tüketici yazıları.qxp - tüpadem - Hacettepe Üniversitesi

358 Tüketici Yazýlarý II
kendinizi gerçekleþtirin” mesajý ile karþýlar (Brown, 1995:12-33). Buna benzer kýþkýrtýcý
sloganlarla tüketiciler aþýrý tüketime özendirilmektedir. Tüketicilerin çok çeþitli istek ve
ihtiyaçlarý vardýr. Her zaman bu istek ve ihtiyaçlarýný karþýlayacak miktarda gelire sahip
deðildirler. Bu nedenle de özellikle serbest zamanlarý deðerlendirirken alýþveriþ
merkezlerinin cazibesine kontrolsüzce kapýlmadan, gelirin çeþitli istek ve ihtiyaçlarý
karþýlayacak þekilde kullanýlmasý için satýn alma ile ilgili olarak bazý kurallara
uyulmasýnda fayda vardýr.
Bu kurallar:
• Ýhtiyaç ve isteklerin incelenmesi: Satýn almaya çýkmadan önce evde alýþveriþ için bir ön
hazýrlýk yapýlmasý gerekir. Bunun için genel aile yaþantýsý ve aile üyeleriyle ilgili
ihtiyaçlarýn ayrý ayrý listesi çýkarýlýp, ihtiyaçlar önem derecelerine göre sýraya konulmalý
ve para ile mevcut olanaklar dikkate alýnarak aralarýndan bir seçim yapýlmalýdýr.
• Ýhtiyaç ve isteklere harcanabilecek para miktarýnýn saptanmasý: Bilinçli bir satýn
almada, istek ve ihtiyaçlarý karþýlamada kullanýlabilecek para miktarýnýn alýþveriþ
öncesinde belirlenmesi gerekir. Bunun için de harcanabilecek para miktarýnýn
belirlenmesinde en güvenilir yol bir harcama planýnýn (bütçe) yapýlmasýdýr.
• Ýhtiyaç duyulan mallarla ilgili farklý maðazalar/marketler dolaþýlarak fiyat ve kalite
incelemesi yapýldýktan sonra, satýn alma yapýlmalýdýr. Acele alýþveriþten kaçýnýlmalýdýr
(Terzioðlu vd., 2002:50-52).
Sonuç
Günümüz toplumunda insanlar, tüketime farklý anlamlar yüklenmesiyle sürekli olarak
tüketime teþvik edilmektedirler. Hatta bu çaba öyle bir hal almýþtýr ki, insanlar yoðun iþ
temposundan arta kalan zamanlarýnda bile tüketim yapmaya yönlendirilmeye
baþlanmýþtýr.
Bu süreçte, insanlarýn her koþulda tüketim yapmasýný kolaylaþtýrýcý çeþitli tüketim
araçlarý geliþmekte ve küreselleþmenin etkileriyle kýsa sürede dünyanýn farklý alanlarýna
yayýlmaktadýr. Bu tüketim araçlarýnýn insanlarýn hayatlarýný kolaylaþtýran olumlu etkileri
olduðu kadar olumsuz etkileri de göz önünde bulundurulmalýdýr. Alýþveriþ merkezleri de
bu tüketim araçlarýndandýr.
Özellikle son yýllarda sayýlarýnýn artmasý ve hitap ettiði tüketici kitlesinin çeþitlenmesi
nedeniyle hayatýmýza çokça giren bu alýþveriþ merkezlerinden rasyonel olarak
faydalanabilmek, tüketicilerin konu ile ilgili bilinçlendirilmeleri ile mümkün olacaktýr.