Saykal ve parti görevlisi olarak bildiri dağıtmakamacıyla diyar diyar dolaşan Kencegul arasındakihenüz filizlenmekte olan aşk konu edilir. Hikâyesosyal içeriğinin yanında bu yanıyla da bir aşkhikâyesi hüviyetine sahiptir. “Uzaktaki Dağdan”adlı hikâyesinde II. Dünya Savaşı sırasında cephedekiaskerlere erzak temini anlatılır. Halk varınıyoğunu askerlere gönderme kararı alır. “Baysal”adlı hikâyede Baysal adlı gencin akrabalarının yanındakalışı, yengesiyle sürekli kavga edişi, civarköylerde uşaklık yaparak yaşam mücadelesi verendostları konu edilmektedir. “Yolda” adlı hikâyesibaşlığından anlaşıldığı üzere bir tren yolculuğukonu edilir. Hikâye kahramanı bu yolculuk esnasındabaşına gelenleri, gördüklerini anlatır. MukayElebayev’in hikâyeciliğinde zirveye ulaştığı hikâyeise “Fırtınalı Gün” adlı hikâyedir. Hikâye yazarınsonunda belirttiği “gerçi bunda şaşırılacak bir şeyyok, bu o günlerde geçirdiğim günlerden sadecebiri” şeklinde olmasına karşın yazar bu hikâyesindeo dönemin Kırgız sosyal yaşantısını usta bir yazartitizliğiyle gözler önüne sermektedir. “Zor Zamanlar”adlı hikâyesi uzun hikâye olarak değerlendirilmektedir.1916 ayaklanmasında Çin’e göç eden birsüre sonra da memleketine geri dönen Kabıl adlıKırgız gencin bir Rus’un yanında uşaklık edişi vebaşına gelenler konu edilmektedir. Hikâye 1920’liyıllarda Kırgız Türklerinin Isık Göl civarındaki yaşayışınıanlatması bakımından değerlendirilebilir.“Zarlık” hikâyesinde okuma ateşiyle yanıp tutuşanZarlık adlı gencin bu amacına ulaşma gayretleri anlatılmaktadır.Mukay Elebayev›in hikâyelerinde konu, çoğunluklayazarın bizzat yaşadığı, tanık olduğu olaylardır.Hemen bütün eserlerinde yazarın kendisinibulabiliriz. Örneğin, “Fırtınalı Gün” hikâyesindekigenç adam, “Son Bir Gün”de Kencegul, “Zor Zamanlar”adlı uzun hikâyesinde Kabıl, “Zarlık” adlıhikâyesinde Zarlık adlı kahramanlar yazarın kendisidir.“Ömrümde gördüğümün dışında başka birşey yazmadım.” diyen yazar, XX. yüzyılın ilk çeyreğindeKırgız toplumunda meydana gelen gelişmelerikendi penceresinden aktarır okura. Örneğin,yazarın 1936 yılında kaleme aldığı Uzak Yol adlıromanında 1916 yılındaki Kırgız Türklerinin RusÇarına karşı ayaklanması ve ardından KırgızlarınÇin’e göç edişi, yazarın kendisi ve yakın çevresianlatılarak aktarılır. Hikâyelerindeki mekân ise yazarınçoğunlukla bizzat bulunduğu Türkistan coğrafyasınaait yerlerdir.Mukay Elebayev gibi çağdaş Kırgız edebiyatınınönemli yazar ve şairlerini Türk okuruna tanıtmakgerekmektedir. Sadece tanıtmakla yetinmeyiponlar üzerinde ilmî çalışmalar da yapılmalıdır. Buçalışma, bir yüksek lisans tezi olmasının yanındayukarıda sözü edilen amaçlara da cevap vermesidüşünülerek hazırlanmıştır.