Kasım Tınıstanov'dan kısa hikâyeler - Bizim Kulliye Dergisi

mıştır. Hemen bütün hikâyelerinde gerçek hayattankesitler, yerli konu ve tipler yer alır. Hemen bütüneserlerinde yazarın ya kendisini ya da onun hayatadair düşüncelerini temsil eden kahramanlar bulunur.Yazarın bazı hikâyeleri ise okura hayata dairbilgiler veren didaktik bir hüviyete sahiptir. Bubağlamda Elebayev didaktik, okurlarına doğruyuve gerçeği göstermeye çalışan bir yazardır.Çocukluğu ve ilk gençlik yılları zorluklar vesıkıntılarla geçen yazar, edebiyata gönülden bağlıdır.Elebayev hayattaki en büyük arzusunun eğitimgörmek ve iyi bir edebiyat adamı olmak olduğunuher fırsatta belirtmektedir. Yazar yaşam mücadelesiverdiği yıllarda bile okumak, yazar/şair olmak arzusunuhiç yitirmemiş ve hep bunun mücadelesinivermiştir. Elebayev iyi bir yazar olmak olabilmekiçin yazarın sürekli kendini geliştirmesi ve dahaönce yazdığı eserleri ileride eleştirebilmesinin gerektiğinibelirtir. Gerçek anlamda iyi bir yazar olabilmekiçin yazarın önündeki engelleri birer birerkaldırması, lafa, söze, dedikoduya aldırmaması gerektiğinisöyler. Etrafında olup biten olumsuzluklarakarşı mücadele etmesini, bir kenara çekilmemesinibelirtir. Aynı zamanda yazarın/şairin sadeceedebiyatla değil, diğer bilim dallarıyla da haşır neşirolması gerektiğini söyler.O, henüz şekillenmekte olan çağdaş Kırgızedebiyatına sadece edebî eserleriyle değil, aynı zamandaeleştirmenliği ile de hem renk katmış hemde gelişmesini sağlamıştır. 1930 ve 40’lı yıllardaElebayev’in eleştirisi her ne kadar kendisine veözel hayatına zarar getirmişse de onun değeri edebiyattarihinde her zaman var olacaktır. Daha açıkbir ifadeyle, dönemin edebî eleştirisini kaldıramayanaydın yazar kitlesi ve aynı şekilde KırgızistanYazarlar Birliği Başkanı Aalı Tokombayev veçevresi Mukay Elebayev’e rahat vermemişlerdir.Aynı şekilde, 1940 yılında kaleme aldığı ve KırgızEdebiyatında Sovyet rejimini eleştiren ilk eserolma özelliği olan Tartış piyesi de yazar hayattaykenyayınlanmamıştır. Yani, Sovyet rejimini eleştirenilk edebî eser yukarıda belirttiğimiz çevrelercecezalandırılmıştır. Elebayev gerçekleri çekinmedensöyleyebilen, bu yüzden de sıkıntılar çeken ve çağdaşKırgız edebiyatında birçok ilke imza atmış, cesurbir kalem erbabıdır.Mukay Elebayev Kırgız sözlü edebiyatı ve folkloruylailgili de önemli çalışmalar gerçekleştirmiştir.Kırgızmambas›ta (Günümüzdeki Kırgızistanmatbaası)nda edebiyat redaktörlüğü yöneticisi olarakçalıştığı sürede, Kırgız efsanelerini, ünlü halkşairi Toktogul›un eserlerini kitap olarak bastırmıştır.Yazar öğrencilik yıllarında Tatar, Özbek veKazak Türkçesinde çıkan eserleri okumuş, Rusçayıiyice öğrendikten sonra ise dünya klasikleriniRusça üzerinden okumaya başlamıştır. Elebayevözellikle küçük hikâye alanında başarı göstermişusta bir kalemdir. Kaleme aldığı hikâyeler devrinsüreli yayınlarında yayımlanmıştır. Daha sonra ise1938 yılında Kızın Kezen (Zor Zamanlar) başlığıylabirçok hikâyesi kitap hâlinde yayınlanmıştır.Realist roman ve hikâye anlayışına bağlı olarakElebayev bize ferdî ya da sosyal hayattan alınmışbir olayı veya bu hayata ait bir kesiti sunar. Yazarhikâyelerinde dönemin yaşantısına eğilmiş; gördüklerini,başından geçenleri ve tanık olduğu birtakımolayları hikâyelerine konu etmiştir. Yazarınhikâyeleri 1916-1943 yılları arasındaki Kırgız sosyalyaşantısını aksettirir.Mukay Elebayev’in ilk hikâyesi Yeni MedeniyetYolunda adlı dergide yayınlanan “Yürek AğzaGelince” adlı hikâyesidir. Hikâyede, rüyada görülenbir kâbus anlatılmaktadır. 1930-33 yılları arasındaKızıl Kırgızistan gazetesinde “Kitap Ararken,Karşılaşma, Pamukçular Pazarında ve Uşak Arteli”adlı hikâyeleri yayınlanır.Yazarın “Pamukçular Pazarında” adlıhikâyesinde ülkenin güneyindeki halkın yaşantısıanlatılır. “Karşılaşma” adlı hikâyesinde iki eskidostun tesadüfen karşılaşıp geçmiş günlerini yâdetmeleri hikâye edilmektedir. Hikâyede diyaloglararacılığıyla yazarın hayata ve eski günlerinedair düşüncelerine rastlanır. “Kitap Ararken” adlıhikâyesinde okumayı çok seven hikâye kahramanınınRus ve Dünya edebiyatına ait eserleri bulmakiçin Leningrad, Moskova ve Taşkent gibi şehirleregidişi anlatılır. “Uşak Arteli” adlı hikâyesindeSovyet hükümetinin yeni yeni hüküm sürmeyebaşladığı 1920’li yıllarda Tolubay ve Baymuratgibi zengin kimselerin mallarını kaybetme korkusuişlenmektedir. Yazar bu hikâyesinde kahramanlarınınpsikolojik derinliklerine de inebilme başarısıgösterir. “Son Bir Gün” hikâyesinde olay II. DünyaSavaşı döneminde cephe gerisinde, Kırgızistan’ınNarın bölgesinde geçmektedir. Kocası savaşta ölen55eylül-ekim-kasım2012