İslam Ahlakı - Mehmet Oruç

gününün kıymetini bilselerdi buzağıya tapmaktan, yehûdî olmaktan kurtulurlardı.Îsâaleyhisselâmın ümmeti de bilselerdi hıristiyan olmaktan korunurlardı.Bir hadis-i şerifte buyuruldu ki: “Cum’a günü geldiği için sevinen bir mümine,kıyâmete kadar her gün, o kadar sevap verilir ki, adedini Allahü teâlâ bilir.” Bir hadis-işerifte, “Cum’a günü vefât eden müminlere şehîd sevapı verilir ve kabir azâbından onukorurlar” buyuruldu. Yine hadis-i şerifte “Cum’a günü sabâh namazından evvel üç kerre(Estagfirullahel’azîm ellezî lâ ilâhe illâ huv el-hayyel-kayyûme ve etübü ileyh) okuyanın veanasının ve babasının bütün günahları af olur” buyuruldu. Cum’a gününün sünnet ve edeblerivardır:Cum’ayı perşembeden karşılamalıdır. Meselâ, yeni ve temiz elbiseyi hâzırlamalı, işleribitirip Cum’ayı ibâdetle geçirmeğe gayret etmeli. Perşembe ikindiden sonra tesbîh ve istiğfareylemeli. Cum’a günü, Cum’a namazı için gusl abdesti almalıdır. Bu gusl hakkında pek çokhadis-i şerif vardır.Saç sakal traşı olmalı, sakalın bir tutamdan fazlasını ve tırnakları kesmeli ve beyâzgiymeli. Sakalın bir tutamdan kısa olması bid’at olup büyük günah olduğu (Berîka)da yazılıdır.Zulüm görmemek, nafakadan olmamak, yahud emr-i ma’rûf yapabilmek, müslümanlara veİslamiyete hizmet edebilmek, dînini, nâmûsunu koruyabilmek için sakalını kazımak câiz, hattalâzım olur.Allah rızası için ziyaret 4.1.2003Allah rızası için ziyaret çok sevaptır, nafile hac sevabı verilir. Fakat ziyaretin de kuralları,usulü vardır, bunlara da uymak lazımdır. Hüccetül İslam kitabında bunlar şöyle bildirilmektedir:Din kardeşini ziyarete gideceğin zaman, onun müsâid bir zamanını öğren, kendisinden birva’d, yani bir söz al ve o zamanda ziyarete git! Geç kalma! Evine gireceğin zaman, kapı açıkolsa bile, ondan izin iste ve izin verdikten sonra içeriye gir, içeri girince, sağa sola bakma. İçerdeçalgı, içki, kumar gibi haramlar işleniyorsa bir behane ile oradan ayrıl! Sâlih bir kimse yemekikrâm ederse, yavaş ve âdâbı vechile ye! Fazla konuşma, dostunda fazla eğlenme, giderken,tevâzu ile, selâm ile ayrıl!Tanıdığın bir müslüman, sana gelince, elinden geldiği kadar iyi ve tatlı karşıla, yemekikrâm eyle! Kapıya çık, kendisini karşıla! Selâm verince, selâmını al ve kendisine güzelce iltifattabulunup: Efendim safa geldiniz, hoş geldiniz, diyerek odanın baş tarafına oturmasını teklif eyle!Sen aşağı tarafda otur! Dinden, ibâdetden, haramların zararlarından ve Evliyânın “kaddesallahüteâlâ esrârehümül azîz” hayatlarından anlat! Birşeyler öğret! Yemek yerken onu utandırmamakiçin, sen de çok ye! Giderken, onu uğurla ve selâm söyle ve duâ eyle!Evine yatılı sâlih bir misâfir gelirse, onun hizmetini iyice yap! Hemen yemeğini ver, belkiacıkmıştır. Yanında fazla da oturma. Belki yorgundur. Yatmadan önce, kıbleyi, halâyı, seccâdeyiona göster. Sabâh olunca, sabâh namazına kaldır. Ve cemâ’at hâlinde berâber kılınız! Erkenceyemeğini hâzırla, gideceği yol belki uzundur.Eğer şartlar uygun ise misafire nasihat et! Günah işleyene tatlı sözle Emr-i ma’rûf, yaninasîhat edilir. Dinlemezse, fitne çıkacak ise edilmez, susulur. Sözü dinlenecek ise, sert söylenir.Söğmek, kötü söylemekle Emr-i ma’rûf yapmamalıdır. Karşılık verecek kimseye, Emr-i ma’rûf venehy-i münker yapılmaz. Karşılığa sabır edebilirse yapması efdal olur. Âmirler el ile, âlimler dilile, câhiller kalb ile Emr-i ma’rûf yapar. İnsan evvelâ kendine Emr-i ma’rûf yapmalıdır. Câhil,âlime Emr-i ma’rûf yapmamalıdır. Bir günahı yapmak âdeti olan, o günahı işliyeni görünce, Emr-ima’rûf yapar. Günah işliyene Emr-i ma’rûf yapamıyan kimse, onun babasına söyler veya yazar.Babası Emr-i ma’rûf yapmaz veya yapamıyacak ise, babasına bildirmez. Tevbe edenin günahişlediği başkasına bildirilmez.Yemeğin farzları ve sünnetleri 5.1.2003Yemek yeneceği zaman, ellerini yıkamak sünnetdir. Peygamberimiz “aleyhisselâm”,yemek yirken sağ ayağını diker, sol dizi üzerine otururdu. Masa etrafında sandalyede oturmakda câizdir. Yemekden evvel Besmele-i şerîf söylemek sünnettir. Resûlullaha yimek âdâbısorulunca: “Biz kuluz, kul gibi yimeliyiz!” buyurdu.Yemeğin farzı dörttür:1- Yemeği, rızkı Allahdan bilmek.2- Yemek helâl ve tayyib olmak.3- Yemek hazmoluncaya kadar Allahın emrinden çıkmamak.4- Yemek hazm oluncaya kadar ondan hâsıl olan kuvvetle Allahın nehyini işlememek.Yemekte iki tâne haram vardır:1- Karnı doydukdan sonra, yine tıka basa yimek.2- Sofrada çalgı, yabancı kadın, içki, kumar ve sâir haram şeyler bulundurmak.Yemeğin sünneti de üçtür: