tüketici yazıları.qxp - tüpadem - Hacettepe Üniversitesi

94 Tüketici Yazýlarý II
keþfedilmektedir. Bilgi teknolojisi insanlýðýn yaradýlýþýndan ötürü bilginin dinamik
modelleri olduðunu izah etmektedir. Biliþsel teknolojiler ise insanoðlunu atomik kuvvet
mikroskobunun altýna koymakta ve gelecekte içgüdüler de dahil olmak üzere kendilerini
geliþtirmelerini ve yeni koþullara uyum saðlamayý mümkün kýlacak araçlarý sunmaktadýr.
Kýsacasý deðiþimi düþleyen insanoðlu için teknoloji artýk, mitler veya umut ve
inançlardan çok daha iþlevli bir olgu olarak anlam kazanmaktadýr (Bainbridge, 2007:
202).
Bainbridge (2007: 202-3) insanlýðýn þimdi tehlikeli bir geçiþ dönemi yaþadýðýna
inanmakta ve Nietzsche’nin cambaz ipinde yürüyen insanoðlu betimlemesine atýfta
bulunmaktadýr. Nietzsche’ye göre insanlýk dipsiz bir uçurumu ince bir cambaz ipi ile
geçmektedir. Yürüdüðü yolda insanoðlunun ardýnda býraktýðý dünya, sefil ancak
bilinmezliklere karþý üretken olabilen insanlarý güçlü kýlan dini inançlardan
oluþmaktadýr. Yürünmeyi bekleyen yol ise - ulaþabildiði takdirde - insanoðlunun bundan
böyle ilüzyonlarla yaþamak zorunda olmadýðý, bilgeliðin ve doðurganlýðýn birbiriyle
uyum içinde olduðu, gerçeðin ve yaþamýn bir olduðu yeni bir yere açýlmaktadýr.
Nietzsche insanoðlunu, bu tehlikeli yolculukta aþaðýya bakmamasý konusunda
uyarmaktadýr. Bu betimlemeden yola çýkan Brainbridge (2007: 202-203) ise, yöndeþ
teknolojilerin insanoðlunu söz konusu yeni yere taþýyan cambaz ipi olabileceðine
inanmaktadýr.
Dupuy (2007: 245), yöndeþ teknolojilerin, bireylerin insani koþullarýndan uzaklaþma
çabasýna iliþkin hayalinin bir ürünü olabileceðini söylemektedir. Bu teknolojiler Kant ve
Rousseau’yu destekler nitelikte insanlýðýn kusursuzluk arayýþýnýn sebep olduðu doðaya
karþý baðýmsýzlýk mücadelesinin bir sonucudur. Doðaya karþý baðýmsýzlýk mücadelesi de
insan doðasýnýn bir doðaya sahip olmamasýndan kaynaklanmaktadýr. Bu görüþe karþýt bir
bakýþla, insan bedeni ve zihnini hem mental hem de fiziksel araçlarla donanmaya ve
yeniden inþa edilmeye müsait bir yapý olarak nitelendiren Clark ise; insaný, doðal cyborg
olarak tanýmlamaktadýr (Aktaran Khushf, 2007: 193). Clark’ýn doðal cyborg
tanýmlamasýyla þimdilerde toplumsal kurgu ürünlerinde yaratýlan insan profili arasýnda
oldukça benzerlik bulunduðu gözlenmektedir. Batý toplumunun kurgusu olarak
yaratýlan cyborg insan Neo, Morpheus ve Trinity, aslýnda Matrix filminin þuan
yaþadýðýmýz gerçekliðin ötesinde bir zaman diliminde ve ayný zamanda tam ortasýnda
geçtiði izlenimini uyandýrmaktadýr. Dahasý filmde ana karakterlerin kýrmýzý veya mavi
haptan birini tercih ederek gerçekliðe yolculuðu veya sanal yaþamda uyanýþý tercih ettiði
karar aþamasý, Nietzsche’nin cambaz ipi betimlemesiyle örtüþmektedir. Terminatör ve
Ölümcül Deney serileri, Robocop, Blade Runner, Gattaca ve ayný adlý çizgi roman
serisinden uyarlanan 2009 yapýmý Suretler filmi gibi çok sayýda ürün, insanlýk ve