tüketici yazıları.qxp - tüpadem - Hacettepe Üniversitesi

Ekonominin Yükselen Deðerleri; Etik Tüketicilik ve Etik Ticaret
haðlýklý koþullarda, güvenlik içinde ve eðitim imkanlarý ihlal edilmeden, BM Çocuk
Haklarý Konvansiyonu’na uyarak çalýþmalarýný saðlama,
• Çevreye saygýlý ticaret .
Etik Ticaret Nedir?
Günümüz evreninde ise “Etik Ticaret” (Ethical Trade) ve/veya “Adil”, “Etik”, ya da
“Dürüst” ticaret (Fair Trade) kavramý, yukarýda kamuoyuna yansýyan örneklerinden de
anlaþýlabileceði en basit þekliyle, “Etik tüketici talebini karþýlamayý amaçlayan etik
ürünlerin üretim ve ticaretini” içermelidir. Þimdiye kadar verilen bilgiler ve bu
bilgilerin güncel yansýmalarýný oluþturan yukarýdaki örnekler çerçevesinde Etik Ticaret
kavramýný; “Küresel üretim güçlerince (özellikle az geliþmiþ/üçüncü dünya
ülkelerinde geliþtirilen denizaþýrý üretim baðlamýnda), insan haklarýný (çocuk,
kadýn haklarýný), iþçi saðlýðý ve iþ güvenliðini öngörerek emek sömürüsü
yapmayan, “kurumsal sosyal sorumluluk” sahibi ve (bu ülkelerin) hammadde
kaynaklarýný, küçük çiftçi ve imalatçýlarýnýn ürünlerini “Adil Ticaret” ilkeleri
doðrultusunda deðerlendiren, tüketici haklarýna, çevre ve ekolojik deðerlere
saygýlý üretim” þeklinde açabiliriz (Hekimci, 2007b: 20-23).
Etik Ticaretin Unsurlarý
Bu çerçevede Etik Ticaretin baþlýca dört temel unsurundan söz edilebilir;
• Çalýþanlar yönüyle yeterli ücret ve insan haklarýna saygý,
• Küçük çiftçi ve üreticiler yönüyle adil ticaret güvencesi,
• Þirketlerin üretim ve ticaret politikalarý yönüyle de kurumsal sosyal sorumluluk,
adil ticaret ilkelerine uyum ve çevreye saygý.
Tüketici Açýsýndan Etik Ticaret
Tüketici açýndan bakýldýðýnda ise Etik Ticaret;
• Ýyi çalýþma koþullarýnda,
• Yerel üreticilerin kendi baþýna ayakta durmasýný saðlayacak koþullarda,
• Çevreye saygýlý,
• Geliþmiþ ülkelerle adil, eþit koþullarda ticaret olanaklarýný yaratmýþ;
kýsaca “Etik açýdan gönül rahatlýðýyla satýn alýnabilecek” ürünün güvencesi
sayýlýyor (FLO, 2007).
Marka Olarak ‘Fairtrade’
Fairtrade logolu ürün fikri 1986'da Hollandalý iþadamý Max Havelaar tarafýndan
yaratýldý. Ýlk Fairtrade'li marka ise Meksika'da üretilen kahvelere verildi. Amaç tüketiciye
"Bu kahve 'adil ticaretin' ürünüdür. Meksikalý köylüler haklarýný aldýlar, kahvenizi
57