tüketici yazıları.qxp - tüpadem - Hacettepe Üniversitesi

208 Tüketici Yazýlarý II
olasýlýðýnýn düþük olduðunu varsayýmlarýna raðmen, antibiyotik direnç genlerinin
kullanýmýndan kaçýnmak için yeni teknolojiler araþtýrmaktadýr. Transgenik bitki
üretiminde kullanýlan bu genlerin doðaya yayýlma ihtimali çok büyük bir tehlike olarak
görülmektedir. Çünkü antibiyotik direnç genlerinin patojen mikroorganizmalara
geçmesi durumunda bu bakterilerin neden olduðu enfeksiyonlarý kontrol altýna almayý
zorlaþtýracaðý düþünülmektedir (Pessel vd., 2001: . 841–846).
4. Tek kültüre geçiþ
GDO ürünlerinin tek kültüre yol açabileceði konusunda endiþeler bulunmaktadýr
(Naylor ve Manning, 2005). Tarýmsal biyoteknolojinin besin deðeri yüksek farklý gýda
bitkilerinin geliþimini ortadan kaldýrýp; pirinç, buðday, mýsýr ve soya fasulyesi
monokültürlerini yaygýnlaþtýrarak gýda güvenliðinin temellerini daraltacaðý, temel gýda
çeþitliliðini azaltacaðý belirtilmektedir. Bu ürünlerin yüksek verimliliðin aksine herbisit
direncine odaklanmasý nedeniyle, gün geçtikçe ayný çeþidin genetiði tek bir iþlev için
deðiþtirilmiþ ürünlerinin monokültürüne dönüþtüðü savunulmaktadýr.
Bu noktada hemen son günlerin tartýþma konusu olan “Altýn Prinç”e deðinmekte fayda
görüyoruz. Zira “Altýn Prinç” bazý çevrelerce kurtuluþ olarak görülmekte bazý çevrelerce
de eleþtirilere maruz kalmaktadýr. “Altýn Prinç” ile tüketicilerin nasýl bir bilimsel
tartýþmanýn içerisinde olduðunu göstermek açýsýndan yararlý olacaktýr. Tarafsýz bir
araþtýrmacý olarak her iki görüþte aþaðýda verilmiþ olup okuyucunun etkilenmesinden
kaçýnýlacak tarzda yazýlmaya dikkat edilmiþtir.
Altýn Pirinç (Golden Rice) Tartýþmalarý
Etkin görüþ olarak ‘Altýn Pirinç’; genel olarak bir Japon pirinç çeþidinin modifiye edilmiþ
þeklidir. Vücudun vitamin A ya dönüþtürdüðü beta karoteni üretmek için modifiye
edilmiþtir. Güçlendirilen bu pirinç çeþidinin, pirincin önemli bir besin maddesi olduðu
bölgelerde vitamin eksikliði ve malnütrisyonu azaltmaya yardýmcý olabileceði
düþünülmektedir.
Dünya üzerinde okul öncesi dönemdeki 3 milyon kadar çocuðun A vitamini
eksikliðinden kaynaklanan görme bozukluðu olduðu bilinmekle birlikte her yýl 250.000
ile 500.000 kadarýnýn kör olduðu ve bunlarýn da üçte ikisinin, devam eden birkaç aylýk
süreçte öldüðü bilinmektedir. Uzak doðu ülkelerinde yaþayan 200 milyondan fazla
insanýn temel tüketim maddelerinden biri olan pirinçte provitamin A (â caratone) doðal
olarak bulunmadýðýndan, bu gereksinimini karþýlayamayan milyonlarca insanda özellikle
geliþim aþamasýnda olan çocuklarda ilerleyen zamana baðlý olarak, kendiliðinden geliþen
ve kör olma ile sonuçlanan ciddi saðlýk sorunu ortaya çýkmaktadýr. Bu durumun ortadan