İslam Ahlakı - Mehmet Oruç

Sertlik, insanın aklını giderir, küfüre kadar götürür. Hadîs-i şerifte, “Gadab, imanı bozar”buyuruldu.Resûlullahın “sallallahü aleyhi ve sellem” dünya için gadaba geldiği görülmedi. Allah içingadaba gelirdi. Gadab sâhibi, karşısındakinin de kendisine karşılık yapacağını öncedendüşünmelidir. Gadaba gelen kimsenin sinirleri bozulur, kalb hastası olur. Bu bozukluk, dışına dasirâyet ederek, çirkin ve korkunç bir hâl alır.Gadabı yenmeğe “Kâzm” denir. Kâzm etmek çok sevaptır. Kâzm sâhibine, yani gadabınıyenene, Cennet müjdelendi. Allah rızâsı için kâzım olan kimse, karşısındakini af edip, onakarşılık yapmaz ise, Allahü teâlâ onu çok sever, Cennetin, bunlar için hâzırlanmış olduğunubildirmiştir.Hadîs-i şerifte, “Bir kimse, Allahü teâlânın rızâsı için gadabını def’ ederse, Allah da,ondan azâbını def’ eder” buyuruldu. Hadîs-i şerifte, “Bir Müslümanda üç şey bulunursa Allahüteâlâ onu muhâfaza ve himâye eder, onu sever, merhamet eder. Nimete şükür etmek, zâlimi afetmek, gadaba gelince, gadabını yenmek” buyuruldu.Nimete şükür etmek, onu İslâmiyete uygun olarak kullanmak demektir. Hadîs-i şerifte,“Gadaba gelen bir kimse, dilediğini yapmağa kâdir olduğu halde, yumuşak davranırsa, Allahüteâlâ, onun kalbini, emniyet ve iman ile doldurur” “Bir kimse gadabını örterse, Allahü teâlâ onunayblarını, kabâhatlarını örter” buyuruldu.İmâm-ı Gazâlî hazretleri, “Hilm sâhibi olmak, yumuşak huylu olmak gadabını yenmektendaha kıymetlidir” buyurdu. Hadîs-i şerifte, “Yâ Rabbî! Bana ilim ver, hilm ile zînetlendir, takvâihsân eyle! Âfiyet ile beni güzelleşdir” buyuruldu.Abdüllah ibni Abbâs hazretlerine bir kimse söğdü. Buna karşılık olarak, bir ihtiyacın varsa,sana yardım edeyim, buyurdu. Adamcağız başını öne eğerek ve utanarak özür diledi.Öfke insanı İslamiyetin dışına çıkartır19.9.2002Câhiller, ahmaklar, gadaba, öfkelenmeye ve atılganlığa kahramanlık ve erkeklik ve izzet-inefs ve gayret ve hamiyyet diyorlar. Bu, güzel ismlerle gadab kötü huyunu süslüyorlar,güzelleşdiriyorlar. Öfkelenmenin iyi olduğunu anlatıyorlar. Bunu medh etmek için, büyükleringadab ettiklerini gösteren hikâyeler de, anlatıyorlar.Böyle yapmak, câhillikdir. Aklın noksan olduğunu gösterir. Bunun içindir ki, hasta, sağlamolandan, kadın, erkekden, ihtiyâr da, gençden daha çabuk kızmaktadır. Otuz yaşından küçükolana genç, otuz ile elli arasında olana yetişkin adam, elli yaşından yukarı olana ihtiyâryetmişden sonra pîr-i fânî denir.Hadîs-i şerifte, “Gadab, öfke şeytanın vesvesesinden hâsıl olur. Şeytan, ateşdenyaratılmıştır. Ateş, su ile söndürülür. Gadaba gelince, abdest alınız!” buyuruldu. Bunun için,gadaba gelince, e’ûzü besmele ve iki kul e’ûzüyü okumalıdır.İnsan, gadaba gelince, aklı örtülür. İslâmiyetin dışına çıkar. Gadaba gelen kimse, ayaktaise oturmalıdır. Hadîs-i şerifte, “Gadaba gelen kimse, ayakta ise otursun. Gadabı devam ederse,yan yatsın!” buyuruldu. Ayakda olanın intikam alması kolaydır. Oturunca, azalır. Yatınca, dahaazalır. Öfke, kibrden doğar. Yatmak, kibrin azalmasına sebep olur.İnsan öfkelenince, “Allahümmagfir li-zenbî ve ezhib gayza kalbî ve ecirnî mineşşeytan”okumak, hadîs-i şerifte emir olundu. Manası, “Yâ Rabbî! Günahımı af eyle. Beni kalbimdekigadabdan ve şeytanın vesvesesinden kurtar” demektir. Gadaba sebep olan insana yumuşakdavranamıyan kimse, onun yanından ayrılmalı, onunla buluşmamalıdır.Hazret-i Hüseynin oğlu Zeynel Âbidîn Alîye bir kimse söğdü. Elbisesini çıkarıp onahediyye eyledi. Îsâ aleyhisselâm, yahûdîlerin yanından geçerken, kendisine çok kötü şeylersöylediler. Onlara iyi ve tatlı cevâblar verdi. Onlar, sana kötülük yapıyor, sen onlara iyisöyliyorsun dediklerinde, “herkes, başkasına, yanında bulunandan verir” buyurdu. Halîm, selîmkimse, dâimâ neş’eli, rahat olur. Onu, herkes medh eder.Müslüman olsun, kâfir olsun, islâm memleketi olsun olmasın, nerde olursa olsun, hiç birinsanın mâlına, canına ve ırzına, nâmûsuna dokunmak, câiz değildir. Müslüman, Allahınemrlerine uymalı, günah işlememelidir. Devletin kanûnlarına karşı gelmemeli, suç işlememelidir.Fitne çıkmasına sebep olmamalıdır. Müslümanlığın güzel ahlâkını, şerefini, her yerde herkesegöstermeli, her milletin islâm dînine sevgili ve saygılı olmasına sebep olmalıdır.Hiç kimseye kızmamalıdır 20.9.2002Hiç kimseye kızmamalıdır. (Kızma!) hadis-i şerifi, kızmayı yasak etmektedir. Bir kimse,gadab ederse, yani kızarsa, bütün sinirleri bozulur. Bazı uzvları hasta olur. Doktorlar buna ilâc