tüketici yazıları.qxp - tüpadem - Hacettepe Üniversitesi

More documents

Recommendations

Info

Tüketicilerin Bilgi Kaynaðý Olarak Gýda Ürünlerindeki Etiketi Okuma ve Anlamada Karþýlaþtýklarý Sorunlarýn Ýncelenmesi Tüketicilerin Bilgi Kaynaðý Olarak Gýda Ürünlerindeki Etiketi Okuma ve Anlamada Karþýlaþtýklarý Sorunlarýn Ýncelenmesi Uzm. Canan AKTAÞ KARABÝBER Doç.Dr. Oya HAZER Hacettepe Üniversitesi Ýktisadi ve Ýdari Bilimler Fakültesi Aile ve Tüketici Bilimleri Bölümü ohazer@hacettepe.edu.tr Özet Araþtýrma, tüketicilerin ambalajlý gýda ürünlerindeki etiketi okumada ve anlamada karþýlaþtýklarý sorunlarý ve bu sorunlara bazý demografik özeliklerin (cinsiyet, gelir ve öðrenim düzeyi, yaþ,) etkisini belirlemek amacýyla planlanmýþtýr. Araþtýrma, Ankara ilinde Tabakalý Rasgele Örnekleme yöntemi ile belirlenen farklý sosyo-ekonomik düzeydeki (2 düþük, 2 orta, 2 yüksek) semtlerde bulunan X süpermarketten alýþveriþ yapan tüketicilerle yürütülmüþtür. 6 semt ve bunlarýn günlük alýþveriþ miktarlarý belirlenmiþ ve tabakalý rastgele örnekleme yöntemiyle araþtýrmaya alýnacak toplam tüketici sayýsý N=246 olarak belirlenmiþtir. Tüketicilerin %52.8’si yeni ürün satýn almada etkili faktör olarak etiket bilgisini, %32,1’si yapýlan reklamý, %24,8’i eþit oranlarda kullaným ve hazýrlanmasýnýn kolay olmasý ile arkadaþ, komþu tercihlerini belirtmiþlerdir. Tüketicilerin %76.4‘ü ambalajlý bir gýda satýn alýrken dikkat ettikleri en önemli özelliðin etiket üzerindeki bilgi olduðunu belirtmiþlerdir. Araþtýrma kapsamýna alýnan tüketicilerin %85,4’ü süt ve süt ürünleri, %62,2’si et ve et ürünleri ile %56.9’u yumurtanýn üzerindeki etiketlere öncelikle dikkat etmektedirler. Tüketiciler ambalajlý bir gýda satýn alýrken öncelikle ürünün son kullanma tarihine (%83,3), üretim tarihine (%79,7), adý ve çeþidine (%64,6) ve fiyatýna (%60,6) dikkat etmektedirler. Tüketicilerin %75.2’si ürün içindeki katký maddelerinin belirtilmemesi, %74.3’ü kaliteli ürünlerin ambalajýnýn taklit edilmesi, %73,1 ile eþit oranlarda ambalaj üzerindeki bilgilerin okunamayacak kadar küçük olmasý ve çabuk silinmesi, %69.9’u ürünün içeriði hakkýndaki bilgilerin teknik olmasý, %65.0’i ürünün içeriði hakkýndaki bilgilerin yetersiz olmasý sorunlarýyla karþýlaþmaktadýrlar. Anahtar kelimeler: Tüketici, ambalajlý gýda, gýda etiketi, gýda ambalajý Giriþ Ýnsanlarýn yaþamlarýný sürdürebilmeleri ve yaþam kalitesinin yükseltilmesi için gerekli olan birçok gereksinimleri vardýr (Çýnar, 2003). Bu gereksinimler içinde beslenme baþta gelmekte ve bunun içinde öncelikle gýda maddelerinin temini gerekmektedir (Baysal, 2003). 253
254 Tüketici Yazýlarý II Beslenmede esas olan, canlý varlýðýn yaþamasýný ve her yönden saðlýklý geliþmesini saðlayacak gýda maddesi ve onun doðru seçimidir (Küçükköse, 2002). Gýda maddelerinin seçimi ve satýn alýnmasý süreci karmaþýk bir olgudur. Tüketicilerin gýda maddelerinin satýn alýnmasý, hazýrlanmasý ve tüketimi ile ilgili davranýþlarý, fizyolojik ve biyokültürel etmenler yanýnda sosyal, psikolojik ve kültürel ortamlardan (kültürel, yaþamsal, çocukluk deneyimleri, inançlar, gelir düzeyi, gýdanýn bulunabilirliliði gibi) etkilenmektedir. Bununla birlikte gýdanýn tadý, kokusu ve görüntüsü gibi duyusal özellikleri de tüketiciyi satýn alma sýrasýnda etkileyen etmenler arasýndadýr (Aksulu, 2001; Çýnar, 2006; Ersoy, 2004; Karabulut, 1985). Yapýlan çeþitli araþtýrmalarda