/PDesalterPompa çıkışı tahdit yok20 kg/cm2gII.GrupEşanjörlerA Pompası -(Motor)-Sabit DevirB Pompası -(Türbin Tahrikli )21FCVFIRINDeğişken Hız-VSD Uyg.KolonaŞarj

A Pompası motor gücüne bağlı VSD enerji tasarrufuA PompasıSabit Devir12.000 m3/gün H/PGüç: 394 KW ( Enerji Analizörü Ölçümü)A Pompası –VSD liDeğişken Hız12.000 m3/gün H/PGüç: 200 KW ( Enerji Analizörü Ölçümü)Güç tasarrufu: 194 KW 44 TL/SaatNot: 1kw: 0,226 Ortalama Elektrik Maliyeti ( Mart 2010 )22

Yatırımın Geri Dönüş HesabıVSD Bedeli: 186.000 Euro ( ~ 400.000 TL)VSD li motorun, sabit devir ile kıyaslanmasıElektrik tasarrufu• 1.676.160Kwhr/Yıl, ~380.000 TLBasit Geri Dönüş• 13 ay• (50.76 %tasarruf)E.M EtiketDeğerine GöreGeri Dön.Süresi• 8.8 ay• ( 58 % tas.)• Yapılan1 kWh Elektrik Tasarrufu Yılda 8.7 MWh Elkt.Tasarrufuna,BuElektriğin Üretimi İçin Tüketilen 12 ton /yıl F.Oil Tasarrufuna ve bununKarşılığında 9.816 TL Ekonomi Yapılmasına Denk Gelmektedir.• 1kWh elkt.tasaarrufu 0,6 kg /h CO 2 salınımının azalmasına ve Yılda 5220 kgCO 2 Salınımı Azaltılmaktadır.• Gerçekleşen Proje Vasıtasıyla Yıllık 1006 ton CO 2 Salınımı Azalmaktadır23

Tüpraş Energy Vizyonu• Tüpraş 2008 Yılı Değerleri İle En İyi Rafineilergrubuna Girecek Şekilde Çlaışmlarına DevamEtmektedir• EII İyileşmeleri % 20 civarında düşürmeyihedeflemektedir• Bu çalışma İle İlgili Enerji Yol HaritasıBelirlenmiştir.Tüpraş ın amacı ve vizyonu 2015 yılının sonunda 1 stQuartile de EII de Batı Avrupa Rafinerileri grubunagirmektir.Energy Intensity Index and EII are theproperty of Solomon Associates

TÜPRAŞ Rafinerileri Enerji DurumuŞirkete Genel Bakış2015 Projeksiyonu Q1 Q2 Q3 Q4GOC 1 (Kırıkkale) 72.59 82.13 82.13 94.84 94.84 102.84 102.84 168.46GOC 2 (İzmir) 75.87 85.81 85.81 90.15 90.15 102.82 102.82 129.56GOC 3 (İzmit) 68.85 79.23 79.23 89.01 89.01 100.72 100.72 120.42GOC 4 77.88 80.61 80.61 84.27 84.27 90.33 90.33 96.04Lube 2008 Target Group Q1 Q2 Q3 Q4EII® 64.37 85.50 85.50 100.54 100.54 129.84 129.84 164.7525