Kasım Tınıstanov'dan kısa hikâyeler - Bizim Kulliye Dergisi

-Okul talebesinin içinden hırsız çıkması hiç yakışıkalmıyor. Okul hırsız yetiştirmez. Örnek insanyetiştirir. Bu hırsızı bulmalıyız. Kendi içinizden üçöğrenciyi komisyona seçiniz. Benim hırsızı bulankedim var, şimdi onu getireceğim.Çocuklar komisyon başkanlığına Abıl’ı seçtiler.Komisyondaki çocuklar öğretmenle beraber öğrencileriyalınayak hizaya dizdiler. Öğretmen kedisinigetirip öğrencilere:-Şimdi hepiniz gözünüzü kapatınız. Kedi birazsonra çakıyı çalan çocuğun baldırına yapışacak,dedi.Çocuklar gözlerini yumdular.Abıl,-İşte yapıştı, diyerek bağırdı.Çakıyı çalan çocuk çığlık atarak olduğu yereoturdu. Çakıyı çalan öğrencinin adı Cangıbay idi.Çocukların hepsi ayıp, yazık, günah diyerekuğuldaştılar.Cangıbay kızardı, bozardı utancından ağlamayabaşladı. Öğretmen Cangıbay’ı evine götürdü. Nasihatetti. Sonra arkadaşlarının huzuruna çıkardı.Onlardan özür dilettirdi. Ondan sonra okulda birdaha hırsızlık olmadı.Arpa ile buğdayArpa:-Haydi gidip altın çıkan yerde bitelim, dedi.Buğday:-Bıyığınız uzun ama aklınız kısa arpam. Biz niçinaltının peşinden gidelim. Altın bize kendi gelir,dedi.Kırgızlarda atasözü var: “Arpa buuday aş bolot,altın kümüş taş bolot” (Arpa buğday aş olur, altıngümüş taş olur).Arpa buğdayın çok olursa altın kendi gelir.Niçin böyle yaratılmış?Ağız bir tane insandaKulak iki tane bu ne?Şunun için yaratılmışİyi dinle de az söyleAğız bir tane insandaGöz iki tane bu ne?Şunun için yaratılmışİyi gör noksansız söyleAğız bir tane insandaKolsa iki tane bu ne?Kendin düşünüp buluverÇok fazla çalış da az ye…Mektepte talebelerin tertip düzeniAbıl’ın okuduğu mektepte tertip düzen yoktu.Derste öğrenciler paldır küldür oynuyorlardı. Çocuklarbirbirlerine kötü söylemeyi, küfür etmeyi deihmal etmiyorlardı. Bir gün hoca “Çocuklar, mekteptedüzeni kendiniz sağlamalısınız,” dedi. Çocuklartertip düzeni yoluna koymak için aralarındatoplantı yaptılar. Toplantıyı yönetmek için Abıl’ıbaşkan seçtiler. Abıl, konuşmak isteyenlere sıraylasöz verdi. Çocukların çoğu konuşma yaptıktan sonraAbıl oylama yaptırdı. Evet deyip el kaldıranlarınsayısı çokluğu teşkil ettiği için şu karara vardılar:Kim dersteyken gevezelik edip milleti rahatsızetse bir birilerine kötü söyleyip küfür etse onu arkadaşlığımızdançıkaralım. Onunla oynamayalım.Bu karardan sonra mektebe tertip düzen geldi.Mektebe tertip düzeni ancak talebeler kendileri verebilirler.Hayvanların tartışmasıBir gün hayvanlar arasında münakaşa çıktı. Herbiri kendisinin insana lüzumundan bahsetti.-Bensiz Kırgız’ın görecek günü yok. Ben arabayerine yük taşıyorum. Benim yünlerim olmasaydıKırgız çıplak kalırdı, diyerek kendi lüzumunuanlattı.- Hayır, sendense ben faydalıyım. Ben insanınkanadıyım. Güce dayalı işleri de herkesteniyi yapıyorum. Etim de sütüm de işe yarıyor.Sütümden yapılan kımız bütün hastalıklara devaoluyor. Velhasıl bensiz gün geçmez.-Benim etim sütüm olmasa Kırgız’ın günügeçmez diye inek de kendi lüzumundan bahsetti.-Sütümle etim bir yana benim yünüm olmazsaKırgız bozüysüz [1] kalır. Ben yeri geldiğindeKırgız’ın işine yarayan para gibiyim, dedi koyun.1. Bozüy: Kırgız çadırı34eylül-ekim-kasım2012