D - Türkiye Diyanet Vakfı

TARİHİBingöl’ün bilinen en eski ismi Cebel-cur dur. Cebel dağ,Cur akan anlamındadır. Bu kelimenin zamanla Çabakçurşeklinde telaffuz edildiği ihtimali kuvvetlidir. ZatenÇabakçur akan temiz su anlamına gelir.Evliya Çelebiye göre bu isim Büyük İskender tarafındanverilmiştir. Rivayete göre Büyük İskendervücudundaki dayanılmaz ağrılar için nice hekimlerebaşvurduğu halde şifa bulamaz. Bunun üzerine Ab-UlHayat (ölümsüz hayat) suyunu aramaya başlar. Uzunaramalardan sonra kaynağı kendisi olmasa da o sudaniçip dayanılmaz ağrılardan kurtulur. Faydasını gördüğübu suya “Makdis lisanı” üzerine cennet suyu anlamınagelen Çabakçur adını verir. Doktorlarına, sizlerin çarebulmadığınız ağrılarıma Allah cennet ırmaklarındandeva verdi. Burada benim adıma bir kale yapın ve adınıÇabakçur koyun demiştir. Daha sonra çeşitli kaynaklardaMingöl olarak karşımıza çıkar. Mingöl göllerbölgesi anlamındadır. Mingöl kelimesi de zamanla halktarafından Bingöl şeklinde telaffuz edilmiş bin tane gölanlamındadır.Daha sonra Bingöl’e Çevlik denmiştir. Bağ bahçe anlamındadır.Bu ad günümüzde yöre halkı tarafından halenkullanılmaktadır.1874 yılında yapılan bir idari düzenlemeye dayanılarak1881 de Bitlis vilayeti kuruldu. Çabakçur ve Gençbölgesi Bitlis Vilayetine, Kiğı Erzincan’a, Karlıova Muş’abağlandı.Cumhuriyetin ilanından sonra 1926 yılında Elazığ,1929 senesinde de Muş’a bağlanan Bingöl, 1936 yılındaçıkarılan bir kanunla il haline getirildi.COĞRAFİ YAPISI VE İKLİMİDoğu Anadolu Bölgesi’nin YukarıFırat bölümünde yer alan Bingöl ili,38°27’ ve 40°27’doğu boylamlarıyla,41°20’ ve 39°54’ kuzey enlemleri arasındabulunmaktadır.Bingöl, doğuda Muş, kuzeyde Erzincanve Erzurum, batıda Tunceli veElazığ, güneyde ise Diyarbakır ili ilekomşudur.Bingöl’ün yüzölçümünün yüzde22.82’si merkez ilçeye aittir. Merkezilçeden sonra sırasıyla Genç, Karlıovave Solhan gelmektedir. Rakımı endüşük ilçeler İl merkez ve Genç ilçemerkezidir. Rakımı en yüksek ilçe iseKarlıova’dır.İlimizde belli başlı yaylalar ise;Bingöl Yaylası, Şerafettin Yaylaları,Genç’te Çötele (Çotla) Yaylası,Karlıova’da Hırhal ve Çavreş Yaylası,Kiğı’da Kiğı Yaylası ve DağınDüzü Yaylaları, Adaklı’da KarerYaylası’dır.Hayvancılık için de çok elverişliolan bu yaylalar, Beritan aşireti (Bertyan)ve çevre köyler için vazgeçilmezözelliklere sahiptir. Yine bu yaylalardayapılan arıcılıktan elde edilen balyurdun her tarafından aranır durumagelmiştir.< 56TÜRKİYE DİYANET VAKFI HABER BÜLTENİwww.diyanetvakfi.org.tr