■BİBLİYOGRAFYA1. Omor Sooronov. Mukay. Bişkek:1998.2. Kırgız Sovyet Adabiyatının Tarıhı. Frunze:İlim Basması, 1987.3. Salican Cigitov. Irlar Cana Cıldar. Frunze:Kırgızstan Basması, 1972.4. Salican Cigitov. Keçeekinin Sabaktarı, Bügünkünün Talaptarı.Frunze:Adabiyat, 1991.5. Kaçkınbay Artıkbayev. XX.Kılımdagı Kırgız Adabiyatının Tarıhı. Bişkek:2004.6. Mukay Elebayev. Carıyalanbagan Çıgarmalar. Frunze:Adabiyat, 1990.7. Kırgız Adabiyatının Tarıhı 6 (XX. Kılımdın Adabiyatı, 20-60.Cıldar).Bişkek:2002.8. Oçerki İstorii Kirgizskoy Sovyetskoy Literaturı, Akademiya Nauk KirgizskoySSR İnstitut Yazıka i Literaturı, Frunze: İzdatel’stvo KirgizskoySSR, 1961.9. Mukaş Tülebagılov. Kırgız Adabiyatındagı Tarıhıy Cana Ömür BayanRomandarı. Frunze:İlim Basması, 1978.10. Kırgız Adabiyatının Tarıhınan. Kırgız Respublikasının İlimder UluttukAkademiyası (Makalalar Cıynagı), Bişkek:1999.11. B. Malenov. Mukay Elebayevdin Çıgarmaçılıgı. Frunze:1959.12. S. Baygaziev. Cazuuçunun Çıgarmaçılık İndividualduulugun MektepteÜyrönüü Mukay cana Cusup. Bişkek: Mektep, 199313. Mehmet Kaplan. Hikaye Tahlilleri. İstanbul:Dergah Yay. 1998.14. Şerif Aktaş. Edebiyatta Üslûp ve Problemleri. Ankara: Akçağ, 1998.15. Şerif Aktaş. Refik Halit Karay. Ankara:Akçağ, 2004.16. Berna Moran. Türk Romanına Eleştirel Bir Bakış (I, II, III)İstanbul:İletişim, 2002.17. Berna Moran. Edebiyat Kuramları ve Eleştiri. İstanbul:İletişim, 1999.18. Mehmet Tekin. Roman Sanatı I. İstanbul: Ötüken, 2002.19. Bilge Ercilasun. Orhan Veli Kanık (Hayatı, Sanatı, Eserlerinden Seçmeler).İstanbul: MEB, 2004.20. Ömer Faruk Huyugüzel. Halit Ziya Uşaklıgil. Ankara:Akçağ, 2004.21. Hüseyin Tuncer. Tarık Buğra’nın Hikâyeleri Üzerinde Bir İnceleme.İstanbul:MEB, 1992.22. Prof. Dr. Durali Yılmaz. Roman Kavramı ve Türk Romanının Doğuşu.İstanbul:Ozan, 2002.23. Gennadiy N. Pospelov. Edebiyat Bilimi. (Çev.Yılmaz Onay).İstanbul:Evrensel, 1995.24. Emin Özdemir. Eleştirel Okuma. Ankara:Bilgi Yayınevi, 2002.25. Terry Eagleton. Edebiyat Kuramı, Giriş. (İng.çev: Tuncay Birkan).İstanbul:Ayrıntı, 2002.26. Satkın Sasıkbayev..Ala-Too Menen Koştoşuu. Bişkek Şamı, 1 Kasım1991.27. K. Beyşembayev. Eldin Süyüktüü Cazuuçusu. Isık-Köl Pravdası.28. Tukey Kekilikov. Mukay. Kırgızstan Madaniyatı, 1 Ocak 1987.29. Köpbay Kümüşaliyev. Nuskaluu Cazuuçu. Kırgızstan Madaniyatı, 28Haziran 1973.30. Satkın Sasıkbayev. Partalaş kurbum Mukay. Ala-Too, 1985, no.10-12.31. Sovyetbek Baygaziyev. Emi Men Şorduu Calgız. Kırgız Madaniyatı,no.4, 24 Ekim 1991.32. Ziyaş Bektenov. Zamandaşım. Ala-Too, 1975. no.4.33. Kirgizsko-Russkiy Slovar.34. Rusça-Türkçe Sözlük.56eylül-ekim-kasım2012
