tüketici yazıları.qxp - tüpadem - Hacettepe Üniversitesi

256 Tüketici Yazýlarý II
getirmektedir denilebilir (Aksulu, 2001). Uygun etiketlemeden tam manasý ile
yararlanabilmek için, etiketin dizayný, renk kombinasyonu, isim, marka ve ürünle ilgili
bilgilerin konacaðý yer iyi saptanmalý, bu bilgiler kesinlikle nerede gerekli ise orada yol
gösterici olarak kullanýlmalýdýr. Ürünün kullanýmý ile ilgili gerekli bilgiler, tehlike
uyarýlarý, þekil ve semboller hýzla ve doðru anlaþýlabilir biçimde olmalýdýr (Özgen, 2004;
Hancock, 2001).
Kullanýþlý olmasý açýsýndan etiket üzerindeki bilgi, tüketicileri ilgilendiren konular
hakkýnda olmalý, kullaným kolaylýðý saðlamalýdýr(Çýnar, 2006). Özellikle toplumun
belirli gruplarýný ilgilendiren bilgiler konusunda tüketiciler sürekli bilgilendirilmelidir.
Örneðin diyabetik hastalar, hamileler, kalp hastalarý, yaþlýlar belli gýdalarýn mümkün
riskleri konusunda daha aktif bir þekilde uyarýlmalýdýr (Göðüþ, 2000).
Etiket üzerinde ne yazýldýðýndan daha önemlisi etiket üzerindeki bilgilerin anlaþýlýr
olup almadýðýdýr (Marshall, 1998). Bu nedenle tüketicilere sunulan gýda etiketlerindeki
bilgilerin bütün bilgiler kolaylýkla görülebilir, herkesin anlayabileceði açýklýkta ve
herhangi bir sorguya neden vermeyecek þekilde anlaþýlýr olmasýný, daha sistematik, daha
detaylý, okunaklý ve doðru olmasýný gerekli kýlmaktadýr. Böylece, tüketiciler ürünleri
karþýlaþtýrarak bir yargýya varýr ve kendi ihtiyacýný karþýlayacak olaný seçebilir ve
karþýlaþtýrma sonucunda aradýðýný bulabilen alýcý da memnun kalýr (Çýnar, 2006; Özgen,
2004).
Ancak günümüzde hem ambalajlama hem etiketleme ile ilgili düzenlemeler olmasýna
karþýn uygulamada aksaklýklar görülmektedir. Ambalajlý gýda maddelerinde mecburi
bilgilerin bulunmamasý ya da eksik olmasý, bilgilerin anlaþýlamamasý, silik olmasý veya
okunaklý olmamasý uygulamada karþýlaþýlan en büyük sorunlar arasýnda yer almaktadýr.
Bu durum tüketicilerin ambalajlý gýda maddesi satýn alýrken bilgi kaynaðý olarak etiket
kullanýmýnda sorunlarla karþýlaþmasýna neden olmaktadýr (Albayrak, 2001).
Araþtýrma Yöntemi ve Ölçme Araçlarý
Bu araþtýrma; tüketicilerin çeþitli yararlarý olan ambalajlý gýda ürünlerindeki etiketi
okumada ve anlamada karþýlaþtýklarý sorunlarý ve bu sorunlara bazý demografik
özeliklerin (cinsiyet, öðrenim durumu, yaþ, gelir) etkisini belirlemek ve bu sonuçlara göre
tüketici eðitimi materyalleri geliþtirmede (bilgi kaynaðý) ve üretici firmalara tüketicilerin
saðlýklý beslenme alýþkanlýklarýný sürdürmelerine yardým edecek, bilinçli besin seçimlerini
yapmalarýný saðlayacak beslenme ile ilgili bilgiler vermekte tutarlý, anlaþýlýr ve kullanýlýr
etiketleme konusunda önerilerde bulunmak amacýyla planlanmýþtýr.