İslam Ahlakı - Mehmet Oruç

Hadîs-i kudsîde Allahü teâlâ buyuruyor ki, “Size gönderdiğim islâm dîninden râzıyım. Budînin tamam olması, ancak cömerdlikle ve iyi huylu olmakla olur. Dîninizin tamam olduğunuhergün, bu ikisi ile belli ediniz!”“Sıcak su buzu erittiği gibi, iyi huylu olmak, insanın günahlarını eritir, yok eder. Sirke balıbozduğu, yinilmez hâle sokduğu gibi, kötü huylu olmak, insanın ibâdetlerini bozar, yok eder.”“Allahü teâlâ yumuşak huylu olanları sever ve onlara yardımcı olur. Sert, öfkeli olanlarayardım etmez.”“Cehenneme girmesi haram olan yahut Cehennem ateşinin yakması yasak olan kimdir?Size bildiriyorum. Dikkat ile dinleyiniz! Yumuşak olanların, kızmıyanların hepsi!”“Yavaş, yumuşak davranmak, Allahın kuluna verdiği büyük bir ihsândır. Aceleci, atakolmak, şeytanın yoludur. Allahü teâlânın sevdiği şey, yumuşak ve ağır başlı olmaktır.”“İnsan, yumuşaklığı, tatlı dili sebebiyle, gündüzleri oruc tutanların ve geceleri namazkılanların derecelerine kavuşur.”“Kızdığı zaman, öfkesini yenerek yumuşak davranan kimseyi Allahü teâlâ sever.”“Dikkat ediniz. Size haber veriyorum! Cennetin yüksek derecelerine kavuşmak isteyen,saygısızlık yapana yumuşak davransın! Zulmedeni afv etsin! Malını esirgeyene ihsândabulunsun! Kendisini aramıyan, sormıyan ahbâbını, akrabâsını gözetsin!”“Kuvvetli olmak, başkasını yenmek demek değildir. Kuvvetli olmak, kahraman olmak,kendi öfkesini yenmek demektir.”Bütün insanlar dört sınıfa ayrılmıştırBüyük islâm âlimi İmâm-ı Gazâlî hazretleri insanları dört kısma ayırmaktadır: Bunlardanbirinci kısmdakiler, dünyada yimek içmek ve zevk etmekden başka bir şey bilmiyenlerdir.İkinci kısmdakiler, cebir, şiddet, zulüm ile hareket edenlerdir.Üçüncü kısmdakiler, hîlekârlık ve mürâîlikle etrâfındakileri aldatanlardır.Ancak dördüncü kısmdakiler dinimizin bildirdiği güzel ahlâk ile ahlaklanan hakîkîMüslümanlardır.Unutmamak lâzımdır ki, her insanın kalbinden Allahü teâlâya giden bir yol vardır.Bütünmesele, bu yoldan İslâm nûrunun insanlara ulaştırılmasıdır. O nûru kalbinde hisseden bir insan,hangi kısımdan olursa olsun, yaptığı fenâlıklara pişmân olur ve doğru yolu bulur.Eğer bütün insanlar, islâm dînini kabûl etseler, dünyada ne fenâlık, ne hîlekârlık, ne harb,ne şiddet ve ne de zulüm kalırdı. Bunun için, tam ve mükemmel bir Müslüman olmağa gayretetmek ve Müslümanlığın esâsını ve inceliklerini ve güzel ahlâkını îzâh ederek, bütün dünyayayaymak, hepimizin boynuna düşen bir borçdur. Bunu yapmak cihâd olur.Başka dinden de olsa, insanlara dâimâ tatlı dille ve anlayışla hitâb etmelidir. Bunu,Kur’ân-ı kerîm emir etmektedir. Müslüman olmıyanın yüzüne karşı, kâfir, dinsiz diyerek, onunkalbini incitmenin günah olduğu, böyle söyliyenin cezâlandırılması lâzım olduğu, fıkhkitaplarında yazılıdır.Maksad, herkese islâm dîninin yüceliğini anlatmaktır. Bu cihâd da, ancak tatlı dille, sabır,ilim ve imanla olur. Bir kimseyi bir şeye inandırmak isteyenin evvelâ kendisinin ona inanmasışarttır. Mümin ise, hiç bir zaman sabrını kaybetmez ve inandığını anlatmakda müşkilât çekmez.İslâm dîni kadar, açık ve mantıkî hiç bir din yokdur. Bu dînin esâsını anlıyan bir kimse, herkesebu dînin biricik hak din olduğunu kolaylıkla isbât edebilir.Hülâsa, hakîkî Müslüman, bütün iyi huylara sâhib, vakarlı, seciyeli, bedenen ve rûhentertemiz, her türlü i’timâda lâyık, mükemmel bir insandır. Hadis-i şerifte buyuruldu ki:“Din kardeşine karşı güler yüzlü olmak, ona iyi şeyleri öğretmek, kötülük yapmasınıönlemek, yabancı kimselere aradığı yeri göstermek, sokakdan, taş, diken, kemik ve benzerlerigibi çirkin, pis ve zararlı şeyleri temizlemek, başkalarına su vermek hep sadakadır.”Maksat dünya ve ahıret huzudurAllahü teâlâ, İslâm dînini, insanların dünyada rahat ve huzûr içinde, kardeşçe yaşamalarıiçin ve âhiretde sonsuz azâblardan kurtulmaları için göndermişdir. Kâfirler, yani Müslümanolmıyanlar, bu saadet yolundan mahrûm kalmış zevallı kimselerdir.Başka dinden olanların hepsini, fenâ huylu bir insan kabûl etmemelidir. Evet küfür, yaniMüslüman olmamak, her zaman ve her yerde fenâdır. Çünkü küfür, insanı dünyada ve âhirettefelâkete götüren zararlı bir inanış ve bozuk bir yaşayışdır.