tüketicilerin yararlandýklarý bilgi kaynaklarý araþtýrýlmýþ ve en çok kullanýlanlarýn Radyo, TV, gýda ambalajý ve etiketi, gýda güvenliði bilgisi, maðaza, reklam, kitap, dergi, magazin, gazete makaleleri, beslenme uzmanlarý, diyetisyenler, psikologlar, saðlýkla ilgili kuruluþlar vb. olduðu bulunmuþtur (Buzby ve Ready, 1996; Drichoutis vd, 2005; Rodolfo ve Nayga, 1999; Babaoðul ve Hazer, 1999). Satýn alma noktasýnda tüketicinin baþlýca bilgi kaynaklarýndan birisi olan ürünün üzerindeki ambalaj ve etiket bilgisi; ambalaj, ürün ve üretici firma hakkýnda bilgi vererek, etiket bilgilerinin duyurulmasýna yardýmcý olan, tüketiciyi ya da kullanýcýyý bilgilendiren ürüne ait önemli bir unsurdur (Aksulu, 2001; Baka, 2004). Günümüzde süper marketlerin ve hiper marketlerin sayýsýnda meydana gelen artýþlar nedeniyle, etiket ya da ambalajýn rengi, þekli, boyutu gibi görsel özellikler, ambalaj üretiminde kullanýlan teknoloji ve ambalajýn üzerindeki bilgiler özellikle, self servis tipi perakende pazarlarda tüketiciye bilgi verecek ve onun satýn alma kararýný etkileyecek baþlýca etkenler haline gelmiþtir (Gökalp, 2007; Göðüþ, 2000). Çünkü tüketiciler herhangi bir ürünü satýn alýrken satýþ elemaný ile deðil ürünün ambalajý ile karþý karþýya gelmektedir. Bu nedenle, tüketicilerin dikkatini çekerek, ürünü koruyarak ve ürünü kullanýþlý hale getirerek satýlmasýna yardýmcý olan ambalaj ve etiket; tüketicilerin farklý ürün ve markalarý karþýlaþtýrmalarýný saðlayarak, harcadýklarý para ve ihtiyaçlarýna göre akýllý bir seçim yapmalarýna hizmet etmekte ve satýn alma iþlemini kolaylaþtýrmaktadýr (Göðüþ, 2000). Ambalajlý gýda etiketlerinin tüketicilerin yeni bir ürün satýn almasýndaki etkisini belirlemek amacýyla yapýlan çeþitli araþtýrmalarda; tüketicilerin büyük çoðunluðunun ambalaj üzerindeki etiketleri ilk defa bir ürünü satýn alacaklarý zaman okuduklarý saptanmýþ ve tüketiciler etiketleri yeni bir ürün satýn almada bilgi kaynaðý olarak kullandýklarýný belirtmiþlerdir (Texeira ve Badrie, 2005). Bu da etiketlerin tüketicilerin bilgi saðlamalarýnda ve satýn alma kararlarýnda önemli rol oynadýðýný göstermektedir.
Page 2 and 3:
Hacettepe Üniversitesi Tüketici -
Page 4 and 5:
Ýçindekiler Önsöz Prof. Dr. Mü
Page 6:
Önsöz Tüketici ile ilgili farkl
Page 10 and 11:
Özet Türkiye’de ve AB Ülkeleri
Page 12 and 13:
Türkiye’de ve AB Ülkelerinde T
Page 14 and 15:
Page 16 and 17:
Page 18 and 19:
AB Ülkelerinde Tüketici Eðitimi
Page 20 and 21:
Page 22 and 23:
Page 24 and 25:
Bilgi Toplumu ve Kamu Yönetimi Ba
Page 26 and 27:
Page 28 and 29:
Page 30 and 31:
Page 32 and 33:
Page 34 and 35:
Page 36 and 37:
Page 38 and 39:
Page 40 and 41:
21 www.ntvmsnbc.com 22 http://www.s
Page 42 and 43:
Page 44 and 45:
Page 46 and 47:
Preston, P. (2003). “European Uni
Page 48 and 49:
Ekonominin Yükselen Deðerleri; Et
Page 50 and 51:
Page 52 and 53:
Page 54 and 55:
Page 56 and 57:
Page 58 and 59:
Page 60 and 61:
Page 62 and 63:
Page 64 and 65:
Page 66 and 67:
Pehlivan, A.Ý. (2001). Yönetsel M
Page 68 and 69:
Küresel Kriz Ortamýnda Tüketici
Page 70 and 71:
Page 72 and 73:
Page 74 and 75:
Page 76 and 77:
Page 78 and 79:
Page 80 and 81:
Page 82 and 83:
Page 84 and 85:
Page 86 and 87:
Yöndeþ Teknolojiler: Bireyle, Ýh
Page 88 and 89:
Yöndeþ Teknolojiler: Bireyler, Ý
Page 90 and 91:
Page 92 and 93:
Page 94 and 95:
Page 96 and 97:
Page 98 and 99:
Page 100 and 101:
Page 102 and 103:
