İslam Ahlakı - Mehmet Oruç

sıfatları, özellikleri vardır. Meselâ, Dijital denilen yüksük otu, kalbe te’sîri ile tanınır. Atın,binicisine itâati, koşma özelliği meşhûrdur. Atta bu özellik olmasa, ona eşek gibi yük vurulurdu.İnsan, birçok bakımdan başka hayvanlara, hatta bazı sıfatları bitkilere ve cansızmaddelere benzer ise de, insanı hayvandan ayıran, belli husûsî insanlık sıfatları da vardır. Onainsanlık şerefi, bu özelliğinden gelmektedir. Bu özellik rûhun idrâk, kavrama, düşünmekuvvetidir.Dilsiz kimse, söz söyleyemez. Fakat yine insandır. Çünkü idrak sâhibidir. Yani anlayışlıdırve düşünür. Papağan, söyler. Fakat, insan değildir. Çünkü idrakı, anlayışı, aklı, fikri, düşünmesiyoktur.İşte, iyi huyları kötülerinden, iyi işleri, fenalarından ayıran, bu özelliğidir. Allahü teâlâ, buözelliği insana verdi ki, bununla yaratanını anlasın. Kalb ve rûh, bu kuvveti ile,akıl nimeti ileyerleri, gökleri, madde âlemini, fizik, kimyâ kanûnlarını, hayatî fe’âliyyetleri inceliyerek, Allahüteâlânın varlığını ve yüksek sıfatlarını anlar. Sonra, emirlerine ve yasaklarına, yani İslâmiyeteuyarak dünya ve âhıret saadetine kavuşur. Felâketlerden kurtulur.“İnsanları ibâdet etmeleri için yarattım”15.6.2002Zâriyât sûresinin ellialtıncı âyetinde meâlen, “İnsanları ve cinni, bana ibâdet etmeleriiçin yarattım” buyuruldu. Bu âyet-i kerîmedeki (ibâdet etmeleri için) ifâdesi, (beni tanımalarıiçin) demektir. Yani, Allahü teâlâyı tanımak, inanmak için yaratıldık. İnsanların hayvanlarabenziyen tarafları, hayvanî rûhdan ileri gelen şehvânî ve gadab kuvvetleridir. Bunun ikisi de,insan rûhu için kıymetli değildir. Bu kuvvetler, hayvanlarda da vardır. Hatta hayvanlarda,insandan daha kuvvetlidir.Meselâ, öküz ve eşek insandan daha fazla yir ve içer. Domuz ve kuşlar, insandan dahafazla şehvetlidir. Arslan, manda ve fil, insandan daha kuvvetlidir. Kurt ve kaplan, insandan dahaçok döğüşür, parçalar. Fâre, kedi, köpek, karanlıkta da görür. Uzaktan, çabuk koku alırlar. Bütünbu kuvvetler, insan için şeref olamaz.Bunlar, şeref sayılsaydı, isimleri geçen hayvanlar, insandan daha şerefli, daha üstünolurlardı. İnsanın şerefi, rûhunun iki kuvvetinden gelmekdedir. Kalb ve rûh, ilm, nutk kuvveti ile,fazîletleri, üstünlükleri anlıyacak, amelî kuvveti ile, bunlara sarılacak, kötülüklerdensakınacakdır.Allahü teâlâya yakîn hâsıl etmek, inanmak, yalnız lâfla olmaz. İmanın altı şartı olan(Âmentü)nün manasına kalb ile inanmakla olur.O halde, her mümine önce lâzım, birinci farz olan şey, îmanı, farzları, haramlarıöğrenmektir. Bunlar öğrenilmedikce, müslümanlık olamaz. Îman elde tutulamaz. Hak borcları vekul borcları ödenilemez. Niyet, ahlâk düzeltilemez ve temizlenemez. Düzgün niyetedinilmedikce, hiçbir farz kabûl olmaz. Allahü tealayı tanımak, ilimle olur. Hadis-i şerifte, “Birsaat ilim öğrenmek veya öğretmek, sabaha kadar ibâdet etmekten daha sevaptır”buyuruldu.Bedreddini Serhendi buyurdu ki, “İmâm-ı Rabbânî, gençleri ilim öğrenmeye teşvîk ederdi.Önce ilim, sonra tasavvuf buyururdu. Benim, ilimden kaçındığımı, tasavvuftan zevk aldığımıgörünce, hâlime merhamet ederek, kitap oku! İlim öğren! Câhil sofu, şeytanın maskarası olur,rütbelerin en üstünü, ilim rütbesidir buyurdu”Cennet nimetlerinin en yükseği 16.6.2002Kıyamet günü, bedenimiz tekrar var olacaktır. Dünyada Ccennet nimetlerine uygun ameleden bu nimetlere kavuşacaktır. Fakat, Cennet nimetlerini, lezzetlerini yalnız bedenin lezzetizan etmek yanlıştır. Dünyada yükselmeğe başlıyan bir rûh, bedenden ayrılınca, kıyamete kadar,her an, yükselmeğe devam eder. Cennette beden, sonsuz kalabilecek evsâfta dünyadakindenbambaşka özellikde var olacakdır.Yükselmiş olan rûh, bu cesed ile birleşerek kıyamet hayatı başlayacaktır. Cennette,bedenin ve rûhun ayrı ayrı nimetleri, lezzetleri olacaktır. Yüksek olanlar, Cennette de rûhunlezzetlerine ehemmiyyet vereceklerdir. Rûhun lezzeti, bedenin lezzetlerinden farklı ve katkatziyade olacaktır. Rûhun lezzetlerinin en tatlısı, en yükseği de, Allahü teâlâyı görmek olacaktır.