tüketici yazıları.qxp - tüpadem - Hacettepe Üniversitesi

Bilgi Toplumu ve Kamu Yönetimi Baðlamýnda Bireyin Yeri: Vatandaþý mý Tüketici mi?
giderek daha fazla önem vermeye baþlamýþlardýr (Törenli 2004: 187). Bu kuruluþlarýn
çalýþma, eylem ve karar alma süreçleri için gerekli bilgi birikimini saðlamaya yönelik
olarak yapýlan araþtýrmalarda öncelikle telekomünikasyon ve sosyo-ekonomik
kalkýnma arasýndaki nedensel baðlar belirtilmiþtir.
Bu doðrultuda öncelikle BÝT’in kamu hizmetlerinin sunulmasýnda kullanýlmasýnda
yararlanýlan baþlýca yöntemlerden biri Araþtýrma ve Geliþtirme (ArGe) faaliyetleri
olmuþtur. 2000 yýlýnda Lizbon’da toplanan Avrupa Konseyi, “Avrupa, dinamik ve bilgiye
dayalý ekonomisi ile sürdürebilir geliþmeye ve daha iyi iþ imkânlarý ve sosyal uyuma
eriþecektir”denilerek, Avrupa rekabetinde ArGe çalýþmalarýnýn öneminin altý çizilmiþtir.
Avrupa Konseyi’nin ArGE faaliyetlerine ayýrdýðý bütçe miktarý 1998-2002 yýllarý
arasýnda 14,96 milyar Avro, 2002-2006 yýllarý arasýnda ise 17,50 milyar Avro olmuþtur.
2002’de Avrupa Konseyi’nin Barselona toplantýsýnda ise Baþbakanlar ve hükümetler için
2010’a kadar GSMH’nin %3’ünü AR-GE çalýþmalarýna ayýracaklarýna dair karar
alýnmýþtýr (Preston 2003: 33-59 ).
BÝT’in iyi yönetiþime eriþmekte önemli bir araç olduðu tartýþmasýz olarak kabul
görmüþtür (Altýnok 2005: 133). Kamuda etkinlik, etkililik, sonuç odaklýlýk, þeffaflýk,
hesapverebilirlik, katýlým gibi iyi yönetiþim ilkelerinin hayata geçirilmesinde bir araç
olarak BÝT’in kamu sektöründe giderek daha çok kullanýlmasýnýn özendirilmesi gündeme
gelmiþtir 10. Kamuda bilgi teknolojileri uygulamalarýnýn yaygýnlaþmasý kamu hizmetlerin
sunumunda, kamu bürokrasisinin örgüt ve personel yapýlanmasýnda, yönetim
süreçlerinde ve devlet-vatandaþ iliþkilerinde önemli deðiþikliklere neden olabilir.
2. Bilgi Teknolojilerinin Örgütsel Yapýlara ve Yönetsel Süreçlere Etkisi
Geleneksel örgütler, iþgücü ve teknolojinin kýsýtlýlýðýndan kaynaklanan hýz ve güvenilirlik
10 Bilgi toplumunun doðrudan veya dolaylý olarak alt yapýsý ve üst yapýsýný biçimlendiren “Ýnternete seyirci kalmamak isteyen” tüketiciler
ve hatta bu alanda uðraþan ve ilerlemek isteyen potansiyel profesyoneller ile giriþimcileri de “web’de birþeyler yapmaya çaðýran bazý
yazarlar; yatýrým maliyeti düþük olsa da, zamandan ciddi zarar edilmesi riskine de dikkat çekmektedir (Tanrýkulu 2009: 110-
111): “Ýnternet de gerçek hayattýr”, ilgili yüzlerce kiþiyi tanýmak ya da onlarý nerede bulacaðýný bilmek koþulunu karþýlayanlar, ister
maddi getirisi için isterse gönüllü olarak, belki “tüketici dayanýþmasýný gözeten” bir weblog baþlatabilir. ‘Amacýn netleþtirilmesi, baþkalarýnýn
gözlemlenmesi, küçük adýmlarla baþlanýlmasý ve istikrar’ saðlanmasý önerilmektedir. Bu doðrultuda verilen bir örnekte, Toplu
Konut Ýdaresi’nin Ýstanbul Kayabaþý Konutlarý, binlerce Ýstanbulluya uygun maliyetle ev sahibi olma fýrsatý sunarken; buradan ev
sahibi olmak isteyen, kayýt olup çekiliþe katýlýp kazananlar daire seçmek aþamasýna gelindiðinde, bazý internet okuryazarlarý fikir alýþveriþi
için bir web sitesi oluþturmuþtur. Basit bir yapý ile oluþturulan bu web sitesi, konutlarla ilgili bilgi vermekte, ilerde komþu olacak
konut sahipleri için iletiþim ortamý sunmakta, iç dekorasyon hizmeti veren firmalarýn reklamlarýyla gelir elde etmeye de baþlamýþ
görünmektedir.
31