İslam Ahlakı - Mehmet Oruç

1- Tabakta yemek artığı bırakmayıp tam olarak yemek ve yemek yenilen kabı tam olaraksilmek. Peygamberimiz “aleyhisselâm” yemek yediği kabı mubârek parmağı ile sıyırıp parmağınıyaladığı vâki’dir. Kibir ile yemeğin yarısını tabakta bırakılmamalıdır. Sonra yemeklere hasretçekilir.2- Yemek sofrasında, önündeki ufaltıları yemek, yemeğin şifâsındandır. Önünde küçüklokma varken büyüğüne başlamamalı ve ufaltıları yemekten çekinmemelidir.3- Bedenin rahatını seveen az yemelidir. Yemeğin âdâbı ve sünnetleri çoktur. Fakatbaşlarken Besmele ile başlamağı, sonunda da Elhamdülillah demeği unutmamalıdır. Evvel vesonunda tuzla başlayıp bitirmelidir.Su içerken de bir solukta içmemeli, üç def’ada içmelidir. Terli iken soğuk su içmemeli,uyku arasında su içmemeli, çok su içmemelidir. Bunların hepsinin vücûda zararları vardır. Birtoplantıda su istendiği zaman, baş taraftan su vermeğe başlamalı, sağdan dolaşmalıdır.Peygamberimiz “sallallahü aleyhi ve sellem” buyurdu ki, “Su içeceğiniz vakit, ayaktaiçmeyiniz! Vücûdünüze zararlıdır. Yalnız abdestden artan su ve zemzem-i şerîf ayakdaiçilebilir.”Hasta ziyareti ve cenazeye iştirak 6.1.2003Hasta ziyâretine gidildiği zaman, kapıya varınca, içeri girmeğe müsâade istemelidir.Besmele ile girmeli, sağ tarafına oturmalı, içeri girince selâm vermeli, hâl ve hâtırını sormalıdır.Hastalığına bir ilâc biliyorsan söyle. Kelime-i şehâdet getirerek ona duyurmalı ve âcil şifâlardilemelidir. Hastanın yanında fazla oturmamalı. Bir ihtiyacı varsa yapmalıdır. Ayrılırkenkendisine acele sıhhat bulması için duâ etmelidir.Cenâze varsa giitmeli, giderken yalnız gitmemelidir. Mecbûriyet hâsıl olursa, yalnız gidilir.Cenâze sâhibine selâm vererek, Allahü teâlâ sabır versin diyerek teselli etmelidir.Cenâzenindefni için yardım eetmelidir. Cenâzeyi mevtânın sağ omuzundan başlıyarak taşımalı.Peygamberimiz, bir canezeye cenâzeye yürüyerek gidip, binerek döndüler. Bunun sebebinisordular, cevâben, “Cenâze giderken melekler de berâber gider, onun için yürümelidir vebir vâsıtaya binmekden haya etmelidir” buyurdu. Cenâzeyi kâfirler gibi taşımak, çelenkkoymak, resmini ve mâtem işâretleri takmak günahdır.Sokakta yürürken de kimseyi rahatsız etmemelidir. Sokaklarda sümkürmemeli, kimse ilealay etmemelidir. Yürürken ve insanlara karşı yemek yememelidir. Kimse ile kavga etmemeli,ostla da, düşmanla da münâkaşa etmemelidir. Sattığın eşyâyı geri getirirlerse red etmemelidir.Yalan söylememelidir. Haram yememeli, kimseyi aldatmağa kalkışmamalıdır.İşyerini Besmele ile açmalı ve kapamalıdır. Yenecek bir şey aldığın zaman, açık olaraktutup eve getirmemeli, bir şeye sarmalı ve örtülü şeklide yiyeceğini eve götürmelidir. Evegidince, çocukları herhangi bir şeyle sevindirmelidir.Bir kimse ile yolda arkadaş olunursa, onun yürüdüğü kadar yürümelidir. Onunlakonuşurken, sağa sola bakmamalıdır. Ondan ayrılınca erkence yanına dönmeli, onubekletmemelidir. Arkadaşın hakkını gözetmeli, onu gücendirmemelidir.! Namazları onunlacemâ’at yaparak kılmalı, ayrılırken onunla helâllaşmalıdır.Herkes aileni güzelce idâre etmelidir.Tatlı nasîhat ederek, Allahü teâlânın emirlerini onaöğretmelidir. Gusl abdesti almasına, namaza devam etmesine çok dikkat etmelidir. Herihtiyacını, idâresini helâlden te’mîn etmelidir. Ona haram lokma yidirmemelidir. Âilesine kızınca,döğüp seni boşarım gibi kelimeler kullanmamalı ve kötü söz söylememelidir. Ağzına ve gözünesöğmemeli, böyle yapan kâfir olur. Ona yumuşaklıkla ile muâmele etmelidir. Onu döğmemeli,sopa ile hiç kimseyi döğmek câiz değildir.Belalardan korunmak için 7.1.2003Evine Besmele ile girmelidir. Eğer zaman müsâid ise, İhlâs sûresini okumalıdır.Peygamberimiz “aleyhisselâm” buyurdu ki: “Eve girerken İhlâs-ı şerîfi okuyan, yoksullukgörmez!” Eshâbdan Süheyl “radıyallahü anh”, Peygamberimizin bu tavsiyesine uyarak zenginolmuştur.Eve girerken sağ ayağınla içeriye girmeli ve selâm vermelidir. Evde kimse yoksa, şuşekilde selâm verebilirsin: “Esselâmü aleynâ ve alâ ibâdillâhissâlihîn.” Bununla berâber, bir kere“Kulhüvallâhü” sûresini ve bir kere de “Âyetelkürsî”yi okursan evine şeytân giremez.Her neye başlanırsa Besmele ile başlamalıdır. İşe ve yemeğe sağ el ile başlamalıdır.Yemeğe hep berâber otur. Yemekten sonra, duâ ve “Kulhüvallâhü” sûresini okumalıdır.Yemekten sonra bir saat geçmeyince su içmemeli, vücûda iyi değildir.Yatağa yatılacağı zaman Tebâreke sûresi okunmalıdır. Peygamberimiz “aleyhisselâm”buyurdu ki: “Yatarken Tebâreke sûresini okumadan yatma! Zîrâ ölürsen kabirde sana