BEN KENDİMİBen kendimi ev dışından dinlesem,Öksürüğün kuru sesi duyulur…Sona ermiş hayatımı görürsem,Üzülürüm, gönlüm o an kırılır…Ben kendime bakınca bir sokaktan,Sanki yürür, halsiz zayıf siluet…Güçlü yiğit, olmuş şimdi yarım can,Dermansız bir derde dönmüş, içte dert.Ben kendime göz atınca uykuda,Yatar sanki bir ölü can, kanı yok.Kalp gücünü damarından sayınca,Yorgun atar, hali zordur hem de çok…Ben kendime öldüğümde bir baksamBoylu poslu er yatıyor, gülerek.Bu gerçek ki, kaderinde vardır tam,Yazgısına minnet duyar giderek…Bilen bilir, bilmeyene ne çareTaş kalpli gün, derdi kime az vermiş?Eli açık, gönlü geniş biçareGüç yaşamış, tekrar tekrar yeşermiş..Ben kendime yüzyıl sonra bakıncaTaa uzaktan, toz kaldıran yel vururÖlmezliğin buyruğundan kaçıncaEr yürekli nice diri can durur…ALIKUL OSMONOV* çev. İbrahim Türkhan57eylül-ekim-kasım2012
- Page 2 and 3:
Muhterem Okurlar,Kardeş Kalemler
- Page 4:
de mankurtlar tarafından kuşatıl
- Page 7 and 8: MİRLANBEK NURMATOVile Kırgız Dos
- Page 9 and 10: u kadar yoğun bir şekilde yaşad
- Page 11 and 12: nun içinde Osmonkul Aliyev, Bazark
- Page 13 and 14: da oldukça iyi biliyordu. Bu yarat
- Page 15 and 16: gizli kalanları, halkın bilmedikl
- Page 17 and 18: a çocuk öğrenim yeteneği ve bab
- Page 19 and 20: sunarak dil için durmadan çalış
- Page 21 and 22: K. Tınıstanov, yukarıdaki yarı
- Page 23 and 24: Kırgız Edebiyatı 20. asrın baş
- Page 25 and 26: Kasım Tınıstanovile ilgili Kırg
- Page 27 and 28: nov birkaç bilimsel çalışma yap
- Page 29 and 30: ları hakkında ayrıntılı bilgi
- Page 31 and 32: o geceye “Akademi Geceleri” ad
- Page 33 and 34: Kasım Tınıstanov'dankısa hikây
- Page 35 and 36: Keçi de hemen kendi lüzumundan ba
- Page 37 and 38: efendi şarpadan kömöçü yakalay
- Page 39 and 40: şair ve yazarlığınınyanında,
- Page 41 and 42: SALİCAN CİGİTOVçev. KEMAL GÖZK
- Page 43 and 44: lışmaların sanki değişen hiçb
- Page 45 and 46: ken edebî zevk için norm aramanı
- Page 47 and 48: koruması ve sağladığı imkânla
- Page 49 and 50: MAMASALI APIŞEVçev. ABDRASUL İSA
- Page 51 and 52: ği balla ye”. O günden bu güne
- Page 53 and 54: Kırgızca veya Rusça basılan ese
- Page 55: mıştır. Hemen bütün hikâyeler
- Page 59 and 60: ÇINARA SASIKULOVA*Kırgız öyküs
- Page 61 and 62: Bu öykünün diğerlerinden farkı
- Page 63 and 64: Zavallı ihtiyar Üpöl’ün hayat
- Page 65 and 66: Otobüslerin birisine binerek düş
- Page 67 and 68: nelerin olduğunu kim bilsin, yaşa
- Page 69 and 70: Anarbay'ın köprüsüKASIM KAİMOV
- Page 71 and 72: Sadece kulakları iyi işitmiyordu.
- Page 73 and 74: sonraki köprülerin Anarbay ile bi
- Page 75 and 76: olaylar sırasında öldürüldüğ
- Page 77 and 78: cek olanlar da yanılacaklardır;
- Page 79 and 80: “Akşamleyin çocukların oynadı
- Page 81 and 82: ÖZGE MEKÂN…Aşkın derin deryâ
- Page 83 and 84: KardedevletlerdlrobleMUHSİN İLYAS
- Page 85 and 86: ustalıklı bir şekilde kullanarak
- Page 87 and 88: üfleme çalgıları çalan müzisy
- Page 89 and 90: Türk şiirindeHazreti Peygamber186
- Page 91 and 92: Gubeydullin, Şabdanov, Jubanov, Ş
- Page 93 and 94: Rusedebiyatındanbeslenen,Gogol’u
- Page 95 and 96: Soldan sağa: İl Kültür Müd. Ta