Page 104 and 105:
Yeni Teknolojiler ve Tüketici Etki
Page 106 and 107:
Page 108 and 109:
Page 110 and 111:
Page 112 and 113:
Kaynak:TUENA Türkiye Ulusal Enform
Page 114 and 115:
Page 116 and 117:
Page 118 and 119:
Sürdürülebilir Kalkýnma Açýs
Page 120 and 121:
Page 122 and 123:
Page 124 and 125:
Page 126 and 127:
Page 128 and 129:
Page 130 and 131:
Page 132 and 133:
Page 134 and 135:
Çevre Kadýn Dernekleri Federasyon
Page 136 and 137:
Tüketici Eðitimi Perspektifinde R
Page 138 and 139:
Page 140 and 141:
Page 142 and 143:
Page 144 and 145:
Page 146 and 147:
Page 148 and 149:
Page 150 and 151:
Page 152 and 153:
Page 154 and 155:
Özet Medya, Reklam ve Tüketim: Ç
Page 156 and 157:
Medya, Reklam ve Tüketim: Çocukla
Page 158 and 159:
Page 160 and 161:
Page 162 and 163:
Page 164 and 165:
Ýsteðin kaynaðý •TV •Dergi
Page 166 and 167:
Page 168 and 169:
Page 170 and 171:
Page 172 and 173:
Page 174 and 175:
Buijzen, M., Valkenburg, P.M. (2000
Page 176 and 177:
Page 178 and 179:
Ward, S., Wackman, D. (1971). “Fa
Page 180 and 181:
Görme Engelli Tüketiciler: Satýn
Page 182 and 183:
Page 184 and 185:
Page 186 and 187:
Page 188 and 189:
Yaþlýlýk Dönemi ve Tüketim Dr.
Page 190 and 191:
Yaþlýlýk Dönemi ve Tüketim sö
Page 192 and 193:
Yaþlýlýk Dönemi ve Tüketim ya
Page 194 and 195:
Yaþlýlýk Dönemi ve Tüketim Anc
Page 196 and 197:
Yaþlýlýk Dönemi ve Tüketim þe
Page 198 and 199:
Yaþlýlýk Dönemi ve Tüketim tal
Page 200 and 201:
Yaþlýlýk Dönemi ve Tüketim Bay
Page 202 and 203:
Yaþlýlýk Dönemi ve Tüketim Lev
Page 204 and 205: Tüketici Haklarý ve Halk Saðlý
Page 224 and 225: Saðlýk Hizmetlerinde Tüketici Ya
Page 248 and 249: Ýlaç Tüketicisinin Belirlenmesi
Page 256 and 257: Tüketicilerin Bilgi Kaynaðý Olar
Page 262 and 263: Tablo 2. Tüketicilerin Ambalajlý
Page 266 and 267: *P
Page 272 and 273: Ambalaj Tasarýmýnda Görsel Bir U
Page 294 and 295: Tüketici Bilgilendirme Aracý Olar
Page 304 and 305:
Pazarlama Dünyasý Dergisi, 2, 12-
Page 306 and 307:
Lüks Tüketim ve Lüks Markalar Uz
Page 308 and 309:
Lüks Tüketim ve Lüks Markalar ko
Page 310 and 311:
Lüks Tüketim ve Lüks Markalar Ü
Page 312 and 313:
Lüks Tüketim ve Lüks Markalar T
Page 314 and 315:
Lüks Tüketim ve Lüks Markalar L
Page 316 and 317:
Lüks Tüketim ve Lüks Markalar ps
Page 318 and 319:
11-American Express (kredi kartý)
Page 320 and 321:
Lüks Tüketim ve Lüks Markalar de
Page 322 and 323:
Lüks Tüketim ve Lüks Markalar fa
Page 324 and 325:
Lüks Tüketim ve Lüks Markalar 6.
Page 326 and 327:
Lüks Tüketim ve Lüks Markalar g
Page 328 and 329:
Lüks Tüketim ve Lüks Markalar El
Page 330 and 331:
Lüks Tüketim ve Lüks Markalar þ
Page 332 and 333:
Lüks Tüketim ve Lüks Markalar Bo
Page 334 and 335:
Oskay, Ü. (1987). “Thorstein Veb
Page 336 and 337:
Bir Tutundurma Faaliyeti Olarak Hal
Page 338 and 339:
Page 340 and 341:
Page 342 and 343:
Page 344 and 345:
Page 346 and 347:
Page 348 and 349:
Page 350 and 351:
Page 352 and 353:
Page 354 and 355:
Tüketiciler Açýsýndan Serbest Z
Page 356 and 357:
Page 358 and 359:
Page 360 and 361:
Page 362 and 363:
Page 364 and 365:
Türkiye’de Ýþyerinde Kantin i
Page 366 and 367:
Page 368 and 369:
Page 370 and 371:
Page 372 and 373:
Page 374 and 375:
Page 376 and 377:
• Türkiye’nin sosyal ve ekonom
show all

tüketici yazıları.qxp - tüpadem - Hacettepe Üniversitesi

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

Delete template?

Save as template?