tüketici yazıları.qxp - tüpadem - Hacettepe Üniversitesi

96 Tüketici Yazýlarý II
yüzü tanýma gibi biliþsel teknoloji ürünleri bireylerin kullanýmýna çoktan sunulmuþtur.
Biyoteknoloji uygulamalarý açýsýndan ise en dikkat çekici örnekler olarak yapay organlar,
genetiði modifiye edilmiþ yiyecekler, klonlama ve genetik implantasyon projeleri,
bireylerin kendilerini ve gelecek nesilleri istedikleri yönde yeniden üretmelerinin yolunu
açmaktadýr. Sözgelimi Genetik ve Kamu Düzenlemeleri Merkezi’nin genetik
implantasyon projelerine bakýþ temalý araþtýrmasý, Amerikalýlarýn %74’ünün bebeklerini
ciddi hastalýklardan koruyabildikleri ve genetik projelerle önleyebildikleri için,
%34’ünün bebeklerinin zeka düzeyini tespit edebildikleri, %25’inin ise bebeklerinin
fiziksel beceri ve kapasitesini tespit edebildikleri için bu projelere ihtiyaç
hissetmekte/destek vermekte olduðunu ortaya koymaktadýr (Williams, 2006: 13).
Bireyler, yöndeþ teknolojilerle çevrilmeye hazýrlanan dünyalarýnda, arzuladýklarý yaþam
stiline uyan, yaþam kalitesini arttýran, ekonomik olan ve ayný zamanda kiþiselleþtirilmiþ
ürünler/hizmetler talep etmektedir.(http://www.nanoproje.org/upload/DAY1_09301000_
YUSUF%20MENCELOGLU_Nanoteknoloji%20ve%20Turkiye.pdf. Eriþim 21.09.2009) Teknoloji, bu
talepleri karþýlayan iþlevlerle ürünleri donatmaktadýr. Nanoteknoloji, IT ve biliþsel
bilimin yöndeþliði arttýkça talep edilenin ötesinde iþlevlere sahip olan-ihtiyaçlarý
karþýlayan ürünlerin konseptler olarak pazara sunulduðu görülmektedir. Söz gelimi
Nokia Araþtýrma Merkezi ve Cambridge Üniversitesi iþbirliðiyle geliþtirilen cep telefonu
- yöndeþ teknolojilerin ortak ürünü - Nokia Morph, çeþitli nitelikleri itibariyle
tüketicilerin hem tarz (giyilebilir-stil sahibi) hem de iþlevle (tümleþik) ilgili neredeyse
beklenmeyen tüm beklentilerine cevap verecek nitelikte tasarlanmýþtýr. Tüketicilerin cep
telefonundan bekledikleri sesli arama, mesaj, bluetooth, ses ve görüntü kaydý gibi temel
fonksiyonlarýn ötesinde bu tasarým, iþlev ve tarz açýsýndan esneklik, doku transferiyle
renk deðiþimi, hidrofobiklik ve kendini temizleyebilme, transparanlýk, güneþ enerjili þarj
ve hatta çevre analizi yetenekleriyle donanmýþtýr (http://www.nokia.com/aboutnokia/research/demos/the-morph-concept,Eriþim:19.09.2009).
Kýsacasý günümüz konsept ürünlerinin sahip olduðu NBIC yeteneklerinin, gelecekte
tüketiciler tarafýndan alýþýlmýþ, sýradan ve standart olarak beklenen özellikler olarak
algýlanmasý muhtemeldir. G’den 6G’ye, PC’lerden netbooklara, radiodan i-podlara doðru
ilerleme sürecinde, son teknolojilerin alýþýlmýþ ve standart iþlevler haline gelmesi gibi
gelecekte toplumun çok daha kompleks, yüksek kapasiteli ve multifonksiyonel ürün ve
hizmetleri beklemesi mümkün görünmektedir. Üstelik bu beklentiler, bir endüstriden
veya sektörden baðýmsýz olarak tüm iþ alanlarý, doðal kaynaklar, dünya ve hatta
insanoðlunun bizzat kendisi üzerine olabilecektir.
Ýnsanoðlunun kendisi, çevresi ve yaþadýðý dünyayla ilgili her türlü -ebilme kapasitesi
(Wolbring, 2008: 32-33) - ki bu kapasite bireylerarasý farklýlýklarý belirginleþtirerek