tüketici yazıları.qxp - tüpadem - Hacettepe Üniversitesi

36 Tüketici Yazýlarý II
kurulumu, tarým politikalarý, tarýmsal destek mekanizmalarýnýn bilgi teknolojileri
yardýmý ve bilimsel analizlere dayalý þekilde oluþturulmasý faaliyetleri baþlamýþtýr.
Ýþ dünyasýna yönelik olarak; þirketlere; çevrimiçi þirket kuruluþ iþlemleri, çevre
izinleri, inþaat ve emlak izinleri vb. kamu hizmetlerinin etkin sunumu için gerekli temel
altyapý oluþturulmasý, þirket faaliyetlerini içeren bilgiler uluslararasý standartlara uygun
þekilde derlenerek, ilgili kurumlar arasýnda elektronik ortamda paylaþýlacak, ulusal
sanayi ve ticaret politika ve stratejilerinin bilgiye dayalý belirlenmesine katký
saðlanmasýnda yardýmcý araçlar olarak BÝT kullanýmý desteklenmektedir 17.
Ulaþým hizmetlerinde BÝT kullanýmý; trafik yoðunluðunun engellenmesine yönelik
olarak ulaþtýrma sistemlerinde elektronik ödeme altyapýlarýnýn standartlaþtýrýlmasý ve
geliþtirilmesi þeklinde yaygýnlaþtýrýlmaya çalýþýlmaktadýr. Yerel yönetimlerde ise BÝT,
yerelleþme politikalarýnýn uygulanmasýnda yardýmcý araçlar olarak görülmektedir. Yerel
yönetimlerce elektronik ortamda sunulan hizmetlerin geliþtirilmesi 18, e-belediyecilik,
coðrafi kent bilgi sistemleri gibi alt yapýlarla gerçekleþtirilmeye çalýþýlmaktadýr 19.
4. BÝT’in Yönetim-Birey Ýliþkilerine Etkisi: Vatandaþtan Tüketiciye
Bilgi toplumu kamu yönetiminin temel yaklaþýmlarýndan birisi de hizmetlerden
yararlananlara karþý hizmet sunucularýn sorumluluklarýndaki artýþ ve müþteri
yönelimliliktir. Teknolojik yenilikler, halkýn bilinçli ve aktif katýlýmýnýn en azýndan
“söylem” olarak vurgulanmasý, kaliteli hizmet anlayýþýnýn ön koþullarýndan sayýlarak
iþletme yönetimindeki müþteri anlayýþýna eðilim, “vatandaþla yönetim arasýndaki
17 Bununla birlikte, “toplum” da, kayýt dýþý döviz hareketlerini izlemekte, “milli gelirden koparýlan ve 70 milyon insanýn emeði ile
alýn terinin, bir kesimin cebine 6 ay içinde 7 milyar TL olarak girmesini”, Merkez Bankasýndan sorgulamaktadýr (A. Pelvanlar, “Kayýt
dýþý 18.5 milyar dolarýn ayak izleri”, Yalçýn Bayer Yeter Söz Milletin, Hürriyet, 9.9.2009).
18 Kamu hizmetleri her zaman “sanal” olamadýðýndan, en azýndan günümüzde doðrudan yüzyüyüze iletiþimle saðlanan yerel hizmetlerde
yaþanan sorunlarý da dikkate almak gerekebilir: Örneðin, Vedat Dalokay Nikah Salonu’nda “görevliler son derece baþarýlý” olmakla
birlikte; kiralanan salonda fotoðraf çekimine izin verilmeyen ve de yalnýzca bir özel firmanýn çekim kalitesine razý olunmasýna
zorlanan vatandaþ, “tekel, sýnýrlý estetik, özel hayata müdahale, yüksek fiyata maruz kalýnmasý, satýþ fiþi verilmemesi, çaðdaþ anlayýþa
aykýrýlýk”, ...vb. nedenlerle itirazlar ileri sürebilir (Yalçýn Bayer, “Nikah salonunda fotoðrafçý tekeli”, Hürriyet, 17.9.2009).
19 Örneðin, Özelleþtirme Ýdaresi’ne geçen, 1 milyon 200 bin aboneye hizmet veren Baþkentgaz’ýn Genel Müdürü, bu yýl (2009) yeni
bir uygulamaya geçilerek 24 saat gaz satýþý yapýlabilecek bir bilgi sistemi kurulduðunu belirtmektedir (vatandaþ-tüketicinin geçen yýllarda
doðalgaz almak için kuyruklarda beklediði basýna yansýmýþtýr). Ayrýca, Büyükþehir Altyapý Koordinasyon Merkezi (AYKO-
ME) toplantýsýnda, doðalgaz, su, elektrik ve yol kazýlarýnýn bir tür ‘bilgi eþgüdümü’ ile ayný anda yapýlmasý kararý alýnmýþtýr (2009).
“Böylece hem vatandaþ maðdur olmayacak hem de milli servetimizin kayba uðranmasý önlenecek”tir (Hürriyet, 9.9.2009).